120 سال ب سەر ژ دایكبوونا مەلا مستەفا بارزانی دەرباز دبن
ئەڤرۆ
ل 14 ئادارا 1903 بارزانیێ نەمر سەركردێ بزاڤا ڕزگاریخوازا كوردستانێ هاتە ژیانێ و پشتی زێدەتر ژ 50 سالێن ژیانا خوە بۆ خەباتێ وڕزگاریا كوردستانێ و ئازادیا گەلێ خوە تەرخانكرین، پشتی وەغەركرنا وی ژی دناڤ گەلێ خوە دا و ل دەف شۆڕەشگێر و ئازادیخوازێن جیهانێ ب نەمری مایە.
ڕۆژا ژ دایكبوونا بارزانیێ نەمر د دیرۆكا كوردستانێ دا ڕۆژەكا تایبەتە و هەموو سالان خەلكێ كوردستانێ ب جوداهیا بیر و بۆچوون و نەتەوە و ئاینان ڤە چەندین ڕێورەسمێن جۆرا و جۆر ئەنجام ددەن.
مەلا مستەفا بارزانی ئەندامەكێ مالباتەكێ بوو كو د دیرۆكێ دا پێگە و جهەكێ ئایینی و نیشتمانی یێ مەزن هەبوو، دەمێ بارزانیێ نەمر ژ دایكبووی چاڤ ب ئازار و ژانێن مللەتێ خوە و ل ژیەكێ زوو ئەو دەمێ سەركردەكێ وەكو شێخ عەبدولسەلامێ بارزانی سەركردایەتیا بزاڤا ڕزگاریخوازا كوردی دكر، مستەفا بارزانی ل گەل هەژمارەكا ئەندامێن مالباتا خوە هاتە زیندانكرن.
دەمێ شێخ ئەحمەدێ بارزانی ژی سەركردایەتی وەرگرتی و ژ پێخەمەتی ئازادیا كوردستانێ درێژی ب خەباتێ دای، ل بن سەركردایەتیا مستەفا بارزانی دەستەیەكا پێشمەرگەی بۆ كوردستانا توركیا هنارتن و ل وێرێ بارزانیێ نەمر ب مەبەستا هەماهەنگیێ چاڤ ب شێخ عەبدولقادرێ نەهرێ و شێخ سەعیدێ پیران كەفت، هەروەسا ل دەمێ شێخ مەحموودێ حەفید ل گۆلانا 1919 ل دەڤەرا سلێمانیێ شۆڕەش دەستپێكری، مستەفا بارزانیێ نەمر سەركردایەتیا وان پێشمەرگەیان دكر كو ب مەرەما هاریكاریا شێخ مەحموودێ بەر ب سلێمانیێ ڤە چووین.
پاشی ل شۆڕەشێن سالێن 1932 بارزانیێ نەمر ڕۆلەكێ فەرماندەیێ یێ دیار هەبوو و پاشی سەركردایەتیا شۆڕەشێن سالێن 1943 و 1945 كر، ل كۆمارا مهابادێ ژی ڕۆلەكێ مەزن هەبوو دەمێ ب مەرەما پشتەڤانیكرنێ ل كۆمارا دیموكرات ل مهابادێ پێشمەرگەیێن شۆڕەشا سالا 1954 ل كوردستانا ئیراقێ برنە كوردستانا ئیرانێ.
بارزانیێ نەمر سەركردێ ئێك ژ كاروانێن مەزن بوو كو ل دیرۆكا خەباتا ئازادیخوازانە دا ب كاروانێ دیرۆكی یێ دەربازبوونا ڕووبارێ ئاراس یێ ناڤدارە، پشتی دەربازبوونێ ژ ڕووبارێ ئاراس و گەهشتن ب ئێكەتیا سۆڤیەتی یا جاران، بارزانیێ نەمر ب هەڤالینیا 500 پێشمەرگەیان بۆ دەمێ زێدەتر ژ 11 سالان ل ئێكەتیا سۆڤیەت ییا جاران مابوو.
بارزانیێ نەمر ل 11 ئیلۆنا 1961 مەزنترین شۆڕەش ل كوردستانا ئیراقێ ل چەرخێ بیستێ ئەنجامدا و شیا ڕژێما بەعس نەچار بكەت دانپێدانێ ب مافێن ڕەوا یێن گەلێ كوردستانێ بكەت و ب وێ چەندێ ژی بزاڤا ڕزگاریخوازا كوردستانێ بەر ب قۆناغەكا نوو بر، د دیرۆكا كوردستانێ و دەڤەرێ و جیهانێ ژی دا بارزانیێ نەمر كاریگەریەكا مەزن د دروستكرنا دیرۆكا سیاسی یا ئیراقێ و دەڤەرێ وبگرە جیهانێ ژی دا هەبوو، لەوما ناڤێ وی ب زیندی و ڕێباز و خەبات و ژیانا وی ب نەمری دێ مینیت
