نوكە دەمێ وێ چەندێ یە ئیراقێ بكەینە مەیدانا چارەسەركرنا كێشەیان، نەكو مەیدانا شەڕ و ئالۆزیان ل دەڤەرێ
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی دوهی دوشەمبی 20/11/2023 د چارچۆڤەیێ پشكداریێ د كۆڕبەندێ ئاشتیێ و ئاسایشا ڕۆژهەلاتا ناڤین (MEPS) سەر ب زانكۆیا ئەمریكی كوردستان ل دهۆك پەیڤەك پێشكێشكر و تێدا گوت» ئەڤسالە كۆڕبەند یێ هەڤدەمە ل گەل ئالۆزیەكا مەترسیدار و ڕەوشا دەڤەرێ، كو گەفان ل ئاسایش و سەقامگیریا دەڤەرێ و جیهانێ ژی دكەت، ئەڤێ ڕەوشێ هەموو جیهان ئێخستە ئالۆزیێ، ڕوودان ل هەر جهەكی بن ب ئاستێ خوە كاریگەری هەیە».
سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ د بەردەوامیا د پشكەكا پەیڤا خوە دا گوت» شەڕێ ئیسرائیل و حەماس جارەكادی ئەو ڕاستیە سەلماند كو ئاسایشا جیهانێ چەمكەكێ واتەدار و ڕاستەقینەیە، بەرفرەهبوونا شەڕێ ئیسرائیلێ و حەماس و تێكهەلبوونا زێدەتر یا هێزێن دەڤەرێ د وێ كێشەیێ دا، ڕەوشێ دێ دژوارتر و ترسناكتر لێكەت و دێ ڤەڕێژێن وێ ژی ل سەر دەڤەرێ و جیهانێ خرابتر و درێژخایەن بن».
گوت ژی» د ڕەوشەكا وەسا دا، پێدڤیە ئەم ل ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ، ژ هەر دەمەكی زێدەتر ب هشیاری، ڕەفتارێ بكەین، هەر چاوان بیت ب هیچ بەهانەیەكێ نابیت ڕێكێ بدەین ئیراق بكەڤیتە دناڤ شەڕ و كێشە و ئالۆزیێن زێدەتر. چونكە زیانەكا مەزن دێ گەهیتێ و پێدڤیە ئیراق یا سەقامگیر بیت بۆ وێ چەندێ پێشبكەڤیت و نوكە دەمێ وێ چەندێ یە ئیراقێ بكەینە مەیدانا چارەسەركرنا كێشەیان، نەكو مەیدانا شەڕ و ئالۆزیان ل دەڤەرێ».
ڕاگەهاند ژی» دروستبوونا شەڕی د ناڤبەرا حەماس و ئیسرائیلێ دا، ڕاستیەكا سادە سەلماند ئەوژی ئەوە، كێشە ب گیرۆكرنێ و تەپەسەركرنێ ناهێنە چارەسەركرن، بەلكو دێ مەزنتر بن و ڕۆژەكێ دێ خرابتر دێ تەقیت».
نێچیرڤان بارزانی گوت ژی» هێز و شەڕ و توندوتیژی هیچ كێشەیەكێ چارەسەر ناكەن، دبیت ل دەم و ڕەوشەكێ دا بۆ دەمەكی بێدەنگ بكەت، بەلێ كێشە دێ كوورتر بن، ڕێكا ڕاست ئاشتی یە، ئازایەتیا ڕاستەقینە ژی چارەسەركرنا كێشەیانە، شەڕ ژ بلی توندوتیژیێ و هزرا تەلڤەكرنێ، هیچ تشتەكێ دی ژێ پەیدا نابیت، وی دەمی ژی پێدڤیە ئەم هەموو باجێن مەزن بدەین. وەكە ئەوا نوكە ل دەڤەرێ ڕووددەت و هەكە ڕێگری لێ نەهێتە كرن دێ مەزنتر بیت ژی».
