NO IORG
Authors Posts by زاگرۆس به‌رواری‮

زاگرۆس به‌رواری‮

زاگرۆس به‌رواری‮
34 POSTS 0 COMMENTS

5

زاگرۆس به‌رواری..

ئیراق د ناڤ ده‌ستێن هنده‌ك سیاسیێن داكه‌فتى دا یا بوویه‌ قادا هه‌ڤركی و ڕاكێشانا ده‌ستێن، ده‌ره‌كی، بۆ ژ ناڤبڕنا لایه‌نێن هه‌ڤڕكیێ دكه‌ن. ل سه‌ر گوپیتكا ده‌ستهه‌لاتێ، له‌وا د سالێن ده‌ڕباز بوویدا، جاده‌یا ئیراقێ ب تایبه‌تی، ل به‌غدادا سه‌رباژێر، وه‌لاته‌كێ سیسته‌مێ دیمۆكراسیێ، د ناڤدا بێته‌ په‌یڕه‌وكرن، ئارامی ب خوه‌ڤه‌ نه‌ دیتیه‌، لێ ده‌ما سیسته‌م دخه‌تمیت، د ڤێت ل چاره‌سه‌ڕیه‌كا گونجای و ڕیشه‌یی بگه‌ریێن بۆ چاره‌سه‌ركرنا، ڕه‌وشا جڤاك و وه‌لات كه‌فتینێ، د ڤی واریدا، ل ژێر گڤاشتن و فشارێن جادێ كو مافه‌كێ ده‌مۆكراسییه‌ خوه‌نیشاندان. لێ د چارچۆڤێ قانوونێن، گڕێدای خوه‌نیشادانان، دوور ژ كڕیارێن توندوتیژیان، و هێڕشكرنا لسه‌ر داموده‌زگه‌ه و سازیێن فه‌رمی یێن حكومی و سامان و مولكێن گشتی و تایبه‌ت. ئاها د ڤی واریدا، و د ڕه‌وشه‌كا ب ڤی ئاوایی، ده‌رگه‌ه دڤه‌كرینه‌ بۆ خوه‌نیشادان و خواسته‌كێن گه‌ل و وه‌لاتیان، ل لایه‌كی و ژ لایێ دیڤه‌ ژی، گڤاشتنێن ئه‌مریكا، و ڕێكخراو، و ڕێخستنێن، مافێن مڕۆڤی، كاڕتێكرن و باندۆره‌كا مه‌زن خسته‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتدارێن ئیراقێ، كو د ڤی بیاڤیدا له‌زێ بكه‌ن. ژ بۆ چاره‌سه‌ركڕنا داخوازیێن خوه‌نیشده‌ڕان. ژ به‌ر هندێ، شیان زه‌مینه‌كێ خوه‌ش بكه‌ن،كه‌ساتیه‌كی ژ ده‌رڤه‌یی ئالیێن سه‌ركه‌فتی، د ڤێ پڕۆسێسێ دا.كو جهێ باوه‌ریا لایه‌نێن سه‌ركه‌فتی و هه‌موو، پێكهاته‌یێن وه‌لاتی، هاتنا دكتۆر مسته‌فا كازمی، شیا ب هه‌ولێن خوه‌ ده‌ما، ڕكێفا ده‌ستهه‌لاتێ، گرتیه‌ ده‌ست، بله‌ز هاته‌ سه‌ر هێلا چاره‌سه‌رییان، وه‌ك فڕیادره‌سه‌كی، ئێكه‌م جار چوو د ناڤ ڕێزێن خوه‌نیشاده‌ران دا، و ژ نێزیكڤه‌، ڕه‌وشا وان ب چاڤێن خوه‌ دیت، و داخواز ژ وان كرن، كو نوونه‌ڕێن خوه‌ ڤڕێكه‌نه‌ لایێ وی ژ بۆ جڤینه‌كێ، واته‌ شیا لایه‌نێن سیاسی و جاده‌یا خودان درووشمێن خزمه‌تگۆزاری، ڕازی بكه‌ت. ژ لایێ دیڤه‌ كازمی شیا ئارامیێ بۆ وه‌لاتی بزڤڕینیت و حه‌تا ئاسته‌كی ده‌ستێن ده‌ڕه‌كی ژ ناڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن، بلندێن ئیراقێ دووڕئێخستن، هێدی هێدی سه‌روه‌ری بۆ ئیراقێ دزڤراند. شوونوارێن پشتی بۆیه‌ڕێن (16) ئۆكتۆبه‌ڕێ، لایه‌نێن نه‌یێنی كێمكرن، ده‌ستێ ئێكرێزی و براتیێ بێی. جوداهی، دڕێژی هه‌موو لایه‌كی و ب تایبه‌تی هه‌رێما كوردستانێ كرن، په‌یوه‌ندی لگه‌ل گه‌لێ كوردستانێ لسه‌ر به‌رژه‌وه‌ندی و چاره‌سه‌ڕیا پرسگرێكێن هه‌لاویستیێن ناڤبه‌را هه‌ولێر و به‌غدا پێشڤه‌بڕن، و ب تایبه‌ت د پراكتیكێ دا بۆ هه‌ڤكار بۆ چاره‌سه‌ركرنا مووچه‌یێن كارمه‌ندێن هه‌رێما كوردستانێ، كو چه‌ندین سال بوو، ب نه‌ڕه‌وا مووچه‌یێن كارمه‌ندان، هاتبوون بڕین..شیا پشتی، به‌رهه‌ڤیه‌كا باش ژڤانێ هه‌لبژارتنێن ده‌مكى، دیار بكه‌ت و ل10/10/2021 پڕۆسێس ب دیده‌ڤانیا سازیێن ناڤنه‌ته‌وه‌یی، و وه‌لاتێن زلهێز و ئالیێن خوه‌دی باندۆر و ڕێكخراوێن ناڤنه‌ته‌وه‌یی یێن خوه‌دی ئه‌زموون د ڤێ بیاڤێدا، ب ئاوایه‌كێ سه‌ركه‌فتیانه‌ بگه‌هینیته‌ ئه‌نجامێ..
هه‌لبه‌ت د هه‌مان ده‌م دا، ڕۆلێ خوه‌ د خاله‌كا سه‌ره‌كی دا گێڕا، ده‌ما چ لیست و به‌رهه‌ڤی بۆ هه‌لبژارتنان نه‌كرین، و وه‌كو كه‌ساتیه‌كێ بێ ئالی ته‌ڤگه‌ریا، واته‌ ئێكه‌م كه‌س بوویه‌، ل قادا سیاسی یا ئیراقێ، هه‌ولداینه‌ ئیراقه‌كا، ئارام و د ناڤا جڤاكه‌كا ئاشتی پارێزدا، ده‌ستهه‌لاتێ ل گۆره‌یی نه‌خشه‌یێ هه‌لبژارتنان، ڕاده‌ستی، لایه‌نێن ب ڕێیا سندۆقێن ده‌نگدانێ سه‌ركه‌فتین بكه‌ت. هه‌لبه‌ت هێڕشا تیڕۆرستی یا ئه‌ڤڕۆكه‌، كریه‌ سه‌ر مالا كازمی نامه‌كا ڤه‌كریی بوو، ب ڕێیا وی بۆ هه‌موو ئالیێن سه‌ركه‌فتی و وه‌لاتێن پشته‌ڤانیا ئیراقه‌كا ئاڕام دكه‌ن.. ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی، نیشانا هندێ یه‌، كو كازمی نه‌بوویه‌ ئامرازه‌ك د ده‌ستێن، هنده‌ك وه‌لاتێن هه‌رێمی و لایه‌نێن ده‌رڤه‌یی، سیاسی ل ئیراقێ و ب تایبه‌ت حه‌شدا شه‌عبی دا.
ژ به‌ر هندێ ڕیاكسۆنێن ناڤخوه‌ی و هه‌رێمی و ناڤده‌وله‌تی ل پێی خوه‌ هێلان، پڕانیا ئالیان هاتنه‌ ده‌نگ و سه‌رۆكاتیا كوردستانێ ژی، هه‌لویستێ وان یێ ڕۆهن و ئاشكرا بوو، هه‌رچی سه‌رۆكاتیا ئه‌مریكا ژی، ب هه‌موو ئاوایه‌كی پشته‌ڤانیا وه‌لاتێ خوه‌ خوه‌ دیاكر و حه‌تا گه‌فێن تۆلڤه‌كرنێ ژی دكرن..

