شارەزایەكێ قانوونی: بەغدا باوەری ب سیستەمێ فیدرالی و دیموكراسیێ نینە

شارەزایەكێ قانوونی: بەغدا باوەری ب سیستەمێ فیدرالی و دیموكراسیێ نینە

هەولێر، قائید میرۆ

شارەزایەكێ قانوونی ئاماژە ب وێ چەندێ دكەت بكارئینانا دادگەها فیدرالی بۆ دژایەتیا هەرێما كوردستانێ كاریگەری ل سەر سیستەمێ فیدرالی هەیە و مخابن دەستهەلاتدارێن نوكە یێن ئیراقی باوەری ب سیستەمێ فیدڕالی و سیستەمێ دیموكراسیێ نینە هەروەسا دبێژیت، هەرگاڤا حوكمەتا فیدرالی بهێز كەفت ئەو هەموو شیانێن خوە بكاردئینن ل دژی حوكمەتا هەرێمێ. ژوانا شێوازێ تایبەتكرنا كەیسێ هەلوەەشاندنا بڕیارا سەرۆك وەزیرێ ئیراقێ سەبارەت ڕادەستكرنا بارەگەهێ پارتی ل پارێزگەها كەركوكێ.
شارەزایێ قانوونی جەواد مستەفا ستوپەیی، بۆ ڕۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گوت «یاریكرن ب دادگەها فیدرالی كاریگەریێ نە بتنێ دكەتە سەر دەسەلاتێن هەرێمێ، بەلكو ژبۆ بێ ئەرزشكرنا سیستەمێ فیدرالی ل ئیراقێ بكاردئینن، چونكی وان هیچ باوەری نە ب سیستەمێ فیدرالی و نە ب دیموكراسیێ نینە، بەلكو هەموو شیانێن خوە بكاردئێخن بۆ ڤەگەراندنا سیستەمێ مەركەزی ل ڤی ولاتی، داكو ڕاستەوخوە دیكتاتوریەتا خوە ل سەر گەلێ كورد بسەپینن و هندەك ئالیێن دی دا، ل هەر ولاتەكێ فیدڕالی هەرێمێن فیدڕالی دەست ژ گەلەك دەستهەلاتێن خوە بەرددەت بۆ حوكمەتا فیدڕالی وەكو دەستهەلاتا دەرڤە و بەرگری و دارایی و هندەك دەستهەلاتێن دی دا حوكمەتا فیدڕالی بهێز بكەڤیت، د بەرامبەردا دا بشێت هەموو پێدڤیێن هەرێمان دابین بكەت، بەلكو ل ڤی وەلاتی ئەڤ كریارە بەروڤاژییە، هەرگاڤا حوكمەتا فیدڕالی بهێز كەفت ئەو هەموو شیانێن خوە بكاردئینن ل دژی حوكمەتا هەرێمێ. ژوانا شێوازێ تایبەتكرنا كەیسێ هەلوەشاندنا بڕیارا سەرۆك وەزیرێ ئیراقێ سەبارەت ڕادەستكرنا بارەگەهێ پارتی ل پارێزگەها كەركوكێ، كو ڕێككەفتن ل سەر هاتیەكرن د ناڤبەرا سەرۆك وەزیرێ هەرێمێ و سەرۆك وەزیرێ حوكمەتا فیدراڵی دا، د بەرامبەردا ئالیگرێن حەشدا شەعبی و شوڤینیێن ئەرەب و توركمان ڕێكا د ناڤبەرا هەولێر و كەركوكێ دا بۆ دەمێ چەندین ڕۆژان دادئێخن، ئەڤ بابەتێ دائێخستنا ڕێكێ و خوەپیشاندەرێن كورد بابەتەكێ لاوەكییە و تایبەتە ب دادگەهێن ناڤخوەیی، بەلكو وان تایبەت كریە ب دادگەها فیدڕالی، شێوازێ ڕێڤەبرنا ڤێ كەیسێ ب