زێدەتر ل دۆر وێ پرسێ گوت» چارەسەریا دو دەولەتان د بڕیارەكا نێڤدەولەتی ژی دا هاتیە، كو مافبوون و ئاشتیێ بۆ هەردو ئالیان مسوگەر بكەت و ئەڤە ژی تاكە ڕێكا نەمانا ئالۆزیانە ودوماهی ئینانە ب كێشەیان، چەندین سالە خوین ڕشتنو ئالۆزێ هەیە كو ئەو چەندە ژی چارەسەریا كێشەیا د ناڤبەرا ئیسرائیلێ و فلستینێ دا ناكەت، نوكە دەمێ وێ چەندێ یە هەموو جیهان بزاڤێ بكەت وی شەڕی ڕابگریت و دوماهی ب كوشتن و تێكدانا خەلكێ مەدەنی ل غەززە بهێتە دان، دیل و بارمتەیێن مەدەنی بهێنە ئازادكرن، پشتی وێ چەندێ ژی چارەسەریا بنەڕەتی یا كێشەیان د ناڤبەرا فلستینێ و ئیسرائیلێ دا بهێتە بجهئینان ل سەر بنەمایێ دو دەولەتان».
سەبارەت پرسا ئیراقێ ژی، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ گوت» دشیاندابوو پشتی 20 سالێن ئازادیێ، ئیراق یا باشتر با، هەكە دەستوور وەكو خوە هاتبا بجهئینان، فیدرالی كو سیستەمێ ئیراقێ یە و خەلكێ ئیراقێ دەنگ بۆ دایە، هاتبا جهگیركرن».
هەروەسا گوت» بجهنەئینانا سیستەمێ فیدرالی، پێگیرینەبوون ب دەستووری، گەلەك كێشە و ناكۆكیێن سیاسی پەیداكرن و نەسەقامگیریا هەمە ئالیانە ل ئیراقێ دروستكریە، وەكریە كو سەقامگیریا ئیراقێ بەردەوام ب لەرزۆك بهێتە دیتن، چارەسەری ژی زڤرینە بۆ بنەمایێن هەڤپشكی، لهەڤهاتن و هەڤسەنگی، كو ئیراق ل سەر هاتیە دامەزراندن. خەلكێ ئیراقێ ب ویچ هەڤپشكیێ ژ ڕوویێ ئابۆری ڤە دێ پێشكەڤیت و ژ ڕوویێ جڤاكی ژی ڤە دێ ئێكگرتی بیت، هەر ئەڤە ژی نەخشەڕێكا دروست یا چارەسەریا كێشەیانە. پێدڤیە ئیراق مافێ هەموو پێكهاتەیان بدەت و نابیت هیچ پێكهاتەیەك بهێتە پشت گوه هاڤێتن».
نێچیرڤان بارزانی دوپاتكر ژی» هەكە ئالیێن سیاسی یێن ئیراقی كار ب دەستووری بكەن، چارەسەریا كێشەیان یا ب ساناهی یە، كێشە وەسا د ئەستەم نینن كو نەهێنە چارەسەركرن، هەكە ب دروستی هزر د تێگەهشتنێ بۆ هەڤپشمێ و پێكڤەژیانا ئاشتیانە دا بكەین، هەكە وەلات و بەرژەوەندیێن وی بێخینە سەر هەموو پێناسەیێن دی وی دەمی دێ بینینی چارەسەریا هەموو كێشەیان دێ ب ساناهی بیت».
گوت ژی» پاراستنا سیاسی ل ئیراقێ ژ هەموو دەمەكی زێدەتر یا پێدڤیە، ئیراق هێشتا یا دبن ڤەڕێژێن داعشێ دنالیت، هێشتا كێشەیا ئابۆری و خزمەتگوزاریان هەیە، پێدڤی ب سەقامگیریا وەلاتی هەیە».
ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» ب دیتنا مە كلیلا سەقامگیریا ئیراقێ، چارەسەركرنا كێشەیێن هەرێما كوردستانێ یە، ل گەل حوكمەتا فیدرال، دەستوورێ ئیراقێ نەخشەڕێكەكا گەلەك ڕۆهن بۆ چارەسەركرنا كێشەیان دانایە، تنێ مە پێدڤی ب ئیرادەیەكا سیاسی یە بۆ چارەسەركرنا كێشەیان ژ لایێ ئالیێن سیاسی ڤە، هەرێما كوردستانێ یا بەرهەڤە ب گۆڕەی دەستووری و ب تێكگەهشتنەكا هەڤپشك كێشەیان ل گەل بەغدا چارەسەر بكەت د بەرژەوەندیا هەموو وەلاتی دا بیت و مافێن دەستووری یێن هەموویان مسۆگەر بكەت».
ڕۆهنكر ژی» بەردەوامبوونا دانوستاندنان بۆ چارەسەریا كێشەیان د ناڤبەرا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ و حوكمەتا ئیراقێ، كارەكێ گەلەك گرنگە، بێگومان ئەنجامێن دانوستاندنان هەتا نوكە ل ئاستێ خواست و چاڤەڕێێن هەرێما كوردستانێ نینن، بەلێ ب دیتنا مە هەبوونا دانوستاندنان تاكە ڕێكا ڕاستە بۆ ب ئەنجام گەهاندنا هەموو ئەوان كێشەیێن كو هەین و ئەم دێ بەردەوام بین بۆ دیتنا چارەسەریا كێشەیان».
دیاركر ژی» فەرمانبەر و خانەنشین ل هەرێما كوردستانێ د ڕەوشەكا خراب دا دژین، لەزكرن د دانانا چارەسەریەكا بنەڕەتی بۆ بودجە و مووچەیێن هەرێما كوردستانێ ئەركەكێ نیشتمانی یە، بۆ حوكمەت و دەزگەهێن دەولەتێ د ئیراقێ دا، قەیرانا دارایی و فشار ل سەر ژیانا خەلكی ل هەرێما كوردستانێ، د شیاندایە ب ڕێككەفتنەكێ د ناڤبەرا حوكمەتا ئیراقێ و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ زوو بهێتە چارەسەركرن».
ئاماژە ب وێ چەندێ ژی كر» پێدڤیە بلەز ئەڤ چەندە بهێتە كرن چونكە كارتێكرن ل سەر ژیانا خەلكی و بازارێ ل هەرێما كوردستانێ كریە، پێدڤیە لەز بهێتە كرن د نەهێلانا ئاستەنگان بۆ دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ، ڕاگرتنا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ زیان ب چەندین ملیار دۆلاران ب داهاتێ گشتیێ ئیراقێ و ئابۆرێ گشتی گەهاندیە، هیچ مفایەك بۆ ئیراقێ تێدا نینە كو ب ڤی شێوەی بەردەوام بیت».
سەبارەت پرسا پەیوەندیێن پارتی و ئێكەتیێ، سەرۆكێ هەرێما كوردستانێ گوت» ئەرك و بەرپرسیارەتی ب پلەیا ئێكێ ل سەر پارتی و ئێكەتیێ یە ل هەرێما كوردستانێ، كو بگەهنە تێكگەهشتنەكا هەڤپشك و كێشە و ناكۆكیان چارەسەر بكەن، كۆمبوونێن مە یێن بۆری د باش بوون و پێدڤیە د بەردەوام بن، هیچ كێشەیەك وەسا ئالۆز نینە د ناڤبەرا پارتی و ئێكەتیێ دا كو نەهێتە چارەسەركرن، ئالیێن سیاسی یێن هەرێما كوردستانێ ل ڤێرێ و ل بەغدا، تنێ ب ئێك دەنگ ل سەر بەرژەوەندیێن گشتی و بلند یێن هەرێما كوردستانێ دێ دەستكەفتێن هەرێما كوردستانێ پارێزن».
