راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھۆک: گەلەک ژ برگێن سیستەمێ بولونی ھێشتا نەھاتینە بجھئینان
ئەڤرۆ، سالار محەمەد دۆسکی:
راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھۆکێ، ئاشکراکر کو گەلەک زێدەتر ژ پلانا وان ل ئەف سالە قوتابی ھاتینە وەرگرتن و ئەڤە لدیف حەز و ڤیانا قوتابیان بوویە، دیارکر ژی کو پەیوەندیەکا ئێکسەر یا ل گەل زانکۆیێن ئەورۆپی دھێتەگرێدان.
پ. ھاریکار د.ھەوار نێروەی، راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھۆکێ بۆ بەرپەرێ پەروەردە و زانکۆ ل رۆژناما ئەڤرۆ ئاشکراکر کو ل سالا ٢٠٠٩ بۆ ٢٠١٠ ھزر ل سەر دانانا کولیژا زانستێن جڤاکی ل زانکۆیا دھۆکێ ھەبوویە، ئەڤ کولیژە ئەڤان پشکا بخوەڤەبگریت( سیاسی، کومەلناسی، سایکولوجی) بخوە ڤەبگریت و ل سالا ٢٠١١ دو پشک ل سەر ڤێ ھزرێ ھاتنەدامەزراندن (زانستێن سیاسی، کومەلناس) ھەر دو بزمانێ ئنگلیزی بوویە، ل سالا ٢٠١٩ ھزرا کولیژا زانستێن سیاسی وەک ھزر ھاتەدانان، ٢/٩/٢٠٢٠ ب فەرمی ژلایێ وەزارەتا خواندنا بلند ڤە ھاتە پەسەندکرن وەک کولیژەکا سەربەخوە بناڤێ کولیژا زانستێن سیاسی، ھەرسێ زمانێن (کوردی، عەرەبی، ئنگلیزی) ل کولیژێ دھێنە خواندن، زمانێ سەرەکی کوردی یە.
راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ئەو ژی گۆت: سالا دەسپێکێ یە و قوتابی ھاتینە وەرگرتن، ل ھەر دو پشکێن (پەیوەندیێن ناف دەولەتی و دبلوماسی) ژ ٨٥ قوتابی سپێدەھی یان و ٤٩ ئێڤاریان، پشکا(سیستەمێ سیاسی و سیاسەتا گشتی) ٦٣ قوتابی سپێدەھی یان، ٣٦ قوتابی ئێڤاران، ھەمی قوتابی ٢٣٣ نە و ژڤێ رێژێ گەلەک قوتابیێن پەرلێل ل گەل ھەنە و ھاتینە وەرگرتن، مەھزرا ڤێ رێژا زور نەدکر، کێمترین رێژە نمرا ل دانێ سپێدێ ھاتیە وەرگرتن دەردورێن ٨٠ یە و ئەڤە رێژەکا گەلەک باشە.
د. ھەواری ھێشتا گۆت: ئەف سالە دێ کورسیکێن ماستەر و دکتورایێ ڤەکەین و چەند سالێن بھێت دێ مە مامۆستایێن ھەلگرێن نامێن ماستەر و دکتورایێ ھەبن و ل گەل تژبوونا چار سالێن زانستێن سیاسی دێ بوشاھی یا مامۆستا ھێتە تژیکرن.
راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھۆکێ گۆتژی: ل ھەموو زانکویێن عیراقێ و کوردستانێ وەرگرتنا قوتابیان پتر دکەڤیتە سەر کویێ نمرێن قوتابی و نە ل سەر ڤیان و حەزا قوتابیانە، بتنێ ھندەک حالەتان قوتابی ل سەر حەزا خوە تومار دکەن و ئەڤە ھەمی لدیف سیستەمێ ئونلاینە و گەلەک جاران ژی ل دیف حەزا قوتابیان ناھێت چنکو ھەر دووماھی پیڤەرێ وەرگرتنێ ل سە نمرێن قوتابی نە، وەزارەتا خواندنا بلند ژی لدیف سەنگا زانینێ قوتابیان وەردگریت و لەوما ژی ئەف سالە نمرا ٨٠ ل دانێ سپێدێ ل کولیژا مە ھاتنە وەرگرتن،لدیفی پلانا کولیژا مە مە داخاا کێم قوتابیان کربوو چنکو مە گۆت سالا ئێکێ یە دا پتر فوکسێ مە ل سەر کێشێن ھەیکەلی و کارگێری و سیستەمێ ئیداری بیت، بەلێ ھوسا نەدەرکەت و سێ جارکی ھند قوتابی ھاتن و ئەڤە ژ بەر حەز و ڤیانا وان بوویە بۆ ئەڤێ پشکێ.
