كه‌لتوور، بۆ شۆره‌شا هزرى
پشكا: هه‌شتێ و دووماهیێ
جوان عزه‌ت
د دارێژتنا پشكێن چووى دا، مه ئاماژه ب هنده‌ك خالێن گرنگێن كه‌لتوورى دان. كا پاشڤه‌مانا ڤى كه‌لتوورى چه‌ند سه‌نگا خوه ل جه‌م مرۆڤێ كورد په‌یداكریه؟ یان ژى چه‌ند بوو ئه‌گه‌ر كو ئه‌قلێ تاكى به‌ره‌ڤ هشیارى و هزركرنێ ڤه نه‌چیت! واته د ڤێ پشكا ماى دا دێ به‌حسا چاوانیا دروستكرن و راستڤه‌كرنا كه‌لتورى كه‌ین. كا دێ چاوا بۆ مه ئه‌و زه‌مینه ده‌ست ده‌ته ڤه، كو د ناڤ ڤى نه‌ریتى دا ب دو چاڤ و ده‌مێن سه‌ركه‌ڤتى شاد ببین. هه‌تا بكارین پشكداریێ د چێكرنا جڤاكه‌كێ سڤیل و ئه‌قله‌ك ئازاد دا بكه‌ین.
ل ڤێره بنگه‌هێ كو مرۆڤان ئاڤا دكه‌ت، سێ بنه‌ماێن گرنگن ژ وان ژى، نه‌ته‌وه، زمان و زانست. چونكو جڤاك ل هه‌مبه‌رى هه‌رشاشیه‌كا دهێته كرن خوه وه‌ك چاڤدێره‌ك دبینت. كه‌واته هزر، پێشكه‌فتنه‌كا ره‌وشتى د عه‌قیده‌یا سیسته‌مێن په‌روه‌رده‌ى دا دروست دكه‌ت. پاشان ئه‌و سازى د بنه دامه‌زرینگه‌ه بوو، به‌رهه‌مێ گوندو باژێران. ئها هێنگێ مرۆڤ دشێن ره‌نگێن ره‌ش و سپى ژێك جودا بكه‌ن. چونكو د ئه‌قلێ باژێران دا پێشوازى كه‌ده‌كا نوو پێشكێشى دۆرهێلى دكه‌ت و ئه‌و كار ژ قووناغا گۆتنێ ده‌ربازى یا كارپێكرن و پراكتیكێ دبیت. له‌ورا ژى مرۆڤ ل سه‌ر قه‌ستكرنا جهى بۆ جهى دكاریت راستێن زمانى دروست بكه‌ت و ژ وێ دروستكرنێ ده‌ستكاریێ د هونه‌رێ نه‌ته‌وه، زمان و زانستان دا بكه‌ت. گه‌لۆ گرنگیا كو ئه‌م ل ڤێ ده‌ڤه‌رێ ب خوینین و به‌رێ خودانێ بۆ بكه‌ین چیه؟ یان دێ چاوان كه‌لتووره‌كێ نوو د ئه‌قلێ مرۆڤێ كورد دا دروستكه‌ین؟ ئه‌ڤه ژى ب سایا چه‌ندین په‌یره‌و رێك و ربێازان دهێته چاندن. ژ وان ژى ئه‌ڤێن ل خوارى پێدڤیه ب بنه پالده‌رێ هێزا خوه نیاسین، شۆره‌شێن هزرى و دیمۆكراسى بۆ هه‌رتاكه‌كێ.
ـ زمانێ مرۆڤى یێ چاوا بیت، بێگومان دێ ئه‌قلێ مرۆڤى ژى هۆسا بیت. چونكو مه نه‌شیایه گوهۆرینێن فه‌لسه‌فى، شانۆى، شارستانى و… هتد دناڤ دا زێده بكه‌ین. به‌لكو ب تنێ مه په‌نا بریه به‌ر گوهۆرینا هه‌لبه‌ستێ، ئه‌رێ دكه‌ڤن دا و هه‌تا نها مه چ ژ هه‌لبه‌ستێ زێده‌كریه؟ واته پێدڤیه تاك، ل گۆر هزرا خوه هنده‌ك په‌روه‌دان وه‌كو مه‌مله‌كه‌ته‌كێ د ناڤ تێكستێن ژیانێ دا شرۆڤه‌بكه‌ت. پاشى رۆژانه خواندنێ بۆ شاشیێن زانستێن كه‌لتۆرى بكه‌ت. داكو هه‌ولبده‌ت پرسه‌كا قه‌ومى و ئاراسته‌ى دامه‌زرینیت.