11

زاگرۆس به‌روارى

پشتی بیست، سالان جاره‌كا دی، ته‌ڤگه‌ڕا تاڵیبان یا ئه‌ڤغانی ئه‌وا هشكباوه‌ر، و ل سه‌ر پڕه‌نسیپێن دیمۆكراسیێ وه‌كو گه‌فه‌كا به‌رده‌وام دهێته‌ پێناسه‌كرن، ب تایبه‌ت ل سه‌ر مافێن، نیڤا جڤاكێ ئه‌و ژی ژنن!
ب ڕێیا په‌یمانه‌كا نهێنی، د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و ته‌ڤگه‌ڕا تاڵیبان دا، شیان ل 15ته‌باخا (2021) پڕانیا ئاخا وه‌لاتی كابۆل ژی د ناڤدا، بێ به‌رگریا له‌شكرێ حوكمه‌ت و سیسته‌مێ نوی یا ئه‌ڤعانستانی، ئه‌و هێز و ده‌ستهه‌لاتا ژلایێ دارایی ڤه‌، دراڤ و لۆجستیی ڤه‌، پشته‌ڤانیا وی وه‌لاتی دكڕن، كو پڕانی ژبۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا بوون. ل دژی ڕێكخراوا تیڕۆرستی یا ئه‌لقائیده‌، ب سه‌رۆكاتیا ئۆسامه‌ بنلادنی..
پێنگاڤا ئه‌مریكا یا ژ بۆ وی وه‌لاتی ئاڤێتی، نه‌ بڕێكا ئۆپۆزسیۆنه‌كا ب هێز و سیكۆله‌ر بوویه‌، ژ بۆ گوهه‌رتنا سیسته‌مێ ده‌ستهه‌لاتێ و ئاڤاكرنا سیسته‌مه‌كێ ده‌مۆكراتیك، لێ ئه‌مریكا ب به‌هانه‌یا جیهانه‌كا ئارام، هێڕش بره‌ سه‌ر بنگه‌هێن تیڕۆرستان و سه‌رۆكێ ڕێكخراوا تیڕۆڕستی و تیڕۆر حه‌تا ئاسته‌كی ژناڤبڕن. هه‌لبه‌ت ده‌ما ئه‌مریكا چووینه‌ وی وه‌لاتی، چ ئۆپۆزسیۆنا راسته‌قینه‌ یا سیكۆله‌ر و كاڕا، و یا خوه‌دی باندۆر و پرۆژێ ژ نووڤه‌ ئاڤاكرنا ئه‌ڤغانستانێ‌ نه‌بوون، هه‌موو ب شیانێن هه‌ڤپه‌یمانیا ناتۆ ب پێشه‌نگیا ئه‌مریكا بوون.
لێ یا هه‌ی چه‌ند كه‌ساتیه‌كێن هاڤی ژ وه‌لاتی و جڤاكا ئه‌ڤغانستانی هه‌بوون، ئه‌وژی ل وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی و ئه‌مریكا دژیان، ته‌نێ ب ڕێیا هنده‌ك داخوه‌یانیان، دژاتیا ده‌ستهه‌لاتا تاڵیبان دكرن. واته‌ ل ژێر بۆردومانا باله‌فڕ و ل سه‌ر پشتا تانك و زریپۆش و چه‌كێن پێشكه‌فتی یێن، ئه‌مریكا ل كابۆلێ، چوونه‌ سه‌ر ته‌ختێ ده‌ستهه‌لاتێ، لێ سه‌ره‌رای ڤێ پشته‌ڤانیا هنده‌، مه‌زن، و هه‌مه‌لایانه‌ ژی، ئه‌ڤ كه‌سه‌ نه‌شیان ئه‌زمۆنه‌كا ده‌مۆكراتیك و پێشكه‌فتی، پێشكێشی جڤاكێ بكه‌ن، و وه‌كو سیسته‌م ل وه‌لاتی بچه‌سپینن! كو باوه‌ریا جڤاكێ ب وان بێت.
ئه‌وان ب خوه‌ ژی ژ گه‌نده‌لیێ و دزینا سه‌روه‌ت و سامانێ وه‌لاتی پێڤه‌تر، چ ل وه‌لاتێ ئه‌ڤغانستانێ زێده‌نه‌كرن.
هه‌لبه‌ت ته‌ڤگه‌ڕا تاڵیبان شیا، جاره‌كا دی د سه‌رهلدانا خوه‌دا، سه‌ركه‌فتی ب مینیت و ڤێجارێ شاشیێن خوه‌ یێن به‌رێ بكه‌ته‌ ئه‌زموون، و سۆدێ ژێ وه‌رگریت و ب ستایله‌ك جودا بهێته‌ د قادێ دا ڕكێڤێ ده‌ستهه‌لاتێ بگریت.
ئه‌ڤێ بۆیه‌رێ گه‌له‌ك ڕاستیێن، دیمۆكراسی و دادپه‌روه‌ریێ، كرنه‌ خه‌ون و بلقێن سه‌رئاڤێ، ب تایبه‌ت ل ناڤ وان، ملله‌ت و جڤاكێن ژێر ده‌ست و حه‌تا نوكه‌ نه‌گه‌هشتینه‌ ئازادیێن خوه‌، د ڤی واری دا تایبه‌ت جڤاك و ده‌ستهه‌لاتداریا كوردستانێ، ژی هه‌ست ب ڤێ چه‌ندێ كرن كو دبیت رۆژه‌كێ ژ رۆژان، ئه‌مریكا ئیراق و كوردستانێ ژی وه‌كو ئه‌ڤغانستانێ بجهبهێلن. ئه‌ڤ چه‌نده‌ نه‌گومانن، به‌لكو راستیه‌، گه‌لێ كوردستانێ مافداره‌ ژ ڤێ مه‌ترسیێ، چونكو ل سالا (1975) وه‌لاتێ ئه‌مریكا ب خوه‌ پشكداریا د رێككه‌فتنا جه‌زائیرێ دا یا كری، و یا بوویه‌ پشكه‌كا سه‌ره‌كی، حه‌تا دوژمن و داگیركه‌ر شیاین شۆرشا كوردی ژناڤببه‌ن. و ل سالێن (1988) ل به‌ر چاڤێن ئه‌مریكا كورد و كوردستان هاتنه‌ ئه‌نفالكرن، لێ چ ده‌نگ ژێ ده‌رنه‌كه‌فت، پشتی شه‌رێن كه‌نداڤێ، ل سالا (1991) ب داخۆیانیه‌كا سه‌رۆكێ وێ ده‌مێ یێ ئه‌مریكا. ده‌ما گۆتی: ئه‌م پشته‌ڤانیاچ سه‌رهلدانێن ناڤخوه‌یا ئیراقێ ناكه‌ین! ئه‌وبوو ب ملیۆنان ژ خه‌لكێ كوردستانێ ئاواره‌ی سه‌رسنۆرێن وه‌لاتێن هه‌ڤسوی بوون. د پرۆسه‌سا ڕیفراندۆمێ دا و ب تایبه‌تی پشتی بۆیه‌رێن (16) ئۆكتۆبه‌رێ ل سالا (2017) ب ته‌مامی ده‌ست ژ كوردان به‌ردابوو.
هه‌لبه‌ت حه‌تا سالا (2023) ل ئیراق و رۆژهه‌لاتا ناڤین و ب تایبه‌تی، ل كوردستانێ دا، دێ گه‌له‌ك گوهارتن دروست بن.
ئیراق ل سالا (2003) ب به‌هانه‌یا رژێما گۆربه‌گۆر گه‌فه‌ك مه‌زنه‌ ل سه‌ر ئاسایش و ئێمناهیا جیهان و رۆژهه‌لاتا ناڤین، ب پێشه‌نگیا ئه‌مریكا هێزێن هه‌ڤپه‌یمانیا ناڤنه‌ته‌وه‌یی هێرشه‌كا ژ ناڤبرنێ كره‌ سه‌ر، رژێمێ و ناڤێ هێرشێ كره‌، شه‌رێ ڕزگاریا گه‌لانێن ئیراقێ، ژ سته‌ما رژێما ئیراقێ و سه‌دامێ خوینمێژ، و دیكتاتۆر.
د هێرشه‌كا هه‌مه‌لایانه‌ و یا گه‌له‌ك دژوار و شه‌ره‌كێ بێ به‌رامبه‌ر دا، گه‌هشتنه‌ پایته‌ختێ ئیراقێ، ڕزگاری و ئازادیێ خوه‌ ب سه‌ر به‌غدا و ئیراقێ را كێشا، سیسته‌مێ برێڤه‌برنێ هاته‌ گوهه‌رتن. لێ ب دیتنا هنده‌ك شۆفینی و ره‌گه‌زپه‌رستان ئیراق هاتیه‌ داگیركرن.
هه‌لبه‌ت حه‌تا سالا (2023) دێ بیته‌ (20) سال، ل ژێر هنده‌ك گڤاشتنێن ناڤخویی و ژبه‌ر هندێ هه‌ر نوكه‌ حوكمه‌تا ئیراقێ ل گه‌ل ئه‌مه‌ریكا یا د ناڤا رێككه‌فتنه‌كێ دا،كو له‌شكرێ ئه‌مه‌ریكا حه‌تا داویا ڤێ، سالێ له‌شكرێن شه‌ركه‌ر، ڤه‌كێشیت ده‌رڤه‌یی ئیراقێ، ب ته‌نێ هێزه‌كا بسپۆران بمینیت، ژبۆ په‌روه‌رده‌كرنا له‌شكرێن ئیراق و كوردستانێ.
هه‌ر ئه‌ڤ لایه‌نه‌ ژی نینه‌، لایه‌نێ، دیپلۆماسی ژی یێن به‌رده‌وامه‌، ب تایبه‌ت ل هه‌رێما كوردستانێ، یا مه‌زنترین كونسلی ل سه‌ر ئاستێ رۆژهه‌لاتا ناڤین ل هه‌ولێرا پایته‌ختا كوردستانێ، دروست دكه‌ت. ناڤێ قۆنسلیێ ی، لێ كارێن بالیۆزخانه‌یێ د ناڤدا دهێنه‌كرن. چاوا كوردستان، ژ مه‌ترسیا، گه‌فێن ناڤخوه‌یی، و یا ده‌ره‌كی ڕزگار بوویه‌؟ د چه‌ند خاله‌كاندا، دێ ئاماژێ پێكه‌م.
ئێك:كوردستانێ د چارچۆڤێ ده‌ستوورێ ئیراقی دا، سه‌رۆك هه‌رێم و حوكمه‌ت و په‌رله‌مان و له‌شكر و سازیێن دی و هتد… دێ هه‌بن و یێن هه‌ین. ئه‌ڤ سازیێن مه‌ ئاماژه‌ پێكرین، حه‌تا چ ئاست د سه‌ركه‌فتی بن، ئان د خزمه‌تا گه‌ل و وه‌لاتی دا بن. ئه‌و مژاره‌كا دییه‌ و دێ پاشی ئاماژه‌كا به‌رفره‌هتر پێكه‌م.
دو: ژ به‌ر هنده‌ك سه‌ده‌مێن، وه‌كو بێدادی و گه‌نده‌لیا د سیسته‌مێ برێڤه‌برنا وه‌لاتی دا،د ڤی واریدا گه‌له‌ك ره‌خنه‌ ل ده‌ستهه‌لات و حه‌تا ل ئۆپۆزسیۆنێ ژی د هێنه‌ كرن.كو ئه‌ڤ چه‌نده‌ د سیسته‌مێن دیمۆكراتیك دا مافه‌كێ ره‌وا یه‌ و ئه‌ز ب خوه‌ ژی گه‌له‌ك نۆرمال دبینم. لێ ل گۆره‌ی هنده‌ك راپرسیان، و ب دیتنا هنده‌ك چاڤدێران ژی و د پراكتیكێ ژی دا دیار دبیت (PKK) یا شیای ژ هنده‌ك ڤاله‌هیان و لایه‌نێن، دی وه‌كو هێزه‌كا كوردی، یێن شیاین زنجیره‌كا مه‌زن یا چیایێن باشوورێ كوردستانێ كونترۆل بكه‌ن.
به‌لكو ل جهێ ده‌ست ژ وێ چه‌ندێ به‌رده‌ن و وان ده‌ڤه‌ران راده‌ستی ده‌ستهه‌لاتا هه‌رێما كوردستانێ بكه‌ن، ده‌ستێ خوه‌ یێ درێژی ناڤ كاروبارێن برێڤه‌برنا باژێران ژی كریه‌، بۆ میناك ل شنگالێ، مه‌خموور،كه‌ركووكێ، سلێمانی و شاره‌داریا بنارێ قه‌ندیلی، و هتد… ب ڤان كارێن خوه‌ یێن شیاین زێده‌تر، ریهوریشالێن خوه‌ كوورتر، د ناڤ جڤاكێ دا ب تایبه‌ت ل ڤان ده‌ڤه‌ران ببه‌ن.
سێ:ئارامی و تێكدان ژ لایێ وه‌لاتێن به‌رژه‌وه‌ندپه‌رست و هه‌ڤسویان و ب تایبه‌تی وه‌لاتێن داگیركه‌رێن كوردستانێ، دهاتنه‌ پالپشتیكرن، د ڤی واری دا شه‌رێن تیرۆرستێن داعش و حه‌شدا شه‌عبیا ره‌گه‌زپه‌رست ل به‌رچاڤن.
چار: ب پشته‌ڤانیا هه‌ڤپه‌یمانیا دژی داعش و ئیراده‌یا گه‌لێ مه‌ و هێزا پێشمه‌رگێ كوردستانێ، كو ب داخوه‌یانیه‌كێ سه‌رۆك بارزانی ژی ئاماژه‌ ب ڤێ خالێ كریه‌، شیان، ئه‌ڤسانه‌یا تیرۆرستێن داعش بشكێنن و حه‌تا ئاسته‌كی ل كوردستانێ ژناڤببه‌ن. پێنچ:دۆزا كوردستانێ دۆزا وه‌لات و سه‌رخوه‌بوونێ یه‌، دۆزا ملله‌ته‌كێ ژێر ده‌سته‌، نه‌دۆزا ده‌ستهه‌لاتێ ب تنێ یه‌، كا دێ سیسته‌مێ برێڤه‌برنێ سیكۆله‌ری بیت؟ ئان ئیسلامی بیت.؟ بۆچی؟ دبێژم: مه‌ترسیا ل سه‌ر كوردستانێ، ئه‌وا دهاته‌ چاڤه‌رێكرن و هنده‌ك ژ لایه‌ن و ته‌ڤگه‌ڕان، گۆڤه‌ند ژ بۆ پێشوازیا وێ دكرن. بێی دودلی دبێژم: پشتی هاتنا له‌شكرێ توركیا و گوهارتنێن ل سلێمانیێ و ب تایبه‌ت یێن ناڤا یه‌كێتی ئه‌ز ب ڤان گوهارتنێن گشتی ڤه‌ گرێدده‌م.
بۆ نموونه‌ یه‌كێتی هاته‌ ڤه‌ د گۆره‌پانا خه‌باتا خوه‌ یا راسته‌قینه‌ دا،كو ل سه‌ر ئاستێ هه‌رێما كوردستانێ دگه‌ل لایه‌نێن سه‌ركه‌فتی، و پارتیا دیمۆكراتا كوردستانێ د هه‌ماهه‌نگیه‌كا راست دا بیت، و یاریكه‌ره‌كا خوه‌دی رۆل بیت. د چاره‌سه‌ریا پرسێن هه‌رێمی دا. ژ خوه‌ هه‌ڤسه‌رۆكێ یه‌كتیێ، پاڤل تاله‌بانی دا دیاركرن. و گۆت: پێدڤیه‌ ژ ئه‌ڤرۆ پێڤه‌، دڤێت ب رێیا حوكمه‌تا كوردستانێ.كاری بكه‌ین و د ڤی چارچۆڤه‌یدا، ده‌ستێن خوه‌ یێن هاریكاریێ درێژی لایه‌نێن كورد و دۆستێن خوه‌ ل پارچه‌یێن دی بكه‌ین و ئه‌م ئێدی ڕێ ناده‌ینه‌ چ كه‌سه‌كی ب سه‌رێ خوه‌ كار بكه‌ت. و به‌رژه‌وه‌ندیا بلندا هه‌رێما كوردستانێ بێخیته‌ د مه‌ترسیێ دا ب رۆناهیا رۆژێ گورانكاریكرن.
لاهۆر شێخ جه‌نگیێ هه‌ڤسه‌رۆك و ئالیێن گرێدایی وی بێ باندۆر كرن و ئه‌ڤ چه‌نده‌ ژی ب ئاوایه‌كێ هه‌ستیار و ب هشیاری هاته‌كرن.كو نه‌بوو، سه‌ده‌م دلۆپه‌كا خوینێ بێته‌ رژاندن، چه‌ندین ئه‌ڤ بۆیه‌ر و گوهه‌رتن پارچه‌كا گرێدای یه‌كێتی و ب تایبه‌ت مالباتی بن، لایه‌نێ گریدای هه‌رێم و ده‌ڤه‌رێ ژی هه‌یه‌ و ئه‌ڤ ئالیه‌ گه‌له‌كێ نه‌یێنی و مه‌ترسیداربوون، ژ بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن بلندێن هه‌رێما كوردستانێ و چاره‌نڤێسێ گه‌لێ كورد.
لایه‌نێن وه‌كو ده‌وله‌تا تورك ژی، مه‌ترسیا وێ، ژ بزاڤ و چالاكیێن (PKK) نه‌. كو د پاشه‌رۆژێ دا. پڕانیا هه‌رێما كوردستانێ ب پالپشتیا هنده‌ك لایه‌نێن ئۆپۆزسیۆن و جه‌ماوه‌ری، ژ به‌ر باده‌كێن گه‌نده‌لیێ د تۆره‌نه‌ و د خوازن د ده‌مه‌ك زوودا، چاكسازی و گوهارتن بێنه‌كرن ئه‌گه‌ڕ، ب ئالته‌رناتیڤێن شه‌رێن چه‌كداری ژی بیت.لایه‌نێ خوه‌دی هێز و چه‌ك و ڕێكخستی و ل سه‌ر نه‌خشه‌ و عه‌ردنیگاریا كوردستانێ و ل هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن وه‌كو رۆژئاڤایێ كوردستانێ، خوه‌دی باندۆر و سه‌روه‌ری د ده‌ستی دا. (PKK) دبیته‌ به‌هانه‌یه‌كا، دیار، كو ل
سه‌ر نه‌خشه‌یێ باشوورێ كوردستانێ ژی یا، دیاره‌! د وارێن پراكتیكێ دا، هه‌ر ژ باژێر و ده‌ڤه‌را شنگالێ بگره‌ حه‌تا دگه‌هیته‌ كه‌ركووك و ده‌ڤه‌رێن سلێمانیێ، ب ئاڤاكرنا سازیێن له‌شكری. جڤاكی و سازیكرنا كۆمه‌لگه‌هێ، ئه‌ڤ چه‌ندا هه‌ دیار دبیت كو دێ د پاشه‌رۆژێ دا، ئه‌گه‌ر د شیان دا بیت و ب رێیا پارته‌كا وه‌كو (PYD) و ب هه‌ماهه‌نگیا هنده‌ك لایه‌نێن ئیراقی و وه‌لاتێن به‌رژه‌وه‌ندیێن وان د رێكا (PKK)دا دهێنه‌ پاراستن.
ل باشوورێ كوردستانێ، شاكارێن خوه‌، درێژ بكه‌ن و بشێن ل هنده‌ك ده‌ڤه‌ران ده‌ستهه‌لاتدار بن. ئاها ژ ڤێ چه‌ندێ ده‌وله‌تا تورك هه‌بوونا پارتیا ناڤبری گه‌له‌ك مه‌ترسیدار دبینیت كو د پاشه‌رۆژه‌كا نێزیكدا، ببیته‌ هه‌ڤسویا ڕێڤه‌به‌ریه‌كا وه‌كو یا ل رۆژئاڤا كو ئانتی به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ دبینیت.
ب دیتنا مه‌ ب ڤان هێرشێن ئه‌ڤرۆكه‌ باشتر دیاردبیت، ده‌ما ده‌وله‌تا تورك ب باله‌فرێن جه‌نگێ، ل چیایێ ئاسۆسێ ل نێزیكی پێنجۆین و سنۆرێن رۆژهه‌لاتێ كوردستانێ كو نێزیكی دوسه‌د كیلۆمه‌تره‌یان ل كوویراتیا باشوورێ كوردستانێ ئه‌ڤ ده‌ڤه‌ره‌، ب به‌هانه‌یا چه‌كدارێن (PKK) ب دژواری هاتنه‌ بۆردۆمان كرن.ب دید و بۆچوونا مه‌ ته‌ڤگه‌ر و هێرشێن ده‌وله‌تا توركیا نه‌ ژبه‌ر هندێ نه‌ كو پارتیا ناڤبری ل چیایێن باشوور، خوه‌دی هێز و سه‌روه‌ریه‌ و هێرشێ دكه‌ته‌ سه‌ر ده‌وله‌تا تورك.
لێ یا ده‌وله‌تا تورك زێده‌تر گومانێ ژێ دكه‌ت، ئه‌وه‌ كو نه‌خشه‌یێ سیاسی و دیمۆگرافیا ده‌ڤه‌رێ د به‌رژه‌وه‌ندیا (PKK) دا گوهارتن تێدا بێنه‌كرن. هێرشێن ده‌وله‌تا تورك یێن ڤێ داویێ مڕۆڤ دشێت بێژیت:د ڤی چارچۆڤه‌ی دانه‌. ده‌وله‌تا ئیراقێ ژی ژ به‌ر ڤان زێده‌گاڤیێن ل سه‌ر سه‌روه‌ریا وه‌لاتێ وێ دوئالی یه‌، ئالیه‌ك ژ لاوازی و په‌رته‌وازه‌یا، لایه‌نێن خوه‌دی بریار و ب سه‌نگه‌ لایه‌نێ دی ژی گومان تێدا نینه‌ پشكه‌كه‌ ژ ڤێ پیلانێ.
لێ پشتی هێزێن توركیا، هه‌ژمۆنا خوه‌ و لایه‌نێ له‌شكری ل ده‌ڤه‌رێ ب هێز و باندۆر كرین و گرێدای گورانكاریێن ل باژارێ سلێمانیێ دروست بووین. زێده‌باری چاكسازیێن به‌رده‌وامێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، ب تایبه‌تی د وارێن ڕێكخستنا له‌شكره‌كێ ئێكگرتی دا، مه‌ترسیا ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ حه‌تا سالا (2023) دێ گه‌له‌ك كێم بیت و به‌رۆڤاژی دێ به‌ر ب پێش چیت. هه‌رێم دێ خوه‌ ب هێزتر ئێخیت.
ب نێرینا مه‌ وه‌لاتێن هه‌ڤسوی ب تایبه‌ت ده‌وله‌تا تورك، دێ یا به‌رده‌وام بیت، ل سه‌ر سیاسه‌تا خوه‌ و دێ په‌یوه‌ندیێن خوه‌ ل گه‌ل هه‌رێمێ ب هێزتر لێكه‌ت، چونكو یا گه‌هشتیه‌ وێ باوه‌ریێ كو چ جهگیرێن باشتر نینن، كو به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌ردو ئالیان د پاراستی بن.
له‌وا دبێژم: ژ به‌ر وان خالێن مه‌ ئاماژه‌ پێكرین دێ هه‌رێما كوردستانێ ژ مه‌ترسیا ل وه‌لاتێ ئه‌ڤغانستانێ، و بۆیه‌را ژ نشكه‌كێ خوه‌ڤه‌كێشانا له‌شكرێ ئه‌مریكا، ژ وه‌لاتی یا پاراستی و خوه‌راگرتی بیت.