د. ھەوار نێروەیی، ل دور پەیوەندیێن کولیژا زانستێن سیاسی ل گەل ئێکەتیا ئەورۆپی ژی گۆت: چنکو سیستەمێ خواندنێ بولونی یە ئەف سیستەمە رێکێ دەت کو پەیوەندی بھێنە دروستکرن ل گەل ئێکەتیا ئەورۆپا چنکو زانکۆیێن ڤی کیشوەی ھەمی ل سەر ڤی سیستەمی دچن و ئەف سیستەمە ھوسا رێکێ دەت راستەوخۆ پەیوەندی روحی و زانستی وئەکادیمی بەَنە دروستکرن.
راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ۆگۆتژی: ل ھەرێما کوردستانێ سێ سیستەمێن جورە و جور دناف زانکۆیێن کوردستانێ دھێنە خواندن، سیستەمێن (کلاسیک، سمستەری، بولونی) جوداھی یا سیستەمێ بولونی ژ ئەڤان ھەر دو سیستەمێن دی پتر سیستەمێ بولونی پشست بەستنێ ل سەر چالاکیێن قوتابیان دکەت و زێدەتر نمرە بڤی رەنگی دھێنەدان، من بخوە ١٣ سالان ئەف سیستەمە ل ئەورۆپا خواندیە زانم چەند گرنگیا خوە ھەیە قوتابی ب رێکا چالاکیان فێردبیت چنکو ژ بەرکرن بتنێ ئەو گاڤە و دەمێ تاقیکرن کر دێ ژبیرکەت، ھەکە چالاکی ھەبیت چ جاران ژبیرناکەت وەک چاف پێکفتنا، کونفرانسا، دروستکرنا راپورتان، کارێ مەیدانی بکەی، ھندەک کارێن کەیدانی ل گەل فەرمانگەھێن حوکمەتێ.
ل دور کێشە و گرفتێن سیستەمی ژی، راگرێ ھەمان کولیژ گۆت: سیستەمی گەلەک گرفت و کێشە ھەنە و ئەفە خەونا من بوویە ئەف سیستەمە بھێتە بجھئینان، ل ٢٠١٢- ٢٠١٣ مە گەلەک بزافکرن ئەف سیستەمە ل زانکۆیا دھۆکێ بھێـە پەیروکرن و ئەف سالە مە ئەف سیستەمە بجھئینا و پێشتر ژی چەند زانکۆیێن کوردستانێ ئەف سیستەمە بجھئینایە، ئێک ژ کێشێن سیستەمی ئەوە ئەو شیانێن زانکۆیێن ئەورۆپا بۆ ڤی سیستەمی ھەین مە ئەو شیان ل کوردستانێ نین، کو ١٠٠% جێبەجێ بکەین، دیسا ئەو پیڤەرێ دھێتە پەیروکرن کو چالاکیان بۆ قوتابیان بکەی دیسا مە ئەو شیان ژی نین، دیسا جڤاکێ رۆژھەلاتا ناڤین بگشتی و جڤاکێ عیراقێ و کوردستانێ ب جڤاکێن گرتی دھێنە دیتن و نیاسین، رەنگە کچ و ژن ئازادی نینە بچیتە وەلاتەکێ دی یان باژێرەکێ دی ھندەک چاف پێکەفتنا بکەت و ئەڤە ھەمی ئاستەنگن، گرنکترین ئاستەنگا مە ل ڤی سییستەمی بابەتێ دھەلبژارتی و بابەتێن نە ھەلبژارتی نە، دڤی سیستەمی دا ھندەک بابەت ھەنە دڤێت تو وەربگری و ھندەک بابەت ژی ھەنە تویێ ئازادی بخوینی و جھێ وی بابەتێ تە نەڤێت بخوینی تو دشێت بچیە کولیژەکا دی ئەو بابەتێ لدیف حەزا خوە ل جھێ وێ وەربگری و بخوینی و ئەڤە ل سەر حەزا قوتابی و ھەر کولیژا بڤێت و ھەتا نوکە ئەڤە نەھاتیە بجھئینان ل زانکۆیا دھۆکێ و نوکە کارێ ل سەر دھێتەکرن کا دێ پاشەرۆژێ کەین و گەشبینین دێ ھێتە بجھئینان.
ل دور پرۆگرامێن خواندنێ ژی ل کولیژا زانستێن سیاسی ل زانکۆیا دھۆکێ، راگرێ کولیژێ گۆت: جوداھی یا پرۆگراما ل گەل زانکۆیێن دی ھەنە، لێ پرۆگرامێن سەرەکی نێزیکی ئێکن و مادێن لاوکی ئەو نابیتە کێشە و ھەر کولیژەکێ لگور پێگەھێ جوگرافی وێ سەردەری یا تایبەمەندێ، ھەین دشێن ئەوان بابەتان بخوینن، بۆ نموونە ئەگەر بەحسێ وەلاتەکێ وەک ھولەندا ل گەل کوردستانێ بکەین، ل ھولەندا گەلەک بابەتێن کولیژێن سیاسی پشست بەستنێ ل سە جوگرافی یا وی وەلاتی دکەن و نەتەوا و گەلێ ھولەندی و ھندەک بابەت ژی ھەنە ل ھەمی زانۆیێن جیھانێ دھێتە خواندن وەک پێشینەک بۆ زانستێن سیاسی.
