ب تنێ هێز دزانستى دایه
پشكا (3)
خالد ئه‌حمه‌د بادى
سیسته‌مكرنا داموده‌زگه‌هێن خوه و به‌رپاكرنا دادپه‌روه‌ریا جڤاكى و سیاسى و ره‌وشه‌نبیرى و ئابۆرى و دارایى و دروستكرنا باوه‌ریێ و چێكرنا پرێن ب هێز ل ناڤبه‌را وه‌لاتیان و ده‌ستهه‌لاتداران دا دروست دبن و هه‌مى خوه ب خودانێن وه‌لاتى دزانن و خوه ب مال و گیان خۆگورى وه‌لاتێ خوه دكه‌ن و ب زانست و زانینێ باوه‌ریه‌كا موكوم بۆ وه‌لاتیان دروست دبیت و ئه‌ڤ باوه‌ریه دبیته ئه‌گه‌رێ په‌یداكرنا پتر ده‌لیڤه‌یان بۆ گێرانا ده‌ستهه‌لاته‌كێ ب هێزتر كو بتنێ مێشكان ئاڤا بكه‌ن و وێ باوه‌ریێ بكه‌نه د مێشكێن وانان دا كو بتنێ ڤیانا هه‌وه بۆ وه‌لاتى و ئالایێ پیرۆزه و ئه‌ڤه هه‌مى دێ ب ئاڤا كرنه‌كا زانستى یا ره‌وشه‌نبیرى هێته‌كرن و هه‌كه هه‌ر گه‌له‌كى یان ده‌ستهه‌لاته‌كى یان حوكمه‌ته‌كێ خه‌لكێ خوه چه‌كداركرن ب زانتسى بێ گومان دێ سیسته‌مه‌كێ دروست ژى هێته به‌رپاكرن و ئه‌گه‌ر سیسته‌مه‌كێ دروست ژى هاته دانان و په‌یره‌وكرن بێ گومان دێ دادپه‌روه‌ریه‌كا باش هێته گێران و ئه‌نجامدان. هه‌مى ئایین و قانوونان یێن ئاسمانى و یێن جیهانى به‌رێ خه‌لك و ملله‌ت و گه‌لان دایه زانست و زانین و په‌روه‌ردێ و دیار كریه كو زانست و زانین رۆناهى یه و نه زانین تاریاتى یه. ب فه‌ر دبینم بێژم كو میناكا سه‌نگافۆرا و ژاپۆن و بریتانیا و چین و ئیسرائیل و پتریا وه‌لاتێن جیهانى و ئه‌ورۆپى و ئه‌مریكى ب تنێ نهێنى یا وان وه‌لاتان ئه‌وبوو كو زمانێ چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نى و شه‌ر و جه‌نگ و كه‌ربوكین و نه ڤیانێ هێلایه و ده‌ست ژێ به‌ردایه و به‌رێ خوه دایه زانست و زانین و په‌روه‌رده و فێركرنێ و ئه‌نجام ژى ئه‌و وه‌لات و ملله‌ت سه‌ركه‌فتینه و به‌ر ب قۆناغێن هه‌ره بلندڤه چووینه و كه‌فتینه د كێبركا پێشكه‌فتن و پێشڤه‌چوونێ دا د هه‌مى وارێن جودا جودا یێن جیهانى و ل ناڤه‌ندێن بلندێن جیهانێ بووینه خودان بریار و ده‌ستهه‌لات و كونترۆل لسه‌ر پتریا ناڤه‌ند و ژێده‌رێن جودا یێن جیهانى كرینه و بووینه ژماره و ئه‌ڤ پێشكه‌فتن و هێزه هه‌مى د به‌رژه‌وه‌ندیا وه‌لاتى دا دهێته مه‌زاختن. ئۆمێده‌وارم حوكمه‌ت و ده‌ستهه‌لاتدارێن مه ژى ژدل لسه‌ر وه‌رگرتنا ڤێ هێزێ كار بكه‌ن و به‌رێ مه بده‌نه رێكا دروست و ب مفا یا زانستى و بتنێ بلا ئه‌م زانستى بگرین ب شێوه و به‌رچاڤ مه زانست گرتیه لێ ب سیسته‌م و دروستى زانست و په‌روه‌ده ژى بووینه ئالاڤ بۆ گه‌نده‌لیێ و بۆ وان كه‌سێن به‌رژه‌وه‌ندخواز و بلا ئه‌م ژدل لسه‌ر ڤێ پرسا ترسناك و هه‌ستیار كار بكه‌ین دا كو چاڤ ل بارزانیێ نه‌مر بكه‌ین ده‌مێ ب هزاران ئیمتایازات و ده‌ستكه‌فت حوكمه‌تێن وى سه‌ر ده‌مى یێن ئیراقێ دانه بارزانیێ باب لێ مه‌لا مسته‌فا بارزانیێ نه‌مر به‌رسڤا وان دا و گوتێ: من چ ژ هه‌وه نه‌ڤێت ب تنێ به‌رامبه‌رى ڤێ بۆ مه قوتابخانه‌كێ ل گونده‌كێ دویر دروست بكه‌ن دا كو لاو و گه‌نج و زارۆیێن كوردان فێرى زانست و زانینێ ببن و دا كو خه‌ونا مه ژى بهێت و ئه‌م كورد ژى ببینه خودان زانا و خودان بریار و خودان ده‌وله‌ت. ل دوماهیێ دبێژم كو ب تنێ هێز دازنست و زانین و په‌روه‌ردێ دا یه.