شێوازەكی نەقانوونی بوویە، د ئێك ڕۆژ دا ئەڤ كەیسە پێشكێشی دادگەها فیدڕالی كریە و هەر د هەمان ڕۆژدا بڕیارا پاشئێخستنێ ل سەردا بێ لێڤەكولین، كو ئەڤە كریارەكا نە قانوونی یە، كریارێن ب ڤی ڕەنگی ل هیچ دادگەهێن جیهانێ ڕوونادەن. كو پێدڤی بوو ئەڤ كەیسە ل دژی وان كەسان با ئەوێن خیڤەت هەڵداین و ڕێكا سەرەكی یا هەولێر – كەركوكێ دائێخستی، ئەڤ كەیسە پێشكێشی دادگەهەكا ناڤخوەیی كربا نەكو دادگەها فیدرالی، هەروەسا نەكو ل دژی خوەنیشادەرێن كورد، چونكی وان ئێكەم جار كێشە دروستكریە».
ڤی شارەزایێ قانوونی گوت ژی» ل هەموو وەلاتێن جیهانێ دادگەەــ ب تایبەتی دادگەها فیدڕالی بكاردهێت ژ بۆ ئێكلاكرن و چارەسەركرنا ئاریشەینا بتایبەتی ئاریشەیێن دەستووری، نەكو ژ بو مەزنكرنا برینان، بەلكو ئەڤ دادگەهە بكار دهێت ژبۆ دەركرنا بڕیارێن سیاسی ل دژی هەرێما كوردستانێ و دروستكرنا ئاریشەیان، كو ڤان بڕیاران شیانێن تانە لێدانێ نینە. ژبەر ڤی ئەگەرێ پێدڤیە سەركردایەتیا كوردستانێ كارڤەدانەكا توند ل بەرامبەر ڤان كریارێن حوكمەتا ئیراقێ هەبیت».
ل دۆر هۆكارێن بكارئینانا دادگەها فیدڕالی دژی هەرێمێ، جەواد مستەفا ستوپەیی دبێژیت» هوكار ڤەدگەرن ژبۆ خراب داڕێشتنا قانوونا ڤێ دادگەهێ كو بەری دو سالان هاتیە دارێشتن، د ڤێ قانوونێ دا هیچ گەرەنتیەك ژ بو هەردو ئەندامێن كورد ل ڤێ دادگەهێدا نینە. هەر ژبەر خراب داڕێشتنا قانوونا دادگەها فیدڕالی، بوو ئەگەرێ وێ چەندێ هەر كەیسەكێ وان خواست ب ڕێكا ڤێ دادگەهێ ب بڕیارەكا سیاسی یان ئاراستە كری ژ ئالیەكێ سیاسی ڤە ئێك لایەنە دبەرژەوەندیا خوە دا بریارێ ل سەر ددەن، بێی ئالیێ بەرامبەر بشێت بەرگریێ ژ مافێ خوە بكەت. هەر ژبەر ڤی ئەگەرێ ئەو شیانە ل گەلەك ئالیێن دارایی و دەستهەلاتێڤە هەرێما كوردستانێ سنوردار بكەن و ل قالب بدەن، چونكی بڕیارێن دادگەها فیدڕالی قابلی تانە لێدانێ نینن، ژبەر ڤان ئەگەران هەكە سەركردایەتیا كوردستانێ یا هوشیار نەبیت و ڤان بابەتان گەلەك ب جدی وەرنەگریت، ڤان ئەرەبێن شوڤینی نیازێن گەلەك خراب یێن هەین و وان دڤێت گەلەك ژ دەستهەلاتێن هەرێمێ قەید و زنجیر بكەن، بتایبەتی ل داڕێشتنا چەند قانوونێن دی دا وەكو قانوونا پەترۆل و غازێ و قانوونا گومرك و دەروازێن سنووری و چەندین قانوونێن دی. دا كو ل پاشەڕۆژێ ل دژی هەرێمێ بكار بینن».

کۆمێنتا تە