جیھان د روو ب رووبوونا ھەڤدۆ دا
ھەژین رێکانی
رۆژ ب رۆژ ل رۆژھەلاتا ناڤەراست ب تایبەتی و ل جیھانێ ب گشتی، جەنگ بەر ب زێدەبوونێ ڤە دچن، ئارمانج ژێ دیارن د دوبارەکرنا روودانێن دیرۆکی دا و ھەر ئێک ژ دەولەتان بوۆسەپاندنا زالبوونا خوە ل سەر پشکەک ژ دەولەتان یان رۆژھەلاتا ناڤەراست یان جیھانێ وەکی دیرۆکی نیشا مە دای د رابردووی دا کو ھاتی د ناڤەرۆکا جوگرافی و دەست ژێبەردانا رۆلێ سەرەکیێ ئابووری و جڤاکی ژ بۆ جێبەجێکرنا دەولەتێن مەزن، ئەوا ب دووماھی ھاتی پشتی شەڕێ جیھانیێ دووێ بۆ دو ھێزێن مەزن و پێشڤەچوونا ئابووری بوویە، ئەگەرێ ژناڤچوونا سیستەمێ شیۆعی و دەرکەفتنا سیستەمێ ئێکانە ل جیھانێ, ژ بۆ دەولەتەک کونترۆلێ ل سەر پتریا ھێزان بکەت و یا زال بیت ل سەر جیھانێ و ھەژموونا خوە ھەبیت ل دەڤەرێ، دڤێت دیرۆکا وان شەڕێن رووداین بینیتە پێشچاڤ و ل بەرچاڤگرتنا ھێزا دەولەتێن مەزن یێن ناڤێ خوە د دیروکێ دا تۆمارکرین وەکی وان دەولەتێن سەرکەفتنێت مەزن بدەستخستین ژبەر کو ھەرچەند ل گەل گوھۆرین و پێشڤەچوونا تەکنولۆجی و بەرفرەھبوونا ھێزێن جەنگی دەولەتێن ب ھێز ھەنە کو ب ئاسانی دەستبەرداری ھێزا خوە نەبن و بەرسینکگرتنا عەسکریا ھند ژ دەولەتان ب زەحمەتبیت ژ بەر ھندەک ژ تایبەتمەندیێن ھێزا وان چ ھێزا پیادە یان ئاسمانی یان دەریایی بیت ـ ئەڤ دەولەتا بخوازیت یا زال بیت، پێدڤی بزانیت ببیتە ھەڤپەیمان ل گەل کیژ دەولەتێ و بۆچی و ل گەل بەرچاڤ وەرگرتنا ئارمانجا سەرەکیا دەولەتا خوە ژبۆ بابەت ژ ئارمانجێ نە دەرکەڤیت و نەھێتە خاپاندن ژلایێ ھەڤپەیمانا و ھەڤپەیمانێ ژبۆ وێ چەندێ ژبۆ ب ئاسانی بەرسینکگرتنا ھێزێن دیتر بکەت، ئەڤجا وەکی دبینین چەرخێ 21 دبە چەرخەکێ خویناوی بیت و دیسا ھەول بھێتەدان بۆ گوھۆرینا نەخشەیا سیاسی یا جیھانی و ھەر لایەک بۆ ب ھێزبوونا وەلاتێ خوە کار بکەت و دبیت ئارمانج ئەو بیت کیژ دەولەت بخوازیت دەستێ وی بکەڤیتە سەر چارەنڤیسێ جیھانێ یان پاشەرۆژا جیھانێ بکەڤیتە دەستێ وی دا، ھەکە تەماشەی دیرۆکێ بھێتەکرن، ئەنجامێن شەر و جەنگ، دبیت دەلیڤا گوھۆرینا نەخشا سیاسی یا جیھانی ژ بەر ئەگەرێن گوھۆرینێن سیاسی و پێشکەفتنا رەوشەنبیریا ناڤخوە یا ھەر وەلاتەکی و گرنگیدان ب ھێزا چەکداری و ھەبوونا ھەڤپەیمانێن زێدە و ھەڤکێشەیا سیاسی یا ئالۆز وە دکەت ئەنجام و پێشبینی بۆ ھەر جەنگەکێ د نەچاڤەرێکری بن و سوپرایز چێدبن د گەشەکرن و پێشڤەچوونا ھند ژ ھێزان دا.