ـ هه‌لسه‌نگاندن ژ بۆ هزرێن ئاڤاكه‌ر، رێنیشانده‌ره بۆ هشیاركرن و داهێنانێن ماهیه‌تا ئه‌قلێ مرۆڤى. له‌ورا گرنگه ئه‌ڤ ساخله‌ته بهێنه نژاندن. ژ بۆ وێ چه‌ندێ كو دانپێدان ل سه‌ر هه‌ر بریاره‌كا راستا مرۆڤى بهێته‌كرن. دا كو پره‌نسیپێن جڤاكى جهێ خوه بگرن.
ـ هزرا نوو، تاكه رێكه بو ئاڤابوونا هه‌ر به‌ربه‌سته‌ك و پێشهاته‌كا ل به‌رامبه‌رى مرۆڤى دهێت. چونكو ئه‌گه‌ر بنێرین پێشكه‌ڤتن ل سه‌ر ئه‌تیك و هزرا نووخواز یا هاتیه ژ دایكبوون.
ـ دانا ده‌ستوورێن جودا جودا، ل سه‌ر رێپیڤانه‌كا دروست و ره‌فتاره‌كێ راڤه‌كرى د هزرا كه‌لتۆره‌كێ هۆسا دا یا گرنگه. چونكو ئه‌ڤێ چه‌ندێ پێگیرى و به‌ره‌ڤانى پێ دڤێت. هه‌تا ب واته‌یه‌كا ئه‌قلانه و هشیاركه‌ر بكه‌ڤیته كارى.ژ به‌ر هندێ ژى پێدڤیه كار، ل سه‌ر بهێته‌كرن. ژ به‌ر كو د كه‌د كاریا ڤان سه‌د سالێن بورى دا، مه هه‌تا نها ئه‌و بیر و بۆچوون بكار نه‌ئینایه، ئه‌رێ دێ چاوا ڤان پرسان چاره‌سه‌ركه‌ین؟ یان دێ چاوان سه‌ره‌ده‌ریێ ب شێوه‌كێ هزرى د دگه‌ل ڤان زه‌مه‌ن و كێلیان كه‌ین! هه‌تا بكارین مرۆڤبوونا خوه ل جه‌م جیهانه‌كێ بده‌ینه نیاسین و نڤیسین؟ واته ئه‌ڤه ژى ده‌مه‌ك دیرۆ دێر ژ دخوازیت. هه‌تا كو جۆره گه‌هاندنه‌كێ د ناڤبه‌را سه‌متا مرۆڤى و پێڤانا كه‌لتوورى دا شرۆڤه‌بكه‌ت.
ئه‌نجام: د پێكهاتا ئه‌قلێ مه دا گه‌له‌ك ره‌نگ كه‌ڤتنه ژیانێ و هه‌ر ئێك ژ وان ب جۆره‌كێ سه‌ركێشى كر، چونكو مه نه‌شیا جوداهى د ناڤبه‌ر چ پێكهاتان د بكه‌ین. به‌لكو بۆ مه وه‌ك سه‌مه‌ره‌كێ سه‌یربوو و ب تنێ ئه‌م شیاین نه‌كامیێ و هه‌ڤركیێ دروستبكه‌ین، بێ كو بزانین خوه نیاسین و رێكێن ژیانێ چنه؟ له‌ورا مه نه‌شیا كه‌سایه‌تیه‌كا ل گور ئه‌قلێ سه‌رده‌م بگونجیت په‌یدابكه‌ین. كه‌واته ئه‌ڤه چه‌نده ژى دخواسته وێ به‌رپرسیاریێ كو خه‌له‌تیان راستڤه‌كه‌ین.