راگرێ کولیژێ ئەو ژی ئاشکراکر کو پاشەرۆژەکا نێزیک دێ ڤەکولین ل کولیژا زانستێن سیاسی دھێنەکرن و ئەڤە ئێک ژ مەرەمێن ڤەکرنا کولیژێ بوویە، خالا سەرەکی یا ڤێ کولیژێ ئەوە کو ھەرێما کوردستانێ یا دقوناغا ڤەگوھاستنێ دا یا بەر ب دەولەت بوونێ ڤە دچیت و بربڕا دروستکرنا نەتەوە سازیێ وکلیژا زانستێن سیاسی یە و کولیژێن پەروەردی یە ئاڤاکرنا مێشکێ مرۆڤی یە و ئەڤە ژ گرینکترین برگێن کولیژا مەیە و داکوکیێ ل سەر ڤێ چەندێ دکەین کا نەتەوێن قوناغا ڤەگوھاستنێ دا کا پیڤەرێ خوە دەربازکرنێ چیە ئەف کولیژە بێگ ومان دێ رۆلەکێ ئێکجار زور بینت ل ڤێ قوناغێ، مخابنی ڤە ل دەسپێکا دامەزراندنا زانکۆیا دھۆکێ ئەف کولیژە نەھاتە ڤەکرن و دیارە حەز ھەبوویە لێ ژ بەر نەبوونا و کومەکا ئەگەران بوویە، نوکە ھەر ھەموو پشتەڤان و ھاریکارن ھەر ژ سەرۆکێ زانکۆیا دھۆکێ و ھەتا دگەھیتە وەزارەتێ.
ل دور پەیوەندیا ژی، راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی گۆت: وەک کولیژ ل گەل زانکۆیا دھۆکێ یێ ل سەر ھێلێ نە ل گەل چەندین زانکۆیێن ئەورۆپا پەیوەندیێ دورست بکەین و ھندەک کەساتیا مێھڤان بکەین و سەردان ئێک دو بکەین و پەیوەندێن ئەزموونی دورست بکەین و کولیژا مە بیتە پشەک ژ ئەوان زانکۆیان و ھەفکاری مە ل گەل مامۆستا و پرۆفیسوران ھەنە و دێ بزاڤا خورتکرنا ئەوان پەیوەندیان کەین و زێدەتر ئەم یێ کاری ل سەر ستینێن سەرەکی یێ ڤێ کولیژێ دکەین، دێ ئەف سالە چالاکیێن باش ھێنەکرن.
راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ئەو ژی گۆت: نوکە گرنکترین گرفتا مە نەبوونا ئاڤاھیەکێ سەربەخۆیە بناڤێ کولیژا زانستێن سیاسی، ئەڤە کولیژە دڤێت ناسناما خوە ھەبیت و گرنگیا خوە ھەیە و سەرۆکاتیا زانکۆیێ یا ھەموو زاڤا دکەت بۆ ئاڤاھیەکێ سەربەخۆ لێ کومەگا ئەگەران ھەیە وەک قەیرانا دارایی رەنگە گیروبیت ، لێ ھەموو بزاڤێن مە ئەون ئاڤاھیەکێ سەربەخو کولیژێ ھەبیت و کارێ ل سەر دھێتەکرن چنکو ئەڤە کێشەکا بنەرەتە، چنکو جھێ پێدڤی بۆ ستافی و مامۆستا و کارمەندا نینە کو کارمەندا وەربگرین دا بشێن فوکسێ ل سەر ئاڤاکرنا کولیژێ بکەین.
راگرێ کولیژا زانستێن سیاسی ئەو ژی گۆت: مەرەما ڤەکرنا کولیژێ ئاڤاکرنا گەنجێ مە و ئاڤاکرنا سەرکردێ پاشەرۆژێ یە چنکو دروستکرنا سەرکردا دڤێ کولیژێ دایە یا ژ ھەمیان گرنکتر دروستکرنا ڤەکولینێن جورە و جور بتایبەت قەیرانێن سیاسی و ئابووریو جڤاکی و ئەڤە کارێ کولیژێ یە و دێ بەردەوام بیت چ ئەنجامدانا کونفرانسان یا ڤەکرنا کوربەندا ل سەر بنیاتێ کێشا کورد و کوردستانی و سەرکێشێن ناف دەولەتی و دێ بینە پشکەکا گرنگ یا پەیداکرن ئەو راسپاردێن گەلەک بنیاتی بۆ پاشەرۆژا کوردستانێ.