22

زاگرۆس به‌رواری

ب درێژا هیا خه‌بات و تیكۆشینا خوه‌، (PKK) پرانی دووری قادا خه‌بات و ئارمانجێن، سه‌ره‌كی، ته‌ڤگه‌ریایه‌، پێدڤی بۆ تێكۆشینا خوه‌ ل باكوورێ كوردستان و توركیا، ب هێز و ڕێخستن كر بان. لێ پشتا خوه‌ یا دایه‌ نێزیكی بیست ملیۆن كوردان و یا هاتیه‌، ل رۆژئاڤا و باشوورێ كوردستانێ، ل جهێ ڤان هه‌ردو پارچێن به‌ره‌و ئازادیا خوه‌ د چن و هه‌رێما كوردستانێ، خودان حوكمه‌ت و سازی، گه‌له‌ك ده‌رگه‌هێن مه‌ترسیدار ل سه‌ر ڤه‌كرینه‌، كو وه‌لاتێن داگیركه‌ر، ب به‌هانه‌یا وان بێن ڤێ ئازادیێ بێخنه‌ د مه‌ترسییه‌كا مه‌زندا..
پێدڤییه‌ گه‌له‌ك جاران ئاماژێ ب ڤێ خالێ بكه‌ین.(PKK) و هێزێن گرێدای وێ ئانكو (HPG) بوویه‌ سه‌ر گێژییه‌كا مه‌زن ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ، و تایبه‌ت سنوورێ وێ پارچێ یێ ل گه‌ل توركیا و باكوورێ كوردستانێ (911) كیلۆمه‌تره‌ نه‌، ژ عه‌فرینێ بگره‌ هه‌تا دگه‌هیته‌ سه‌رێكانیێ،گرێ سپی، و قامیشلۆ، هه‌ر هه‌موو، ده‌وله‌ت و له‌شكرێ توركان ب به‌هانه‌یا هێزێن گرێدای (PKK) ب درێژاهیا سنووری نێزیكی (25 هه‌تا 30) كیلۆمه‌تره‌یان یا هاتیه‌ د كووراتیا رۆژئاڤایێ كوردستانێ دا، و ل به‌ر چاڤێن وه‌لاتێن زلهێز، ئه‌ڤ كریار و بۆیه‌ره‌ هاتنه‌ ئه‌نجامدان. به‌لكو د ناڤبه‌را وان و توركیا دا چه‌ندین بازار، ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن كوردێن رۆژئاڤا هاتنه‌كرن. هه‌تا نوكه‌ ژی ئه‌و شه‌ڕ و ئالۆزی دبه‌رده‌وامن، ل باژێرێ عه‌فرینێ، ب سه‌دان تاوان ل هه‌مبه‌ری، ژن و كچێن كورد و مالباتێن سڤیل و بێگونه‌هێن باژێری كرن زێده‌باری گوهۆرینا ده‌مۆگرافی و تێكدانا نه‌خشێ كشتوكالی و تالانكرنا مال و ملكێ، وه‌لاتیێن، سڤیل و بێگونه‌ه.باشه‌ (PKK) ژ زیان و كاڤلكرن و داگیركرنا رۆژئاڤایێ كوردستانێ چ سووده‌ك گه‌هاندیه‌؟ وێ پارچا ب درێژاهیا تێكۆشینا (PKK) ب پشته‌ڤانیا خۆرت و كچێن وێ پارچێ و یا گه‌لێ كورد ل هه‌مان پارچه‌ برێڤه‌ بریه‌ و هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی ل سه‌ر لنگان مابیت!، و ب ده‌هان كچ و خۆرتێن وێ پارچێ، ژ بۆ ناڤێ كوردستانێ گیانێ خوه‌ كریه‌ قوربانی، ل داویێ ژی، رۆژئاڤایێ كوردستانێ ب تنێ هیلان.
هه‌لبه‌ت ل باشوورێ كوردستانێ ژی، ل سه‌ر ڤێ رێك و سیاسه‌تا خوه‌ یا چه‌وت، ژی هه‌ر، یا به‌رده‌وامه‌، و د ڤی چارچۆڤه‌یدا. (PKK) ب درێژاهیا (378) كیلۆمه‌تره‌یێن سنوورێ، هه‌رێما كوردستانێ یێ دگه‌ل، باكوور و ده‌وله‌تا توركێن داگیركه‌ر، پرانی ب به‌هانه‌یێن، پارتا ناڤبری، یا ئێخستیه‌ ژێر كۆنترۆلا خوه‌ یا له‌شكری..و چه‌ندین باره‌گه‌هێن له‌شكری لێ بجیهكرینه‌، ئارمانجا (PKK) هه‌لبه‌ت یا دیاره‌، د خوازیت هه‌رێما كوردستانێ ژی بكه‌ته‌ پارچه‌كا سیاسه‌تا خوه‌ یا چه‌وت. پشتی د ڤێ سیاسه‌تا خوه‌ دا، ب سه‌ر نه‌كه‌فتی، باره‌گایێن خوه‌ نێزیكی ده‌ڤه‌رێن گوندان و سڤیلان كرن.
ژ به‌رهندێ گه‌له‌ك جاران، توركان ئه‌و ده‌ڤه‌ر كرینه‌، ئارمانج و خه‌لكێ سڤیل، ب وان بۆردۆمانان، شه‌هید و بریندار بوون. ب ده‌هان گوند هاتنه‌ چوولكرن، و ب هزاران دونه‌مێن ئه‌رد و پاوانی، هاتنه‌ شه‌وتاندن. زیانه‌كا به‌رده‌وام، گه‌هاندینه‌، خه‌لكێ سڤیل و حوكمه‌ت و گه‌لێ باشوور. دیسا ژ لایه‌كێ دیڤه‌، پشتی د شه‌ڕێ خوه‌ یێ ل گه‌ل توركان دا تێكچووی و شكه‌ستن ئینایی، ڤێجارێ یا ب ئاگره‌كێ مه‌زن دله‌یزت،و به‌رێ، تڤه‌نگێن خوه‌ یێ دایه‌، هێزێن پێشمه‌رگێ كوردستانێ. ئه‌ڤرۆكه‌ ل سه‌رێ چارچه‌لێ ئامێدیێ، جاره‌كا دی ده‌ستێن خوه‌ ب خوینا پۆله‌كا پێشمه‌رگێن دلێر و قاره‌مان و پارێزڤانێن ئاخا كوردستانێ سۆركرن. گومان تێدا نینه‌، ب ڤان كریارێن وان ژ روو ره‌شی و شه‌رمزاریێ پێڤه‌تر، بۆ نامینیت!
ئه‌ڤه‌ چه‌ندین پێشمه‌رگه‌، ب ده‌ستێن وان هاتنه‌ شه‌هیدكرن، هه‌ر جار ژی، یا هنده‌ك دره‌وێن شاخدار دكه‌ت، جار دبێژیت: ب بۆردومانا باله‌فرێن توركا یه‌، جار دبێژن: ب (TNT) ته‌قه‌مه‌نیێن له‌شكرێ توركان هێزێن پێشمه‌رگه‌ی شه‌هید بووینه‌. .. دخوازن تێكچوون و ئاشبه‌تالیا خوه‌، ب هێرشێن سه‌ر هێزا پێشمه‌رگێ كوردستانێ، په‌رده‌پۆش بكه‌ن. واته‌ (PKK) دخوازیت حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ژی، بكه‌ته‌ لایه‌نه‌كێ شه‌ڕی، دا كو د ئاینده‌ دا بێژیت: مانێ هێزێن پێشمه‌رگه‌یی و حوكمه‌تا كوردستانێ، خه‌نجه‌ر ل پشتا مه‌ دا، ئه‌گه‌ر ئه‌م تێكنه‌د چووین.
به‌لێ تو هینگێ یا تێكچووی، ده‌ما ته‌ قادا باكوورێ كوردستانێ، كو جهێ خه‌بات و تێكۆشینا ته‌ یا راسته‌قینه‌یه‌، وه‌ چولكرین و ب ده‌ست ده‌وله‌تا تورك ڤه‌ به‌رداین، و هاتینه‌ ل شنگال و قه‌ندیل و زاپ و مه‌تین و حه‌فته‌نینێ، ئه‌ژندایێن وه‌لاتێن داگیركه‌ر، جیبه‌جی بكه‌ن. تێكچوونا وه‌ هینگێ بوو، ده‌ما هه‌وه‌ نه‌شیایی، سه‌ركێشیا، شۆره‌شا سڤیل ئه‌وا ب پێشه‌نگیا،چه‌ندین پارتێن وه‌كو (HADEP،DEHAP،HDP،) برێڤه‌ ببه‌ن و بكه‌نه‌ پارچه‌ك و میناكه‌كا سه‌ركه‌فتی، ل رۆژهه‌لاتا ناڤین كو ل سه‌ر وی ناڤی، شه‌رعیه‌تێ بۆ خه‌باتا، خوه‌ یا چه‌كداری ژی بزڤرینن. ب پشته‌ڤانیا وه‌لاتێن زلهێز، و ئێكه‌تیا ئه‌ورۆپا، دۆزا گه‌لێ خوه‌ بگه‌هیننه‌ ئارامی و به‌خته‌وه‌ریێ! لێ مخابن، درێژیدان ب سیاسه‌تا چه‌وت و فاشل، وه‌ پشته‌ڤانیا ناڤخوه‌یی، و یا دۆست وه‌لاتپارێن گه‌لێ مه‌ ژ ده‌ست دان و داوی ب تێكۆشین و ژیانا خوه‌ یا سیاسی ئینا.

15

زاگرۆس به‌رواری

هه‌لبه‌ت ل ده‌ستپێكا دامه‌زراندنا هه‌ر پارت و ته‌ڤگه‌ره‌كا سیاسی یا كوردستان و هه‌رێمی و جیهانی ژبۆ هنده‌ك ئارمانجێن دیارێن نه‌ته‌وه‌یی و جڤاكی و ئۆلی و ره‌وشه‌نبیری و په‌روه‌رده‌یی ئابووری.. و هتده‌. بلندكرنا چه‌ندین درووشمێن مه‌زن و بریقه‌دار.PKK ژی هه‌ر ل ده‌ستپێكا خوه‌ ب ته‌رزه‌كا جوداتر، یا ئایدیۆلۆژیك ودوورتر ژ چاند و پێكهاته‌یا پرانیا كوردان، مافێن، نه‌ته‌وه‌یی و نیشتیمانی و فریدانا لاو و خورتێن كچ و كورێن وه‌لاتێ مه‌. ب ئاڤاكرنا ده‌وله‌تا سه‌ربخوه‌ یا كوردستانێ، و وه‌كهه‌ڤیا د ناڤبه‌را ژن و مێر و راكرنا ئاسته‌نگێن د رێكا وان دا.!
PKK وه‌كو هێزه‌كا كورد و كوردستانی، كو ل رۆژا (27-11-1978) ل ژێر سه‌رۆكاتیا عبدللا ئۆجه‌لانی، ل گوندێ فیسێ یێ كرێدای ناڤچه‌یا وه‌لاتپارێز و پێشه‌نگا سه‌رهلدانێن كوردی (ل جهێ یا گرێدای باژێرێ ئامه‌دا پایته‌خت. ئه‌ڤ ساله‌ دبیته‌ (42) سال و ژ خوه‌ دامه‌زراندنا وێ پشتی وان زۆلم و زۆرداریێن ل سه‌ر كوردان و مرۆڤاتیێ ل وێ پارچه‌یا مه‌زنا وه‌لاتێ مه‌، دهاتنه‌كرن. ل سه‌ر ده‌ستێ پارتیا كۆماری CHP ئه‌وا ب سه‌رۆكاتیا ئێكه‌م سه‌ۆك كۆمارێ توركیا مسته‌فا كه‌مالی، ل پالۆ، دێرسم، ئاگری، زیلان، بۆتان، و هتد..، گه‌لێ كورد راستی زۆلم و زۆرداریا وان بووی ژ لایه‌نێن مافێن مرۆڤی و نه‌ته‌وه‌یی و ئۆلی ڤه‌..
سه‌رهلدانێن كوردان یێن د چارچووڤێ ره‌وا و مافێن خوه‌ یێن خوه‌زای دا هه‌موو هاتینه‌ سه‌ركۆتكرن و رێبه‌رێن سه‌رهلدان و شۆره‌شان هاتینه‌گرتن و ب دارڤه‌كرن و ژ ناڤبرن..
هه‌لبه‌ت باش یا خوه‌یا بوو ئارمانجێن، دامه‌زراندن و شۆره‌شا PKK و ڕێخستنا كوردان ل ژێر ڤی ناڤی و چه‌ترێ ئاڤاكرنا ده‌وله‌تا سه‌ربخوه‌ یا كوردستانێ و چاره‌سه‌ركرنا دۆزا ره‌وایا گه‌لێ مه‌. كو مافه‌كێ وان یێ راسته‌قینه‌ و ره‌وایه‌، بگه‌هنه‌ وێ ئازادیا هه‌موو نه‌ته‌وه‌یێن جیهانێ گه‌هشتینێ.
ژ خوه‌ ده‌ستپێكا وێ ژ گرۆپه‌كا ب ناڤێ ئاپۆچی خوه‌ دایه‌ ناسكرن و پێنگاڤا ئێكێ ل ناڤ باژێران ژ وێ خالێ پیێن خوه‌ ئاڤێتنه‌ د ناڤ شۆره‌شێ دا. كو ئه‌م د ژی سیسته‌مێن فه‌و‌دال، ده‌ره‌به‌گی و ئاغا و دژی وه‌لاتێن ئه‌مپه‌ریالیزم و كاپیتالزمێن ب پێشه‌نگیا ئه‌مریكانه‌ و ل گه‌ل لایه‌ن و مافێن چینا كاركه‌ر و كه‌مپا پلۆریتاریانه‌،‌ ئازادی و مافێن خوه‌ یێن ده‌مۆكراتیك و نه‌ته‌وه‌یی د ناڤ ڤێ خه‌بات و ته‌ڤگه‌رێ دا دبینن!
ل سالێن (1977-1979) ڤێ گرۆپێ شه‌ره‌كێ‌ سه‌رتاسه‌ری دژی سه‌رۆك عه‌شیرێن سلێمانانێن حیلوان و بۆجاقێن سێوره‌كێ، ل ناڤ باژارێ حیلوانێ راگه‌هاندن، و ب ده‌هان كه‌س ژ هه‌ردو لایه‌نان هاتنه‌ كوشتن و ژناڤبرن و ته‌سفیه‌كرن، كو بخوه‌ ئارمانجه‌كا ده‌وله‌تا تورك ئه‌ڤ كار و كریاره‌ بوون، و پشته‌ڤانیا هه‌ردو لایه‌نا ژی دكرن. بۆ درێژی پێدانا ڤی شه‌رێ قرێژ، كو د وی ده‌میدا هه‌م ده‌وله‌ت و هه‌م وێ گرۆپێ چه‌ندین تێكۆشه‌رێن ئازادیخوازێن كوردستانێ شه‌هیدكرن و ده‌ستێن خوه‌ ب خوینا وان سۆركرن و ژناڤبرن.
ژ لایه‌كێ دیڤه‌ و درێژیدان ب ڤێ سیاسه‌تا قرێژ ل ( 12/9/1980) ب كۆده‌تایا له‌شكری وه‌كو دیكتاتۆره‌كی،كه‌نعان ئه‌ڤره‌ن بوو سه‌رۆك كۆمار و سیسته‌مێ سڤیل بوو له‌شكری، و باش ل بیرا منه‌ ژی ئه‌و زۆلم، و زۆرداری. چونكو وێ ده‌مێ مالێن مه‌ و یێن چه‌ندین تێكۆشه‌ران ل ده‌ڤه‌را هه‌كاریێ بوون، مه‌ ب چاڤێن خوه‌ زۆلما وان ددیت كا چه‌ند ب ئاوایه‌كێ هۆڤانه‌ ب سه‌ر گه‌لێ ئازادیخواز و كوردپه‌روه‌راندا دهاتن، و دگرتن و ل ژێر ئیشكه‌نجه‌كا گران شه‌هید دكرن. و ب سالان د زیندانێن خوه‌ دا دهێلان و بێهنا مراری د كه‌فته‌ ته‌رمێن دیلگرتیان.
ئاها پشتی ڤان بۆیه‌ر و زۆلما دكتاتۆریه‌ت و عه‌سكه‌رتاریه‌تێ، ره‌ف ره‌ف خۆرت و لاوێن كورد ژ كچ و كوران جهێ خوه‌ د ناڤ ره‌ف و ته‌ڤگه‌را PKK دا، دگرتن. هه‌تا شییاین ل (15/8/1984) ل باژارێن ئه‌رۆهێ و شه‌مدینان گۆله‌یا ئێكێ ل د ژی داگیركه‌ریا توركیا بته‌قینن!.
دبیت ژ به‌ر زۆلم و زۆرداری و ده‌لیڤێن شۆره‌شا سڤیل و ده‌مۆكراتیك،كو ده‌وله‌تا تورك ژ بۆ چ هیز و لایه‌نه‌كێ كوردی نه‌هیلان، و ژ خوه‌ ئینكارا ناڤێ كورد و كوردستانێ دكرن.! هه‌كه‌ ئه‌و ژی نه‌ پرۆژه‌كێ ده‌وله‌تێن داگیركه‌ر بیت مافی بده‌تێ! ئاها هه‌تا ڤێرێ ب پشته‌ڤانیا هه‌موو كوردان مه‌ زانی كا ئارمانجا وه‌ چ بوو؟
لێ پشتی ڤێ چه‌ندێ ب سه‌دان و هه‌زاران و ملیۆنان مرۆڤ ژ سه‌ر وار و جهێن خوه‌ ده‌ربه‌ده‌ر و ئاواره‌ بووینه‌، مه‌تره‌پۆل و ئه‌ورۆپا. ب سه‌دان و هه‌زاران گوند و خوه‌زا هاتنه‌ سۆتن و رۆخاندن. ب ده‌هان خه‌لكێ كورد كێمئه‌ندام و بێ ئابووری و بێ جیه و مال و زارۆیێن وان بێ په‌روه‌رده‌ مان. به‌رهه‌مێ ڤێ چه‌ندێ ژی رۆژ بۆ رۆژێ بۆ دژاتیكرنا پارت و لایه‌نێن كوردستانی و ب تایبه‌تی ل جهێ چاكی و قه‌ره‌بۆیا باشیێن PDK بكه‌ن ل سالا (1989) ده‌ستێ خوه‌ یێ قرێژ گرتی درێژی ره‌فه‌كا كادرێن بسپۆر و تێكۆشه‌رێن PDK كرن و ب خیانه‌ته‌كا مه‌زن شه‌هیدكرن.
ئاها د ڤێ خالێ دا دیار دبیت كو ئارمانجا PKK بۆ هاتیه‌ دامه‌زراندن كو ژ ده‌وله‌تا سه‌ربخوه‌ و خه‌تا نه‌ته‌وه‌بوونێ وه‌كهه‌ڤیا ژن و مێر و هتد.. ڤالایه‌ و هه‌موو بلقێن سه‌ر ئاڤێ نه‌.. و ڤێ سیاسه‌تا چه‌وت، ژی پشتی سه‌رهلدانا گه‌لێ مه‌ (1991) ل باشوور و ئاڤاكرنا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ و دژاتیا وان ژ بۆ حوكمه‌ت و سازی و ئالیێن گرێدای ڤێ پارچه‌یا وه‌لاتێ مه‌. و ب رۆناهیا رۆژێ ده‌ستێ خوه‌ درێژی كاروبارێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ كرین و هه‌تا ئه‌ڤرۆ ژی قووناغێن ژێكجودا یا به‌رده‌وامه‌،‌ هه‌ر ژ شه‌رێن نه‌فیرعامی یێن سالێن (1992 و 1995 هه‌تا 1999) دبه‌رده‌وام بوون و بووینه‌ سه‌ده‌مێن سۆتن و ژناڤبرنا چه‌ندین گوند، ده‌ڤه‌رێن گوندنشین و باژێرڤانیێن بچووك و بووینه‌ ئاسته‌نگ د رێیا ئاڤه‌دانكرنا وان دا.
به‌لێ ل جهێ كو هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو هه‌رێمه‌كا كوردی و یا فه‌رمی و خوه‌دی سه‌روه‌رى! پشته‌ڤان ب خوه‌ هیلا بان دا كو شیابان درێژیێ ب شۆره‌شا خوه‌ بده‌ن و ل پارچا باكۆر و توركیا بگه‌هنه‌ هنده‌ك مافێن خوه‌.
ده‌ست ژ وێرێ به‌ردان و باشوورێ كوردستانێ كرنه‌ قادا شه‌رێن خوه‌، و یێن ده‌وله‌تا داگیركه‌ر و بوونه‌ سه‌ده‌مێن شه‌هیدكرنا ب ده‌هان مرۆڤێن سڤیل و بێگونه‌ه كو هنده‌ك ب ده‌ستێن وان هاتنه‌ شه‌هیدكرن و هنده‌كێن دی ب بۆمبه‌ و باله‌فرێن فاشستێن تورك هاتنه‌ شه‌هیدكرن. ده‌ڤه‌رێن سنووری ژ زاخۆ هه‌تا زاب، خواكۆڕك، و خنێره‌ لۆلان و قه‌ندیل ئاڤاشین، ژ پار وه‌ره‌ ده‌ڤه‌را حه‌فته‌نین و به‌رواری بالا، ژی، هێدی هێدی ژ مرۆڤان یێن د هێنه‌ ڤاله‌كرن. واته‌، هه‌موو ده‌ڤه‌ر ژ مرۆڤان ڤالا هێلان بوونه‌ ده‌ڤه‌رێن له‌شكری، هه‌ر ده‌ما سڤیله‌ك ل وان ده‌ڤه‌را دیتبا كو چوویه‌ سه‌ر گوندێ خوه‌ هزار پرسیار ژێ دكرن و ل داویێ دا بێژنێ ڤێره‌ ده‌ڤه‌ره‌كا له‌شكریه‌! نابیت جاره‌كا دی بهێن.. هه‌تا باج و سه‌رانه‌ ژ خه‌لكێ وه‌ردگرتن و دبوونه‌ رێگر ل به‌ر پرۆژه‌ و كارێن گۆزاری و ئاڤه‌دانكرنا حوكمه‌تا كوردستانێ. باش یا خوه‌یایه‌، كو ده‌وله‌تا تورك و سه‌رۆك كۆمارێ وان، گه‌له‌ك جاران ئاماژه‌ ب سالا (2023) كریه‌ كو ئارمانجا وی ژ ده‌وله‌تا توركیا، یا نۆكه‌ گه‌له‌ك مه‌زنتره‌، لێ ئه‌گه‌ر بۆ بچیته‌ سه‌ر و نه‌بیته‌ پاریه‌كێ ژه‌هركری و د گه‌وریا ویرا بمینیت!. دبێژیت: پێدڤیه‌ سنوورێن توركیا بگه‌هینینه‌ سنۆرێن میساقا مللی كو، ژ ویلایه‌تا مویسل، و حه‌له‌بێ پێكدهێن، ئانكو دخوازیت دو پارچێن به‌ره‌و ئازادیا خوه‌ چووین داگیر بكه‌ت.
ئها د ڤێ خالێ دا، پێدڤی بوو PKK خوه‌ ژ به‌هانه‌یا توركێن داگیركه‌ر دووركربا، و ئه‌ڤ ده‌ستكه‌فتیێن ئه‌ڤه‌ (30) ساله‌ ل باشوورێ كوردستانێ، ب ره‌نج و رۆندكێن دایك و خێزانێن شه‌هیدان هاتینه‌ دامه‌زاراندن و پاراستن، دیسا ژ سالا (2011) پشتی بهارا عه‌ره‌بی رۆژئاڤایێ كوردستانێ به‌ره‌و ئازادیێن خوه‌ یا چووی. گه‌له‌ك وه‌لاتێن زلهێز وه‌كو هه‌ڤپه‌یمانێن وان ل هه‌مبه‌ری تیرۆرستێن داعش و لایه‌نێن سه‌ربازی ب رۆناهیا رۆژێ هه‌ڤكاریا وان دكه‌ن. واته‌ ئیداره‌یا سه‌ربخوه‌، ل وێ پارچا وه‌لاتی ژی هه‌تا ئاسته‌كی یا دبیته‌ دیفاكتۆ، و د گه‌له‌ك واران دا پێشكه‌فتنێن مه‌زن یێن تۆماركرین. ل جهێ ب سیاسه‌ته‌كا حه‌كیمانه‌ پشته‌ڤانیا هه‌ردو پارچێن وه‌لاتی بكه‌ت، یا دبیته‌ سه‌ده‌م و رۆژ بۆ رۆژێ ده‌وله‌تا داگیركه‌ر، هێزێن خوه‌ یێن له‌شكری بگه‌هینیته‌ كووراهیا هه‌ردو پارچێن ئازاد كری. مخابن PKK ب فیتا داگیركه‌ران چه‌ندین كریارێن د خزمه‌تا وان دا كرین. و هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو خه‌نجه‌ره‌كێ د پشتا عه‌ره‌بان، را ب ناڤ دكرن. گه‌لۆ ما هه‌تا ڤێرێ نه‌ به‌سه‌؟! كو PKK ده‌ست ژ سیاسه‌تا خوه‌ یا چه‌وت و د خزمه‌تا داگیركه‌ران دا به‌رده‌ت! كو ئه‌ڤ ده‌ڤه‌رێن مه‌ ئاماژه‌ پێكرین هه‌ر هه‌موو د ڤالانه‌ و PKK هندا مایی بهێته‌ د مالێن مه‌ دا ل ناڤا باژێران. و هێشتا یا كوردایه‌تیێ ب هه‌رێما كوردستانێ دفرۆشیت، و خوه‌ دكه‌ته‌ ئاسته‌نگ ل به‌ر چوونا گه‌لێ مه‌ بۆ گوندان، ل به‌ر پرۆژێن حوكمه‌تێ، د رێیا هێزا پێشمه‌رگه‌ی دا، بۆ هه‌ر ده‌ڤه‌ره‌كا كوردستانێ. و دوهی بوو رێڤه‌به‌رێ ئاسایشا سه‌رزێری و پێشمه‌رگه‌ ل چه‌مانكێ شه‌هید كرین؟ گه‌لۆ مانه‌ هه‌ما داگیركه‌رێن كوردستانێ ژی هه‌ر ئه‌ڤه‌ دكرن!؟ باشه‌ ده‌وله‌تا سه‌ربخوه‌ و ئازادیا باكوورێ كوردستانێ و ئارمانجێن PKK مانه‌ ل كویڤه‌؟ ب دیتنا من پێدڤیه‌ PKK وه‌كو كوردێن رۆژهه‌لات، ببیته‌ مێهڤانه‌كێ وه‌لاتپارێز ئان ژی ئه‌ڤا ئه‌و دكه‌ت حه‌تا دووماهیێ بۆ ناچیته‌ سه‌ر..چ بۆ حوكمه‌تا كوردستانێ، ژی نه‌هێلایه‌ خوه‌ و ئه‌وان ل هه‌مبه‌ری گه‌ف و به‌هانه‌یێن داگیركه‌ران پێ بپارێزیت. پێدڤیه‌ پێداچوونێ د سیاسه‌تا خوه‌دا بكه‌ت.دا بۆ هه‌موو ملله‌تێ كورد، خوه‌یا ببیت،كو ده‌وله‌تا توركێن داگیركه‌ر PKK دكه‌ته‌ به‌هانه‌.

29

زاگرۆس به‌رواری
كوردێن باشوورێ كوردستانێ،چ ل سه‌ر ده‌مێن ئه‌مبه‌راتۆریه‌تا عوسمانی، بیت چ ژی ل سه‌ر ده‌مێ سیسته‌مێ ده‌وله‌تا شاهێ عیراقێ و كۆمارێ! بیت. چ ده‌مه‌كێ ژ بۆ مافێن خوه‌ په‌نا نه‌ برییه به‌ر هێز و توند و تیژیان و هه‌ر رێیا لۆجیك و دیالۆگێ یا هه‌لبژارتی و باوه‌ری ب چاره‌سریێن ئاشتیانه‌ هه‌بوویه‌!
هه‌لبه‌ت دیرۆكێ گه‌له‌ك راستیێن ژیان و ره‌وشا كوردان یێن ل ناڤا لاپه‌رێن خوه‌دا تۆماركرین و دبێژیته‌ ئه‌ڤرۆكه‌ یا مه‌!. ئاها ئێكه‌م كۆمبوونا كوردان ل بهارا سالا (1907) ب ئاماده‌بوونا شێخ عبدالسلامێ دویێ یێ بارزان، و ل گوندێ بریفكا شێخان و ل مالا شێخ نورالدین بریفكانی ژ بۆ مافێن كوردان برێڤه‌چوو!
كوردان دخواستن ب رێیا یاداشته‌كێ و ب زمانه‌كێ ئاشتیخوازانه‌ داخوازیێن گه‌لێ كورد بگه‌هیننه‌ سولتانێ عوسمانیان كو پێكهاتبوون ژ چار خالان.ئێك: زمانێ كوردی بكه‌ن زمانێ فه‌رمی و ل ناڤچێ خواندنگه‌هێن كوردی ب زمانێ كوردی بن. دو:قایمقام رێڤه‌به‌ر و ناڤچه‌دارێن كوردستانێ زمانێ كوردی بزانن! سێ: چونكو ئۆلا ده‌وله‌تێ ئیسلامه‌ ل گۆر شه‌ریعه‌تا ئیسلامێ بریاران ده‌ربكه‌ن! چار: باجه‌یێن میر و ده‌ستهه‌لاتدار وه‌ردگرن ژ بۆ رێك و پر و خواندنگه‌هان بكاربینن!
لێ پشتی خواسته‌كێن خه‌لكێ گه‌هشتینه‌ سولتانی ل جهێ رێیا دیالۆگێ بگرن و به‌رسڤه‌كا ئاشتیانه‌ بده‌ن خوه‌سته‌كێن كوردان بهێزا ئوردیێن له‌شكرێن خوه‌ یێن داگیركه‌ر به‌رسڤا مافێن كوردان دان. مخابن وه‌كوو هه‌رجار و هه‌تا نووكه‌ ژی ئه‌و كه‌لتوورێ بێ ئیراده‌ی و نه‌ ئێكگرتن و ئێكرێزیا كوردان ژی یا به‌رده‌وامه‌ كو دوژمن و داگیركه‌ر وێ خالا مه‌ یا لاواز دزانن! پرانیا سه‌رۆك هۆز و كه‌ساتیان كو ژ تپلێن ده‌ستان ده‌ركه‌ڤن به‌رگری نه‌كر و ئیراده‌یا خوه‌ راده‌ستی داگیركه‌ران كرن.
شێخێ بارزان و هنده‌ك ژ شه‌ڕڤان و مریدێن وی به‌رگری ب خوینا خوه‌ ژیی كرن.!و ئیراده‌یا خوه‌ و یا ملله‌تێ كورد ژ نه‌مان و ژ ناڤچوونێ پاراستن!.
هه‌لبه‌ت ل ده‌ستپێكا دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا عیراقێ یا ب زۆرداری كو ژ چه‌ند پارچه‌كێن ویلایه‌تا مووسل و به‌غدا و به‌سرا و چه‌ندین نه‌ته‌وه‌یێن ژ هه‌ڤ جودا جودا ل سالا (1921) ب ره‌زامه‌ندیا ده‌وله‌تا كۆلۆنیالست و داگیركه‌ر، ئینگیلته‌را هاتیه‌ دامه‌زراندن و شاه فه‌یسه‌ل بوویه‌ ده‌ستهه‌لاتدار.
هه‌لبه‌ت كوردان ده‌ست ژمافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یی به‌رنه‌دانه‌ و و گه‌له‌ك سه‌رهلدان و تێكۆشین ژ بۆ مافێن خوه‌ كرینه‌ ل هه‌مبه‌ر داگیركه‌رێن ئینگلیز ژی ب سه‌رۆكاتیا شێخ مه‌حمه‌ودێ به‌رزنجی ل شاره‌زۆر و سلێمانێێ ب پالپشتیا پرانیا كوردان ل سالێن (1919) شه‌رێ هه‌بوون و ئیراده‌ و مافێن خوه‌ كرینه‌. ئانكو ژ دامه‌زراندنا ده‌وله‌تا عیراقێ كوردان شه‌رێن ژ بۆ ئازادیێ و وه‌كهه‌ڤیا ژیانێ دگه‌ل عه‌ره‌ب و نه‌ته‌وه‌یێن ده‌ستهه‌لاتدارێن رۆژهه‌لاتا ناڤین یێن كرین و هه‌تا ئه‌ڤرۆیا مه‌ ژی ئه‌و شه‌ر و دیالۆگ و رێكێن ئاشتیانه‌ د به‌رده‌وامن.!
هه‌لبه‌ت ژ به‌ر وان گڤاشتن و سه‌رهلدانان ل سالێن (1925 ) كو ئێكه‌م ده‌ستوورێ بۆ عیراقێ هاتیه‌ دورستكرن و ئاماژه‌ ب مافێن كوردان هاتیه‌ دان.لێ پشتی شۆره‌شا (14) ته‌مووزێ ل (1958) ب رۆهنی ئاماژه‌ ب مافێن كوردان هاتیه‌ كرن كو ل عیراقێ دو نه‌ته‌وه‌یێن سه‌ره‌كی كورد و عه‌ره‌ب د گه‌ل پێكهاته‌یێن دی یێن نه‌ته‌وه‌ی و ئۆلی د ژین و د وه‌كهه‌ڤن د مافان دا.
لێ پرسیار ئه‌وه‌ بۆ وه‌كوو نوكه‌ ئه‌ڤرۆكه‌ یا ئه‌م تێدا د ژین شۆفینی و عه‌ره‌بێن داخله‌ دل شیان ئیراده‌یا خوه‌ ب سه‌ر ئیراده‌یا عبدالكریم قاسمێ سه‌رۆك كۆمارێ نوی و خوه‌دیێ سه‌رهلدانێ دا زال بكه‌ن؟ كو جاره‌كا دی كوردان نه‌جاری شۆره‌ش و سه‌رهه‌لدانێ بكه‌ن؟ چونكو به‌رسڤا ڤێ پرسیارێ یا دیاره‌ رژێم ب ئاوایه‌كێ ته‌كتیكی و پشتی پێگه‌هێ خوه‌ بهێز كرین و شیاین ده‌ستی ده‌یننه‌ سه‌ر هه‌موو داهاتێن عیراقێ.
جاره‌كا دی ژ ده‌ستووری باشگه‌ز بوون و ئه‌و خالێن گرێدای مافێن كوردان هه‌ر هه‌موو هاتنه‌ ژێر پێكرن و ژ وان سه‌ده‌مان جاره‌كا دی شۆره‌شه‌كا نوی ب رێبه‌ریا سه‌رۆكێ نه‌مر یێ نه‌ته‌وه‌یی بارزانیێ مه‌زن (11ـ ئیلۆنا ـ1961) ئێكه‌م چریسكا ئاگرێ ئازادیێ هه‌لبوو!
گه‌لێ كورد و كوردستانی ره‌ف ب ره‌ف جهێ خوه‌ د ناڤا شۆره‌شێ دا كرن شۆره‌ش ل سه‌ر ئاستێ رۆژهه‌لاتا ناڤین بوو ناسنامه‌یا گه‌لێ كورد و ل جیهانێ ده‌نگڤه‌دا. ل گه‌ل هندێ ژی كوردان، ئێكجار ژی په‌نا بۆ كارێن تیرۆرستی و ده‌رڤه‌ی مافێن مرۆڤان نه‌برن و شۆره‌ش بۆ هێلینا هه‌موو تێكۆشه‌رێن هه‌لگرێن ئازادیێ و وه‌كهه‌ڤیا ژین و ژیانێ، ب پێشه‌نگیا جینا پرۆلیتاریا.و گوند نشینێن وه‌لاتپارێزێن كوردستانێ.
ئاها هه‌ر ئه‌ڤ شۆره‌شه‌ بوو رژێما گۆربه‌گۆر سه‌دام حسین و دار و ده‌سته‌یێن وی یێن دورینده‌ و هووڤ ئینانه‌ سه‌ر چۆك ل هه‌مبه‌ر ئیراده‌یا گه‌لێ خوه‌راگرێ كوردستانێ! و دانوستاندن دگه‌ل سه‌رۆكاتیا شۆره‌شێ كرن و ل (11ـ ئادار 1970) ب داخوازی و مه‌رجێن شۆره‌شێ رازیبوون.
شۆره‌شێن كوردستانێ هه‌موو ژ بۆ ماف و ئازادی و ده‌مۆكراسیێ بوون. گه‌لێ كوردستانێ هه‌رجار و ب ئه‌خلاقانه‌ شۆره‌ش و ده‌رگه‌هێن شه‌ر و دیالۆگێ یێن داگیركه‌ران یێن قوتاین.! مخابن هه‌ر تم دوژمنێن غه‌دار و داگیركه‌رێن ئازادی و خاك و ژێرخانا ئابووریا وه‌لاتێ مه‌ ب ئاوایه‌كێ ته‌كتیكی یێن نێزیكی دۆزا ره‌وایا گه‌لێ مه‌ بووین.. گه‌له‌ك جاران ژی برێكا هنده‌ك پاتوخوه‌رو جاشێن كوردان یێن شیاین وه‌كو سالا (1988) شالاوێن ئه‌نفالان و ب هه‌موو چه‌كێن قه‌ده‌غه‌ كری ل هه‌له‌بچه‌ و هه‌موو كوردستانێ بكار بینن! باشه‌ گه‌لی هۆڤ و دورنده‌هان مانه‌ وه‌ گه‌له‌ك رێكێن ئانتی مرۆڤی و رێكێن ده‌رڤه‌ی مافێن مرۆڤی ل هه‌مبه‌ر كوردان یێن گرتینه‌ به‌ر ما گه‌لێ كورد ب كوشتن و ئه‌نفال و جینۆسایدێ ژناڤچوون؟؟
نه‌خێر به‌لكو ئیراده‌یا وان گه‌له‌ك مه‌زنتر و بهێزتر ژی لێهاتن و ده‌ست ژ دۆزا خوه‌ به‌رنه‌دان هه‌تا سه‌رهلدانا بهارا سالا (1991) و د شیان سه‌د به‌رامبه‌ر تۆل حه‌یفا خوه‌ ل له‌شكرێن وه‌ یێن دیل گرتی و بێ ئیراده‌ و ترسنۆك ئه‌وێن كوردستان داگیركرین،! ب ستینن! لێ ملله‌ت و گه‌لێ كوردستانێ به‌رۆڤاژی ده‌ستێ براتیێ بۆ وان درێژ كر و نان و ئاڤێن خوه‌ پێشكێشی وان كرن كو ئه‌ڤه‌ پره‌نسیپه‌كا دێرینه‌ د ناڤ گه‌ل وه‌لاتێ مه‌ دا ملله‌تێ مه‌ ب ڤان ره‌فتارێن بهادار شیایه‌ هه‌بوونه‌كا ب روومه‌ت ل سه‌ر ئاخا وه‌لاتی بپارێزیت!.
سالێن (2003)ێ كوردان ده‌رگه‌هێن ئه‌ڤان مه‌رگه‌سات و ئه‌نفال و رویباره‌كێ خوینێ یێ ب غه‌در و خیانه‌ت هاتیه‌ رژاندن گرتن و گیانێ تولڤه‌كرنێ دانا لایه‌كی و خوه‌ستن دگه‌ل ئۆپۆزسیۆنا عیراقێ ئه‌وا ب سایا وه‌لات و ئابووریا كوردستانێ ل سه‌ر لنگان ماین و ده‌ستێ خوه‌ بكه‌ن د ناڤ ده‌ستێن وان دا و ل جهێ شوینوارێن رژێما گۆربه‌گۆر و ئه‌وان برینێن خوین ژێ دهات. ب دله‌كێ سافی و د عیراقه‌كا نوی، ل ژێر ناڤێ عیراقا ده‌مۆكراتیك فره‌ نه‌ته‌وه‌ی و فه‌ده‌رال ل ژێر چاڤدێریا مه‌زمترین زلهێزا جیهانێ كو ئه‌مریكا یه‌ ژ نووڤه‌ بێته‌ ئاڤاكرن و دامه‌زراندن خوه‌دی هێز و سۆپا و له‌شكر و ده‌ستوور و دام و ده‌زگه‌هێن حكومی و سازیا په‌رله‌مانی و دادگه‌ها بلند و بلندكرنا چه‌ندین دوورشمێن مه‌زن كو ل داویێ هه‌موو بوونه‌ بلقێن سه‌ر ئاڤێ و د پراكتیكێ دا بۆ كوردان چ نه‌ هاتنه‌ بجههكرن.!
هه‌لبه‌ت ل سالێن (2005) كوردان رۆله‌كێ ئیكجار مه‌زن د نڤیسینا ده‌ستوورێ هه‌رتمی یێ عیراقێ دا هه‌بوو شیان شوین تبلێن خوه‌ ژ بۆ مافێن نه‌ته‌ووه‌یێن وه‌كوو توركمان و ئاشووری و كلدان و سریان و ئه‌رمه‌نیان ژی هه‌بیت. لێ دیسا لایه‌نێ ل سه‌ر مافێن ملله‌تێ مه‌ ل به‌غدا بووینه‌ ده‌ستهه‌لاتدار ل جهێ قه‌ربوویا مافێن مه‌ یێن ب ده‌ستێ رژیمێن ئیك ل دووڤ ئێكێن عیراقێ بكه‌ن!.
ئه‌وان ژی ده‌ست ب بنپێكرنا مافێن گه‌لێ مه‌ كرن و ژ ده‌ستووری و ب تایبه‌ت مادده‌یا (140) یا عه‌ره‌بكرنێ ده‌ستێن خوه‌ درێژی پرۆسێسا پێكڤه‌ژیانێ كرن و سال بۆ سالێ قه‌یران ل پێی قه‌رانێ و پالپشتی و چێكرنا كوسپ و ته‌گه‌ریان د رێیا مافێن ملله‌تێ مه‌ یێن ده‌ستووری و ئیستحقاقێن هه‌لبژارتنا و فشارێن ده‌رڤه‌ ژی بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ ب رێكا داعشێن تیرۆرست و برینا قویتێ هه‌ژار و به‌له‌نگازێن ملله‌تێ مه‌ ژی ل سه‌ر هه‌موویێ دانان. تاكه‌ ده‌ستكه‌فتیێن پشتی پرۆسێسا ئازادیا عیراقێ یا كو گه‌لێ مه‌ شانازی پێ دكرن هه‌ر ئه‌ڤ ده‌ستووره‌ بوو. لێ ئه‌و ژی هه‌موو پێشێل كر، و ل داهاتویه‌كا نێزیك ژی ئه‌گه‌ر چاره‌سه‌ریا پرسگرێكان نه‌هێته‌ كرن و بۆ بچیته‌ سه‌ر،! دێ پرانیا مادده‌یێن ده‌ستووری ئه‌وێن گرێدای كوردان و ماف، ئازادیێن مرۆڤاتیێ، ل په‌رلامانێ عیراقێ ب بلندكرنا ده‌ستێن شۆفینیان دێ ژ ناڤ ده‌ستووری هێنه‌ لادان.
ئاها به‌رهه‌مێ عیراقا ده‌مۆكرات و عیراقا فیدرال یا نوی و براتیا كورد و عه‌ره‌بان، ل به‌ر چاڤێن مه‌سترین زلهێزا جیهانێ بوونه‌ ئه‌ڤا مه‌ ئاماژه‌ پێكرین.!
باشه‌ پرسیار ئه‌ڤه‌ یه‌ ما كیش ملله‌ت ل جهێ كوردا بیت! نه‌ ریفراندۆمێ به‌لكو دێ ئێكسه‌ر ب بریاره‌كا سیاسی راگه‌هاندنا ده‌وله‌ته‌كا نه‌ته‌وه‌یی، یا سه‌ربخوه‌ كه‌ت. لێ ل جهێ هندێ گه‌لێ مه‌ و ده‌ستهه‌لاتا سیاسیا كوردستانێ رێكا ئاشتیێ گرته‌ به‌ر و ریفراندۆم ب كار ئانی ژ بۆ چاره‌سه‌ریا ڤان كێشێن دوور و درێژ. لێ دیسا ب ئاسن و ئاگری به‌رسڤا ڤان خوه‌سه‌تاكان دان و مه‌ دیت ره‌وش هه‌تا چ ئاست یا مه‌ترسیدار بوو.
لێ دخوازم بالا خوه‌نده‌ڤانان بۆ خاله‌كا گرنگ بكێشم راسته‌ د ناڤ ڤان قووناغ و پرۆسه‌سێن دۆم درێژدا كوردان ژی ل ڤێره‌ و لایێ هه‌ ژی هنده‌ك كێماسی هه‌بوون. كو وێره‌كیێ بده‌نه‌ وان ده‌ستهه‌لاتدارێن ل به‌غدا. لێ نه‌ د ئاسته‌كێ بلند دا بوون ئه‌و لایه‌ن و كه‌سێن به‌رژه‌وه‌ند په‌رست و دار و ده‌سته‌یێن وه‌كوو وان د ناڤا گه‌له‌ك ملله‌تان دا یێن هه‌ین لێ ئیراده‌یا گه‌لێ كوردستانێ كو ژ سه‌رۆكاتیا هه‌رێم و حكوومه‌ت و په‌رله‌مانێ كوردستانێ پێكدهێن و نوێنه‌رێن راسته‌قینه‌نه‌ د شیان د رێكا وان دا هه‌موو پرسگرێكێن ده‌ستووری كو پشتی ریفراندۆمێ ئه‌و ژی وه‌كوو كارته‌كا فشارێ ل سه‌رخوه‌ ب په‌ژرینن و ل گه‌ل پێكبێن.!
لێ هه‌ر جار ل ژێر ناڤه‌كی و ناڤه‌رۆكه‌كا جوداتر ئه‌ڤ پرۆسێسه‌ بر و.كره‌ بازارێ شۆفینی و داخله‌دلێن عه‌ره‌ب و كه‌ڤنه‌ به‌عسی و شۆفینیێن گرێدای ئه‌ژندایێن ئیران و هتد.. كو ب مافێن كوردان بله‌یزن هه‌ر جار به‌هانه‌ كێ بینن و خه‌نجه‌ره‌كا ژه‌هركری ل دلێ كوردان بده‌ن؟ ب دیتنا من یا ژ ئه‌ڤرۆكه‌ و شویندا،! ژ ده‌ستهه‌لاتا كوردستانێ دهێته‌ خواستن ب كورت و كوردی.
ب هه‌لویسته‌كێ ئێكگرتی داخوازێن خوه‌ دوباره‌ بكه‌ن لێ ب مه‌رجێن ئێك: پێدڤیه‌ خالێن ل سه‌ر پێك تێن ل ده‌رڤه‌ی په‌رله‌مانێ عیراقێ بن.
دو: نابیت لایه‌نێن د ده‌ستوورێ عیراقێ دا رۆل هه‌ی و د نڤێسینێ دا واژوو ل سه‌ر كرین. و هه‌تا ئێخستیه‌ به‌ر راپرسیێ بكه‌ڤنه‌ ژێر باندۆرا شوفینیێن ره‌گه‌زپه‌رست.
سێ: ده‌مه‌كا كورت بۆ بجهكرنا ڤان خالان بێته‌ دانان.. چار: هه‌ر ده‌ما خالێن، مه‌ ئاماژه‌ پێكرین نه‌هاتنه‌ بجهه كرن؟ پێدڤیه‌ ب ئێك ده‌نگ و ره‌نگ خوه‌ ژ هه‌موو پرۆسێسا حوكمرانیا عیراقێ ڤه‌كێشن و به‌ژداری چ هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت نه‌بن. دا بزانن ریفراندۆم كارته‌كا زندیه‌ د ده‌ستێ كوردان دا.پێنچ: ل جهێ وێ حوكمه‌تا كوردستانێ درێژیێ ب چاكسازیان بده‌ت و كه‌سێن گه‌نده‌ل و ده‌رڤه‌ی قانوونێ بده‌ن دادگه‌هان و ل چاره‌سه‌ریه‌كا رویشه‌ی بگه‌رهن ژ بۆ دانا مووچه‌ و خوه‌شكرنا ژیانا ملله‌تێ خوه‌ ب ئاوایه‌كێ دادپه‌روه‌رانه‌ و چه‌ندین رێكارێن باش بێخنه‌ د ئه‌ژنده‌ و پلانێن خوه‌ دا. و ئێدی جاڤه‌رێی ده‌ستێن عه‌ره‌بێن شۆفینیێن سونی و شیعه‌ نه‌بن.

47

زاگرۆس به‌رواری

خۆیا یه‌ بێرێزی ل هه‌مبه‌ر ئۆل و تاكێن ئۆلی گه‌له‌كا جودایه‌ ژ شرۆڤه‌ و دیتنه‌كا لۆژیكی. هه‌لبه‌ت،بێی جوداهی ل گه‌ل چ بێرێزیا نینم، ل هه‌مبه‌ر ئۆل و پێغمبه‌ر و پێشه‌وایێن وان سلاڤێن خۆدێ ل سه‌ربن. بهێنه‌كرن.! ژ به‌ر هندێ پێدڤیه‌ د هشیاربین ل سه‌ر، ئه‌ژندایێن وه‌لاتێن داگیركه‌ر و رێكخستن و سازیێن تیرۆرستی و كریارێن ل فه‌ره‌نسا و ئه‌ورۆپا دهێنه‌كرن د ژی گه‌لێ سڤیل و سه‌ربرینا كه‌ساتیێن پسپۆر و بێگونه‌ه.ب دیتنا مه‌،یا دورست ئه‌وه‌ ل هه‌رێما مه‌ ل وه‌لاتێ مه‌،سازی و لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار د ڤی، بیاڤیدا داخوه‌یانیان بده‌ن رایا گشتی و كوردستانێ، ئه‌گه‌ر د ڤی واریدا، بێرێزیه‌ك هاتبیته‌كرن ژی! پێدڤیه‌ ب په‌یامه‌كا ئارام و ب رێكێن ئاشتیانه‌ بێته‌ پرۆته‌ستۆ كرن. د ڤێ خالێدا دخوازم بالا وه‌ بكێشمه‌ سه‌ر مژاره‌كێ كو ئیسلاما پاك و دلۆڤان گه‌له‌ك دووره‌ ژ وان كریار و ره‌فتارێن داگیركه‌ران ل سه‌ر ناڤێ ئیسلاما پیرۆز و خوه‌دایێ مه‌زن دژی نه‌ته‌وه‌یا كوردان كو پڕانی موسلمان،و نه‌ته‌وه‌یێن وه‌كو ئه‌رمه‌نی،ئۆلێن وه‌كوو جوهی،ئێزدی،كرستیان و زه‌رده‌شتی و…هتد.كرین و هێشتا دكه‌ن.! ژ جینۆساید و ئه‌نفال، هه‌تا سۆره‌تا فه‌تح ب ده‌ڤێن مه‌لایێن خوه‌ ل سه‌ر كوردێن عه‌فرینێ خواندن!. هه‌لبه‌ت رویێن وان یێن ڤه‌شارتی ژی تیرۆرستێن ده‌وله‌تا داعش بوون! ئه‌ڤه‌ هه‌موو كوردێن ساده‌ و دلپاك و موسلمانیا ژ دل دكه‌ن! ب ئاوێنه‌ یا هنده‌ك لایه‌نێن ئیسلاما چارچۆڤه‌كری یا سیاسی دانه‌ ژ بیركرن! خوه‌ ل جهێ داگیركه‌رێن زالم وهۆڤ،دكه‌نه‌ چه‌په‌ر ل دژی وه‌لاتێن ئه‌ورۆپی و ب تایبه‌تی فه‌ره‌نسا! لێ د هه‌مان ده‌م دا، ل وه‌لاتێ خوه‌ مه‌ لایه‌نێن هه‌یین نوونه‌ریا مه‌ دكه‌ن، مامۆستا و زانایێن ئۆلێ ئیسلامێ و وه‌زاره‌تا ئه‌وقافێ د شێن ل جهێ جڤاكا مه‌ داخوه‌یانیان بده‌ن! كو بخوه‌ ئه‌ركێ وانه‌. لێ مخابن هنده‌ك لایه‌ن یێن بنكه‌فشێن هه‌ژاران پری تێنتی دكه‌ن كو ب فیتا داگیركه‌ر و دوژمنان باخڤن و داخوه‌یانی و گۆتنێن:بێرێز،و نه‌ ژ دوور و نه‌ ژ نێزیك،نه‌ په‌یاما راسته‌قینه‌یا ملله‌تێ كورد یێ موسلمانه‌،ب دژی وه‌لاته‌كێ وه‌كو فه‌ره‌نسا كو ل سالێن ( 1988 ئه‌نفالێن ره‌ش و ل كۆچا ملیۆنیا سالا 1991 ) خوه‌ ل گه‌لێ مه‌ كریه‌ خودان. ب هه‌لویست و جامێریا وان ل جڤاتا ئاسایشا ناڤنه‌ته‌وه‌یی و ب بریارا (688) ملله‌تێ مه‌ ژ قڕكرن و دۆزا وان ژی ژ ناڤچوونێ ڕزگاركرین!. دوهی بوو! وه‌لاتێ فه‌ره‌نسا (محمد)ێ زارۆك ب نوێنه‌ریا كوردێن رۆژئاڤا و یێن هه‌موو جیهانێ،ئه‌و مه‌زلوۆمیه‌تا لاشێ هه‌موو كوردان ده‌رمان دكر!یا سێرتر ژی برینێن،سه‌رلاشێ وی ب بۆمبێن موسلمانێن ئه‌ردۆغانی بوون.! و فه‌ره‌نسیێن ئه‌و د بێژن:گاورن! ب چاڤه‌كی مرۆڤی و به دلۆڤانیا خوه‌ ده‌رمان دكرن.حه‌یف و مخابن بۆ كوردێ هه‌ژار، ب دیف فیتا، كرێگرتیان بكه‌ڤیت! و نزانیت كو ئه‌ڤه‌ نه‌ ئه‌ركێ وی یه‌! و باوه‌ری ب هه‌بوونا خوه‌ نه‌بیت و داگیركه‌ران وه‌كوو نوێنه‌رێن خوه‌ بزانیت!

14

زاگرۆس به‌رواری

د دیرۆكا كوردستانێ دا هۆز، عه‌شیره‌ت، لایه‌ن، ته‌ڤگه‌ر، پارت، هه‌رێم، هه‌ر هێزه‌كا عه‌شیره‌تگه‌ری، ئۆل،رێبازێن شێخ و ده‌ربه‌گیێ. و حزبایه‌تی و هه‌تا د گه‌هیته‌ ئه‌ڤرۆیا مه‌ ژی چ ده‌ڤه‌ره‌كا ڕزگار كری بیت! یان ژی هه‌رێم بیت! چه‌ندین هێزێن چه‌كدار ل جهێ ل هه‌مبه‌ری دوژمنێن خوه‌ یێن سه‌ره‌كی كو داگێركه‌رێن ئاخ و نشتیمانێ خوه‌،كوردستانێ بكارئینا بن، به‌لكو به‌روڤاژی د شه‌ڕێن ناڤخوه‌یدا هاتینه‌ بكارئینان و ده‌ستێن خوه‌ ب خوینا ئیكودو سۆر كرینه‌.
ئه‌ڤ هێزێن چه‌كدار هه‌ر ده‌م ل هه‌مبه‌ری به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتی كو خاله‌كه‌ ملله‌تێ كورد پێكڤه‌ گرێده‌ت. گه‌ف بووینه‌ د خزمه‌تا داگیركه‌ران دا. هه‌لبه‌ت ئه‌ڤ هێزه‌ زێده‌تر ل سه‌رده‌مێن میر و به‌گێن كوردان د بوونه‌ سووارچاكێن كۆمكوژی و ژناڤبرنا ئێك ب تایبه‌تی ل سه‌رده‌مێ ئه‌مبه‌راتۆریه‌تا عوسمانیان.
هنده‌ك بوونه‌ دارده‌ستێن وان، ب ناڤێن سووارێن حه‌میدییان، ل دژی سه‌رهلدان و شۆره‌ش و تێكۆشه‌رێن كوردان و ب تایبه‌تی نه‌ته‌وه‌یا جیران و دۆست ئه‌رمه‌نیان ل گۆره‌یی به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه‌ بكار ئیناینه‌، ژ بۆ سه‌ركۆتكرن و ژناڤبرنا نه‌ته‌وه‌یا ئه‌رمه‌نی، و هتد… ب ڤان هێزێن كرێگرتی ده‌ستێ دوژمنی بهێز بوو، ل هه‌مبه‌ر نه‌یارێن خوه‌.
ل سه‌رده‌م و قووناغێن شۆره‌شێن كوردی و كوردستانێ ژی. قووناغ ب قووناغ، ناڤێن ڤان كرێگرتیێن دگه‌ل داگیركه‌ران ژی، ناڤێن وان هاتینه‌ گوهارتن، وه‌كو جاش،چه‌ته‌، هاتینه‌ بناڤكرن ژی. سه‌ره‌رایی ڤێ چه‌ندێ ژی، گه‌له‌ك جاران لایه‌ن و پارتێن خوه‌دی ئارمانجێن نه‌ته‌وه‌یی و خوه‌دی دۆز پارێزڤانێن مافێن مرۆڤی ژی كه‌فتینه‌ داڤ و بووسه‌یێن دوژمنی و هاتینه‌ خاپاندن، ل سه‌ر ئه‌ژندایێن داگیركه‌ران.
هه‌لبه‌ت لایه‌نێن شه‌ڕێن ئێك د كر ژی خوه‌دی درووشمێن بریقه‌دارێن وه‌كو سه‌رخوه‌بوونا كوردستانێ، ئۆتۆنۆمیا راسته‌قینه‌، فیدرالیه‌ت، و هتد.. شۆڕه‌ش ل پێی شۆڕه‌شێ به‌رپا كرینه‌ ژ بۆ وان مافێن وه‌كو نه‌ته‌وه‌یێن دی كو ژ ده‌ست نه‌ته‌وه‌یا مه‌ چووینه‌. لێ حه‌یف و مخابن. خودانێن ڤان درووشمان خوه‌دیێن ڤان شۆره‌ش و ب هه‌زاران شه‌هیدان، ب ده‌هان جاران به‌رێ لولیێن چه‌كێن خوه‌ یێن داینه‌ سینگێ ئێك و ب سالان ژی ڤێ خوین رێتنا د خزمه‌تا داگیركه‌راندا یا ڤه‌كێشای.
گومان تێدا نینه‌ كوردان ئه‌ڤ شه‌ڕێن ناڤخوه‌ی نه‌ د ڤیان له‌وا ب ناڤێن شه‌ڕێن كوردكوژی، براكۆژی، خوه‌كوژی، بناڤكریینه‌. ل گه‌ل ڤێ چه‌ندێ ژی هه‌ر ل سه‌ر شه‌ڕێن خوه‌ د به‌رده‌وام بوون.
هه‌لبه‌ت ئه‌ڤ زێهنیه‌ت و سایكۆلۆژیا هه‌ ژی ب دیتنا من ژ وێ چه‌ندێ د هات! كو چه‌ندین گرۆپێن چه‌كدارن، ل جهێ ئارێشێن خوه‌ ب دیالۆگ و ئاشتیانه‌ چاره‌سه‌ر بكه‌ن!، په‌نا بۆ هێزێ دبر ژ به‌ر ئادیۆلۆژیێن خوه‌ یێن ژێكجودا جودا. كو ژ لایه‌نه‌كی ب تنێ ڤه‌ ناهێن برێڤه‌ برن. ئانكو ژ گه‌له‌ك لایه‌نان ڤه‌ دهێنه‌ كۆردینه‌كرن. كو د ناڤ هێزه‌كێ بخوه‌ دا ژی كۆردینه‌كا ناڤه‌ندی نینه‌، به‌لكو چه‌ندین كوردینه‌كرن یێن هه‌ین و ل (16) ئۆكتۆبه‌رێ ئه‌ڤچه‌نداهه‌ گه‌له‌ك ب باشی خوه‌یا بوو.
ژ به‌ر هندێ چه‌ندین جاران یێن كه‌فتینه‌ شه‌ڕێن روو ب رووبوونێ ل هه‌مبه‌ری هه‌ڤ شه‌ریَِن دۆم درێژ یێن كرین و هه‌تا یا گه‌هشتیه‌ وی ئاستی د شه‌ران دا دیلێن ئێك ژی بێیكو پره‌نسیپێن ناڤنه‌ته‌وه‌یی یێن دیلا ل به‌ر چاڤبگرن و ل دادگه‌هه‌كێ بریار ل سه‌ر چاره‌نڤیسێ وان بێته‌ دان. ل قادا شه‌ڕی هاتینه‌ گوله‌بارانكرن.!
هه‌لبه‌ت ل قووناغا عه‌شائیری، سنۆر و دستوورێن هۆزاتیێ و ئارمانجێن وان و یێن سووارێن حه‌مێدیان ددیارن.! ل ڤێره‌ جاشاتیا مودێرن و ل قووناغێن زانین و پێشكه‌فتنێ دا یا به‌رده‌وام بوو. و هه‌تا گه‌هشته‌ ئاستێ هه‌ری بلند كو ل هه‌مبه‌ری چه‌ند هزار پێشمه‌رگه‌یان ب سه‌دان هه‌زار جاش هاتبوونه‌ دورستكرن. و ل داویێ ژی د ناڤ زبلدان، و دیرۆكه‌كا ره‌شدا مان.
لێ مه‌ د ڤێت بێمه‌ سه‌ر خالا سه‌ره‌كی و ئاماژێ ب هێزێن كوردی یێن شۆره‌شگێر بكه‌ین! بۆ؟ هنده‌ شه‌ر و تاوان ل هه‌مبه‌ر ئێك كرینه‌؟ و ملله‌تێ خوه‌ كریه‌ قوربانی، هێشتا د رژدن و مه‌ترسینه‌ ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌ڤدو.
ئه‌و ژی بۆ چه‌ند خاله‌كان دزڤریت! ئێك: ل باشوورێ كوردستانێ چه‌ندین هێزێن چه‌كدار یێن هه‌یین! و پرانی گرێدای لایه‌نێن سیاسی نه‌.دو: د هه‌مانده‌م دا هێزێن چه‌كدار یێن پارچێن دی یێن كوردستانێ ژی وه‌كو (پ.ك.ك، حدك. حدكا، كۆمه‌له‌، پژاك، پاك) و.. هتد. هه‌ر چه‌نده‌ جهێ خه‌باتا وان و تێكۆشینا وان یا سیاسی، چه‌كداری، جڤاكی، ل پارچێن باكوور و رۆژهه‌لاتێن كوردستانێ نه‌. لێ ئه‌و ژی ژ به‌ر هێزا خوه‌ یا چه‌كدار یێن شیاین هنده‌ك ناڤه‌ندێن هه‌رێمێن پاراستنا مه‌دیا، ب وێ هێزا چه‌كدار خوه‌ حاكمێن هنده‌ك ده‌ڤه‌رێن چیای و سنۆری د بینن.! و ل ژێر كۆنترۆلا وان داینه‌. ئاها خالا مه‌ترسیدار ل ڤێرێ ده‌ستپێ دكه‌ت و زه‌مینه‌ زێده‌تر خوه‌ش د بیت بۆ شه‌رێن ناڤخوه‌یی.!
سێ:هه‌لبه‌ت پره‌نسیپ و قانوونێن هه‌رێمێ و یێن نه‌ته‌وه‌یی و ناڤنه‌ته‌وه‌یی، ل به‌رچاڤ وه‌رناگرن. خوه‌ دكه‌نه‌ پشكه‌ك ژ ئارێشه‌ و بوویه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ و د پشترا دبنه‌ بارگرانی ژ بۆ هه‌رێما كوردستانێ و كارته‌كا لاواز د ده‌ستێ رایه‌دارێن هه‌رێما كورستانێ دا دهێلن.كو خوه‌ وان ژ فشارێن داگیركه‌ران پێ بپارێزن.!
چار: مخابن هه‌تا نوكه‌ د شیان دا نه‌بوویه‌ هه‌رێما كوردستانێ هێزه‌كا ئێكگرتی یا پێشمه‌رگێ كوردستانێ دورست بكه‌ت. كو ئه‌و ژی سنوورێن ده‌ستهه‌لاتداریا خوه‌ و سنوورێن باشوورێ كوردستانێ ب باشی پێ بپارێزن.
هه‌لبه‌ت هێزێن هه‌یین ژی نه‌ ل ئاستێ هندێ نه‌ كو ب سه‌رێ خوه‌ هنده‌ك بریاران بده‌ن. یا هه‌یی ژی ل ژێر باندۆرا حزب و لایه‌نێن خوه‌دا ینه‌. و ئه‌ڤ چه‌ندا هه‌ ژی نه‌ د خزمه‌تا ئاشتی و ئارامیا هه‌رێما كوردستانێ دا یه‌. چونكو هه‌رده‌م ئه‌ڤ نه‌خشه‌یێ پری چه‌كدار و هێز د بنه‌ گه‌فه‌كا مه‌زن ل سه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن حوكمه‌تا كوردستانێ. ئه‌ڤ ره‌وشا هه‌ یا مه‌ترسیداره‌ و دبیت ژ نشكه‌كێ ڤه‌ بته‌قیت…!
لێ ب باوه‌ریا مه‌ یا دورست ئه‌وه‌ ل باشوور هه‌ولێن هێزه‌كا ئێكگرتی ل ژێر سه‌رۆكاتیا هه‌رێما كوردستانێ ب زووترین ده‌م بێته‌ دورستكرن، و لایه‌نێن دی یێن مه‌ ئاماژه‌ پێكرین ژی خوه‌ ژ كویراتیا باشوورێ كوردستانێ ڤه‌كێشن و خه‌باتا خوه‌ یا چه‌كداری و سیاسی ب بنه‌ قاد و مه‌یدانا خوه‌ یا راسته‌قینه‌ و درێژیێ ب شۆره‌شا خوه‌ بده‌ن، وی ده‌مێ دێ هه‌رێما كوردستانێ ژی، ژ مه‌ترسیا به‌ركه‌فتنا شه‌ریَِن ناڤخوه‌ی رزگار بیت.

43

زاگروس به‌رواری
ب هه‌لكه‌فتا بۆرینا سه‌د رۆژان ب سه‌ر ئه‌رك و كارێ حوكمه‌تا كوردستانێ كابینا نه‌هێ را ده‌رباز دبیت، سه‌رۆكێ حوكمه‌تا كوردستانێ مه‌سرۆر بارزانی ب گۆتار و په‌یامه‌كێ كارین خوه‌ و حوكمه‌تێ نرخاندنه‌كا بابه‌تیانه‌ بۆ كر، جاره‌كا دی ته‌كه‌زی و رژدیا خوه‌ دوباره‌كر ل سه‌ر كارنامه‌یا حوكمه‌تێ.
هه‌لبه‌ت حوكمه‌ت ژ بۆ هندێ هاتیه‌ ئاڤاكرن دا رێیێن ژیانێ ل به‌ر وه‌لاتیان خۆشتر و ب ساناهیتر لێ بكه‌ت! و د خزمه‌تا هه‌مى چین و ته‌خه‌یین وه‌لاتی دا و ب تایبه‌ت مالبات و كه‌سوكارین سه‌ربلندێن شه‌هید و جانگوریان دا، رۆژ بۆ رۆژێ گاڤێن وێره‌كانه‌تر باڤێژیت.
پێدڤیه‌ كابینا نوو گرنگیێ ب كه‌رتێ تایبه‌ت بده‌ت و ده‌رگه‌هێن خوه‌ بۆ ڤه‌كه‌ت كو ئه‌و ژی پتر گه‌شه‌یێ بكه‌ن ژ بۆ ئاڤه‌دانی و گرنگیدان ب به‌رهه‌مێن ناڤخوه‌ و ڤه‌كرنا كارگه‌هێن گرێدای به‌ر ب بۆمێ كوردستانێ كو د ڤی بیاڤی دا ب ده‌هان هزار كه‌سێن كورد ژ هه‌ردو ره‌گه‌زێن مێر و ژن، كاری ب گریبَه‌ستین دورست د رێیا وان دا بكه‌ن.
هه‌لبه‌ت ب ڤان رێیان، دێ شێین ژ لایه‌كی ڤه‌ گرنگیێ ب به‌رهه‌مێن ناڤخوه‌ ده‌ن و ژ لایێ دیڤه‌، دێ تاكێ كورد ژ بێكاری و ده‌ستكورتیێ رزگار بیت. و بیته‌ بارسڤكیه‌كێ رێخستی و ب پلان ژ بۆ حوكمه‌تا كوردستانێ.
ل چ ده‌ڤه‌رێن جیهانێ حوكمه‌ت نه‌شیاینه‌ ملله‌ت و وه‌لاتێ خوه‌ ل سه‌ر داهات و پشتا خوه‌ بخودان بكه‌ن. هه‌كه‌ نه‌ ب رێیا كه‌رتێ تایبه‌ت بیت، كو ب ڤێ رێیا هه‌، دێ حوكمه‌ت شێت ژ لایه‌كی ڤه‌ ژ قه‌یرانان رزگار بیت و ژ لایێ دیڤه‌ پتر رێ ل گه‌نده‌ل و گه‌نده‌لكاران گریت.
ژ گۆتارا سه‌رۆكێ حوكمه‌تێ دیاربوو كو پرۆسیسا دژی گه‌نده‌لكاران یا به‌رده‌وامه‌ و د ڤی واری دا گه‌له‌ك كه‌سێن گه‌نده‌ل باده‌ك و دۆسیێن بۆ هاتینه‌ ڤه‌كرن.
و دبیت ب ده‌هان یێن هاتینه‌ راپێچكرن بۆ به‌ر دادگه‌هان كو ب سه‌رێ خوه‌ ئه‌ڤه‌ باشترین پێنگاڤه‌ حوكمه‌تا كوردستانێ هاڤێتی.
لێ ب دیتنا من دڤێت حوكمه‌ت و سه‌رۆكاتیا وێ ل ریشالا ڤێ مژارێ بگه‌رێین كا چاوا دز كریه‌ د ناڤ داموده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ دا!
ئه‌م باش دزانین كه‌سێن دهێنه‌ به‌ربژاركرن ژ لایێ پارت و ئالی و ته‌ڤگه‌رێن كوردستانێ ڤه‌ دئێنه‌ به‌ربژاركرن ژ بۆ هه‌ر پۆسته‌كی ژ پۆستین حوكمه‌تێ.
گرنگه‌ هه‌ر ل ده‌ستپیكێ بزانن گه‌لۆ ئه‌ڤ كه‌سه‌. هه‌تا چ ئاست یێ ده‌ستپاك و دلسۆزێ گه‌ل و ولات و پارتیا خۆیه‌؟
داهات و سه‌روه‌ت و سامانێن وی بێنه‌دیاركرن و پاشی ل ده‌ف پارتی و لایه‌نێ وی ب رێیا پارێزه‌ر و راوێشكارێن قانوونی به‌لین نامه‌یه‌ك ل سه‌ر بێته‌ دورستكرن. كو هه‌ر ده‌ما پۆستێ خوه‌ وه‌رگرت، دێ ب دروستی و دلسۆزی كاری بۆ گه‌ل و ولاتێ خوه‌ كه‌ت.
ژ لایێ دی ڤه‌ پشتی پۆستی وه‌ردگریت ل گۆره‌یی قانوونێ پێدڤیه‌ جاره‌كا دی دووڤچوون ل داهاتێ وی بێته‌كرن كا هه‌تا چه‌ند زێده‌ و گورانكاری تێدا هاتینه‌كرن!
و دگونجیت ل گه‌ل مووچه‌ و داهاتێ بۆ هاتی! د وان چه‌ند سالێن ئه‌و پۆسته‌ وه‌رگرتی! یان زێده‌تره‌! و دشێن د وی واری دا دووڤچوون و پێداچوونێن قانوونی د گه‌لدا بكه‌ن! كه‌سێن ده‌ستپاك بهێنه‌ دیاركرن و د ناڤ گه‌ل و ملله‌تی دا و ل به‌ر ئه‌كرانیێن تیڤی و راگه‌هاندنێ بێنه‌ پاداشت و خه‌لاتكرن، دا بۆ ملله‌ت و تاكێ كورد باشتر دیار بیت كو پرۆسا دژی گه‌نده‌لكاران یا به‌رده‌وامه‌.
هه‌لبه‌ت دڤێت پرۆسیس ژ كادر و ئه‌ندامین حزبان ژی بگریت و ئه‌و ژی بكه‌ڤنه‌ به‌ر لێ پێچین و ژێر چاڤدێریا لایه‌نێ خوه‌ یێ د ڤی كاری دا به‌رپرسیار. هه‌كه‌ ئه‌ڤ پێرابوونه‌ به‌س بۆ وان كادر و كارمه‌ندێن حوكمه‌تێ ب ته‌نێ بن چ گورانكاری د ڤێ پرۆسێ و دژاتیكرنا گه‌نده‌لیێ دا ناهێنه‌كرن، به‌لكو به‌روڤاژی دێ پتر ئه‌ڤ گه‌نده‌لیه‌ یا به‌رده‌وام بیت، لێ د رێیێن حزبی دا.

42

زاگرۆس به‌رواری
ده‌وله‌تا توركان ل سه‌ر ‌ئێك: نه‌ژاد و ئێك: زمان و ئێك: ئۆل و ئێك: نه‌ته‌وه‌ هاتیه‌ ئاڤاكرن، خوه‌دی باندۆر و هه‌ژموونه‌، دخوازیت پێگه‌ه و هه‌ژموونا خوه‌ ل رۆژهه‌لاتا ناڤین، ب جهه و ب هێز بكه‌ت، !
لێ د رێیا پرۆژێن خوه‌ دا، سه‌ره‌رایی پرسگرێكێن ئابووری و سیاسی، هه‌لبه‌ت ده‌رڤه‌ی ڤێ چه‌ندێ ژی، گومان تێدا نینه‌ ل هه‌رچار پارچه‌یێن كوردستانێ كوردان و دۆزا وان و مافێن وان یێن ره‌وا، ل سه‌ر پرۆژێن خوه‌ مه‌ترسیدار د بینیت! ئانكو ئاسته‌نگا مه‌زن د رێیا توركیا دا كوردن.
هه‌كه‌ ژ ده‌ستی بهێت دێ ب گه‌له‌ك به‌هانه‌یان و هه‌ولێن خوه‌ یێن به‌رده‌وام كوردستانێ ب گشتی وه‌كو باژارێ عه‌فرینا رۆژئاڤایێ كوردستانێ داگیربكه‌ت.! بێخیته‌ ژێر هه‌ژموونا خوه‌. هه‌ولدانێن له‌شكری ب گه‌له‌ك به‌هانه‌یان د به‌رده‌وامن، لێ هه‌موو پلان ب رێیا له‌شكه‌ری، به‌لكو دێ یا ب ئاسته‌نگ بیت، هه‌ر ژ به‌ر به‌رخوه‌دانێ، و فشارێن وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر و یێن جیهانی كو ب به‌هانه‌یا داگیركرنا ئاخا وه‌لاته‌كێ هه‌ڤسنۆر.
لێ ژ ئالیێن ئابووری، چاندی و ئۆلی و په‌روه‌ردێ دا، ب ملیاران، دۆلار یێن خستینه‌ د وارێن ڤه‌به‌رهێنانێ دا. و ژ ئالیێ دیڤه‌ ژی چه‌ندین دراڤی ژ بۆ ئاسملاسیۆنا چاند و زمانی مه‌زاختینه‌، ل باشوورێ كوردستانێ.
كه‌لوپه‌لێن خوارن و ئاڤه‌دانی و ئاڤاكرنێ ژی ل بازارێن كوردستانێ ب پرانی دهێنه‌ سپیكرن و بازاركرن و ب نرخكرن، گه‌لۆ ما ئه‌ڤه‌ ژی نه‌ پارچه‌كه‌ ژ پرۆژێ داگیركاریا ده‌وله‌تا توركیا؟

ب دیتنا من، توركیا ل ڤێ چه‌ندێ ژی نا سه‌كنیت! هه‌تا پرۆژێ ده‌ڤه‌ره‌كا ئارام ژ سنۆرێن عه‌فرینێ و كۆبانێ و ده‌ڤه‌رێن باشوورێ كوردستانێ ژ حه‌فته‌نین و زاپ و خواكوورك و خنیره‌ حه‌تا دگه‌هیته‌ قه‌ندیلی.گومان تیدا نینه‌ دێ ل هه‌ر پارچه‌كێ شیوازێن داگیركرنێ، پلانێن وێ جوداتر بیت.لێ ئارمانج و پیلان وه‌كوو ئێكن.
هه‌لبه‌ت ئه‌ڤ ده‌ڤه‌رێن تینه‌ دورستكرن ژ بۆ هندێ نه‌، دا كورد ژ ده‌ڤه‌ر و ژ ئێك ب ته‌مامی و ب ته‌ڤای، بێنه‌ قوتكرن و ڤه‌قه‌تاندن، و دورخستن. ئه‌ڤ پرۆژه‌ ژی ب سێ قوناغێن، ده‌م كورت و ناڤه‌ندی و دۆمدرێژ بیت.
هه‌روه‌ها، ده‌ڤه‌رێن ب ناڤێ ده‌ڤه‌رێن ب ئه‌وله‌هی و ئارام! دێ هینه‌ قه‌ده‌غه‌ كرن ژ سڤیل و خوه‌دیێن وان یێن ره‌سه‌ن. و ده‌ڤه‌ر دێ ب ته‌ڤای بنه‌ قادێن شه‌ر و لیكدانێن سه‌ربازی، د هزر و بیرێن وان و نه‌ژاتپه‌رستێن تورك، و ب ره‌گه‌زپه‌رستیا وان كو به‌ری چه‌ند رۆژان جاره‌كا دی د كه‌ساتیا كوردێن باشوور ئه‌وێن بۆ گه‌شتوگۆزارێ چووینه‌ باژارێ ترابزۆنا توركی ب رۆهنی خوه‌یابوو! كا چاوا ره‌گه‌سپه‌رستێن تورك ژ به‌ر ئالایا كوردستانێ ب سه‌دان كه‌سان هێرش بره‌ سه‌ر گه‌شتیاران و گۆت ڤێره‌ توركیه‌ نه‌ كوردستانه‌ وه‌ ماف نینه‌ كو هوون ئالایێ كوردان ب سینگێ خوه‌ ڤه‌كه‌ن! واته‌ كورد د چاڤێن وان دا هه‌ر كودن!.
لێ دبیت د پاشه‌رۆژه‌كا دی و ل گۆره‌ی پلانێ توركی و میساقێ مللی، وان ده‌ڤه‌ران ژ هنده‌ك توركان یان كه‌سێن گریدای وان تژی بكه‌ن و ب درێژاهیا ده‌می دێ ل سه‌ر پرۆژێ خوه‌ هه‌تا ئاسته‌كی بسه‌ركه‌ڤیت، هه‌كه‌ د فه‌رمیه‌تێ دا میساقا مللی یا تورك دبێژن: ویلایه‌تا مووسل كو ژ هه‌موو باشوورێ كوردستانێ پێكدهێت نه‌كه‌ڤیته‌ ژێر ده‌ستهه‌لاتا وان ژی! لێ پشتی ڤان پێنگاڤان دێ بیته‌ رێگری و سنۆره‌ك ژ بۆ وان مه‌ترسیێن ژ كوردان هه‌ین.
هه‌لبه‌ت هێشتا ئه‌ڤ پرۆژه‌ و پلان و پیلانه‌ د رێكێ دا و نیڤجوو، پێدڤیه‌ كورد هنده‌ك پێنگاڤان بهاڤێژن، ئێك: خوه‌دی ستاتیژیه‌ك بن، دو: رێزێ ل سه‌روه‌ری و ده‌ستهه‌لاتداریێن ئێك بگرن.! سێ: د وارێن دپلۆماسیێ دا. خوه‌دی ئێك: دیتن و گۆتار بن. چار: ل گه‌ل هندێ ژی ده‌رگه‌هێ دیالۆگ و دانوستاندنێ ژ بۆ چاره‌سه‌ریێن ئاشتیانه‌ د ڤه‌كری بن.پێنچ: شۆره‌شێن دیمۆكراسی و شارستانیه‌تێ، پێشبێخن، بۆ نموونه‌ هندی د هه‌لبژارتنان دا ب هێز بكه‌ڤن دێ پتر نێزیكی مافێن خوه‌ و چاره‌سه‌ریا دۆزا خوه‌ بن.!

18

زاگرۆس به‌روارى
ب دیتنا من پشتی ئاكپارتی د هه‌لبژارتنێن 31 مه‌ها ێادارا ده‌ربازبووی یێن شاره‌داریان چه‌ندین ناڤه‌ندین گرنگ یین ئابووری و گه‌شتوگوزاری و سیاسی ژ ده‌ستداین.!
رایه‌دارین ئاكپارتی هه‌ست ب مه‌ترسیه‌كا مه‌زن كرن و ب رێیا جه‌هه‌پێ و سه‌ركه‌فتنا وان كوردان و ب تایبه‌تی هه‌ده‌پێ په‌یامه‌كا فه‌كری دا ئاكپارتی و د وی ده‌می دا ژی مه‌ئاماژه‌ پێكربوو! بۆ وان دا خۆیاكرن كو گوهۆرینا نه‌خشێ سیاسی د ده‌ستێ كوردان دایه‌، نه‌كو ئاكپارتی یان هه‌ر پارتیه‌كا دی!
ل ڤێره‌ ئاكپارتی ل سه‌ر شاشیێن خوه‌ ژی هایدار بوو! و ب تایبه‌تی یێن ل سه‌ر دۆزا كوردی كرین!
لێ ئاكپارتی باش زانی كا دێ چ كارت ل هه‌مبه‌ری ركابه‌را خوه‌ جه‌هه‌پێ ب كارئینیت!
ئاكپارتی ره‌وشائۆجه‌لانی و گره‌فین برچێ بوونێ ب ده‌لیڤه‌ دیتن؟
كو وه‌كو كارت فێ باده‌كێ بكاربینیت ژ بۆ سۆز و هه‌ستێن كوردان و ب تایبه‌تی ژ ده‌ڤێ ئۆجه‌لانی هنده‌ك داخۆیانیان بێخیته‌ د رۆژه‌ڤا توركیا و باكوورێ كوردستانێ دا. دیدارا دوهی یا ئۆجه‌لان ل گه‌ل پاریزه‌رێن وی. دیاربوو كو ئاكپارتی قانوونێن توركی ل گۆره‌ی سیاسه‌تا خوه‌بكاردئینیت.
چونكو ل گۆره‌ی قانوونێن توركیا هه‌ر كه‌سه‌كێ تاوانبار بیت و ب تایبه‌تی ل سه‌ر دۆزێن تیرۆر و سیاسی بیت و باده‌ك و دۆسه‌یێن وی هاتبنه‌گرتن!
و بریارا داویێ ل سه‌ر دۆزا وی هاتبیته‌دان ژ مافێ دیدارێن پارێزه‌ران دهێته‌ بێ به‌هركرن.
لێ ئه‌ڤ یاریا ئاكپارتی دكه‌ت نه‌ د چارچۆڤێ قانوونێن توركیا دایه‌!
به‌لكو یا ئه‌و دكه‌ت یاریه‌كا سیاسی یه‌ و دڤێت دیسا هنده‌ك رۆژه‌ڤێ بگوهۆریت.
یه‌ك. دخوازیت رۆژه‌ڤا ره‌وشا سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ ل ناڤخوه‌یا توركیا بگوهۆریت و به‌رێ ره‌خنه‌یان ژ ئاكپارتی و ده‌ستهه‌لاتێ دووربیخیت.
چونكو ژ به‌ر سیاسه‌تا ده‌رڤه‌یا ئاكپارتی ئه‌ڤرۆكه‌ ئه‌و وه‌لات یێ وێ باجا ئابووری دده‌ت و رۆژانه‌ بهایێ لیره‌یێ توركی ل هه‌مبه‌ری دۆلاری یێ د دابه‌زینێ دا!
و باجا هه‌ری مه‌زن خه‌لكێ هه‌ژر دده‌ت.
لێ د خالا دوێ دا “دیسا په‌یامه‌كا ڤه‌كریه‌ بۆ كوردان و دبێژیت ژ مه‌ پێڤه‌تر كه‌س نه‌شییت ده‌رگه‌هێ دانوستاندن و دیالۆگێ ل گه‌ل رێبه‌رێ وه‌ ڤه‌كه‌ت!
و ئه‌ڤه‌ بۆ نیازپاكیا مه‌دا هوون ب مه‌ و سیاسه‌تا مه‌ باوه‌ربكه‌ن. مه‌ دیسا ده‌رگه‌هێ ئیمرالی ڤه‌كر. ره‌وشا ساخله‌میا ئۆجه‌لانی یا باشه‌. و ئه‌ڤه‌ ئه‌م ده‌نگێ وی و دیتنێن وی د گه‌هیننه‌ وه‌ و رایا گشتی!
هه‌لبه‌ت خاله‌كا دی ژی یا گرنگه‌ ئه‌و ژی دیسا ب دیتنا من، دیتنێن ئۆجه‌لانی به‌روڤاژینه‌ ل گه‌ل دیتن و داخۆیانیین سه‌لاحه‌ددین ده‌میرتاشی!
بۆ میناك ل سه‌ر هه‌لبژارتنێن شاره‌داریان ل توركیا دیتنا قه‌ندیلی و یا ده‌میرتاش وه‌كو ئێك بوون. . و ئه‌و نه‌خشه‌رێكا دایه‌ دیاركرن بۆ هه‌ده‌پێ هه‌ردو ئالیان كار ل سه‌ر دكر ژ بۆ سه‌رخستنا وێ!
لێ د داخۆیانیا ئۆجه‌لانی دا دیار دبیت كو دڤێت دلگرانیێن توركیا یێن ل هه‌مبه‌ری كوردێن رۆژئاڤا و سیاسه‌تا گه‌لێ كورد واته‌ هه‌ده‌په‌ و په‌كه‌كه‌ ل به‌ر چاڤ بهێنه‌وه‌رگرتن!
گومان تیدا نینه‌.
دوباره‌كرنا هه‌لبژارتنێن شاره‌داریا سته‌نبولێ، دیسا گرێدانه‌كا راسته‌راست ب ڤێ دیدارا ئۆجه‌لانی ڤه‌یا هه‌ی. و خواندنا من بۆ ڤێ خالێ ژی ئه‌ڤه‌یه‌!
باندۆرا ئۆجه‌لانی ژ هه‌ده‌پ و ده‌مرتاش مه‌زنتره‌ و گۆتنا داویێ ئه‌و دشێت بێژیت نه‌كو قه‌ندیل و هه‌ده‌په‌ و .. هتد.
ژ به‌ر هندێ گرنگه‌ ئاكپارتی د ڤێ قووناغێ دا دیسا رایا كوردان بۆ لایێ خوه‌ بكێشیت، لێ ب مه‌رجێ ده‌رگه‌هێ زندانان ل سه‌ر كوردان و ب تایبه‌تی هاده‌پیان و د ناڤ دا ژی ده‌میرتاشی ئازاد بكه‌ت.
داووی ب گره‌فا برچیبوونێ بهیت. ئۆپه‌راسیۆنێن له‌شكری بهێنه‌ راوه‌ستاندن و زه‌مینه‌ بۆ سیاسه‌تا ره‌وا بهێته‌ خۆشكرن.
و قووناغا بهێت دا ژی ب ته‌مامی ده‌نگێن چه‌ك و شه‌ڕان ب داوی بهێت ژ بۆ ئاشتیه‌كا ب روومه‌ت و د چارچووڤێ توركیا دا دۆزا كورد بهێته‌ چاره‌سه‌ركرن و كورد بگه‌هنه‌ هنده‌ك ژ مافێن خوه‌.
گه‌ر نه‌باوه‌رناكه‌م كود ئێدی ب ڤان ته‌كتیك و پیلان و بازارێن قرێژ یێن ل سه‌ر پشتا كوردان دهێنه‌كرن، ژ بۆ ڤی ئالی یان ئالیه‌كێ دی و قازانجكرنا ڤێ شاره‌داریێ د به‌رژه‌وه‌ندیا ئاكپارتی و هه‌ر ئالیه‌كی دا چ ئارامیا ناهێنته‌ توركیا! و ب ڤان رێیان ژی باوه‌رناكه‌م كورد بهێنه‌ خاپاندن چونكو دۆزا كوردی ژ ڤان یاریان گه‌له‌كا بهێزتر و مه‌زنتره‌.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com