NO IORG
نووترين نووچه
هه‌لبژارتى1

هه‌ولێر، قائید میرۆ

ڕۆژ بۆ ڕۆژێ ڕه‌وشا ده‌ڤه‌رێن سنووری به‌ر ب پتر مه‌ترسیێ دچن و شیره‌تكارێ له‌شكری یێ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ ژی ڕادگه‌هینیت، توركیا و ئیرانێ سنوورێن خوه‌ ل گه‌ل هه‌موو وه‌لاتێن جیهانێ كۆنتڕۆللكرینه‌ و ب ئه‌نقه‌ست ناخوازن سنوورێن خوه‌ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ كۆنتڕۆل بكه‌ن، هه‌روه‌سا دبێژیت، بڕیاره‌ هێزێن زێره‌ڤانێن سنوری بهێنه‌ زێده‌كرن.

بابه‌كر زێباری، شیره‌تكارێ له‌شكری یێ سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ بۆ ڕۆژنامه‌یا (ئه‌ڤرۆ) گوت” ئه‌و ئاریشه‌یێن وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر بۆ هه‌رێما كوردستان دروست دكه‌ن تنێ به‌هانه‌نه‌ به‌رامبه‌ر هه‌رێما كوردستانێ، چونكه‌ هه‌كه‌ ئاریشه‌ ل سه‌ر سنووری هه‌نه‌ و ئاریشه‌ بۆ وان وه‌لاتان ژلئالیێ سنووری ڤه‌ دهێنه‌ په‌یداكرن ئه‌ڤه‌ ئه‌ركێ وانایه‌ سنوورێن خوه‌ كۆنتڕۆل بكه‌ن و رێ نه‌ده‌ن ب ڕێیا ڤان سنوران ئالۆزی بۆ وان وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر بهێنه‌ په‌یداكرن”.

بابه‌كری زێباری پتر گوت” وه‌لاته‌كێ وه‌كو ئیرانێ سنوورێن به‌رفرهه‌ ل گه‌ل چه‌ندین وه‌لاتان یێن هه‌ین و هه‌موو هاتیه‌ كۆنتڕۆلكرن، به‌رۆڤاژی سنوورێ ئیرانێ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ نه‌هاتیه‌ كۆنتڕۆلكرن، ئیرانێ ل خواكۆڕكی ب درێژاهیا سنوورێ خوه‌ ل گه‌ل ئه‌رمینیا و ئه‌فغانستان و پاكستانێ گه‌له‌ك توندكریه‌ و ڕێ ناده‌ت هیچ تشته‌ك بچیته‌ دناڤا سنوورێ ئیرانێ دا، پێدڤیه‌ ئیران سنوورێ خوه‌ ل گه‌ل ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ ژی كۆنتڕۆل بكه‌ت، وه‌لاتێ ئیرانێ ژی ب هه‌مان شێوه‌ سنوورێ ل گه‌ل وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر یێ كۆنتڕۆل كری ، باشه‌ بۆچی ئیران و توركیا نه‌شێن سنوورێن خوه‌ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ كۆنتڕۆل بكه‌ن، دیاره‌ ب ئه‌نقه‌ست سنووری كۆنتڕۆل ناكه‌ن”.

بابه‌كر زێباری ئاماژه‌كر” توركیا سنوورێن خوه‌ ب درێژاهیا زێده‌تری ٩٠٠ كیلۆمه‌تران ل گه‌ل یونانێ یێ  كۆنتڕۆلكری و ل گه‌ل ئیرانێ ژی ٧٠٠ كیلۆمه‌تر كۆنتڕۆل كرینه‌، به‌لێ بۆچی توركیا نه‌شێت ٣٠٠ كیلۆمه‌ترێن سنووری دگه‌ل هه‌رێما كوردستانێ كۆنتڕۆل بكه‌ت، ئه‌ڤه‌ ب دیتنا من جهێ گومانێ یه‌، ل هه‌رێما كوردستانێ هێزه‌كا زێره‌ڤانێن سنووری یا هه‌ی و سه‌ر ب حوكمه‌تا فیدڕالن، چونكه‌ ژئالیێ دستووری ڤه‌ پاراستنا سنووری ئه‌ركێ حوكمه‌تا ئیراقێ یه‌ و دڤێت ئیراق وه‌كی ده‌وله‌ت سه‌روه‌ریا خوه‌ بپارێزیت، نوكه‌ سێ لیوایێن زێره‌ڤانێن سنووری یێن هه‌ین كو دوو ل هه‌ولێرێ و دهۆكێ نه‌ و لیوایه‌ك ژی ل سلێمانیێ یه‌، ئه‌ركێ وان هێزێن زێره‌ڤانیێن سنووری دانانا خالێن سنووریه‌ ل گه‌ل وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر هه‌رچه‌نده‌ ڕۆله‌كێ مه‌زن یێ هه‌ی د دانانا هه‌ژماره‌كا مه‌زن یا خالێن سنووری، به‌لێ هێشتا هه‌ژمارا زێره‌ڤانێن سنووری یا كێمه‌ و سۆز هاتیه‌دان هه‌ژمارا وان زێره‌ڤانێن سنوری بهێته‌ زێده‌كرن، هه‌كه‌ هه‌ژمارا زێره‌ڤانان بهێته‌ زێده‌كرن دێ كاریگه‌ریێن خوه‌ هه‌بن و گاڤه‌كا باشه‌ هه‌تا ڕه‌وشا ده‌ڤه‌رێن سنووری بهێته‌ ته‌ناكرن و خالێن زێده‌تر بهێنه‌ دانان”.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، مه‌سرور بارزانی پێشوازی ل جینین هێنیس پلاسخارت نوونه‌ران تایبه‌ت یا سكرتێرێ گشتیێ نه‌ته‌وێن ئێكگرتی ل ئیراقێ كر و د كۆمبوونه‌كێدا ڕه‌وشا گشتی یا ئیراقێ و دووماهی گوهۆرین و پێشهاتێن ده‌ڤه‌رێ و گرنگیا چاره‌سه‌ركرنا بنه‌ره‌تی یا كێشه‌یێن دناڤبه‌را حوكمه‌تا هه‌رێمێ و به‌غدا ل سه‌ر بنه‌مایێ دستووری و كارناما وه‌زاری یا حوكمه‌تا نوو هاته‌ باسكرن. هه‌روه‌سا دووپاتی ل سه‌ر ڕێزگرتن و پاراستنا سه‌روه‌ریا ئاخا ئیراقێ و هه‌رێما كوردستانێ و سنووردانان بۆ توپبارانكرن و هێرشكرنێ ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ هاته‌ كرن.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، مه‌سرور بارزانی، پێشوازی ل كریستیان تۆرنینگ بالیۆزێ نووی ێ وه‌لاتێ دانیمارك ل ئیراقێ كر.

سه‌رۆكێ حوكمه‌تا هه‌رێمێ، پیرۆزباهیا ده‌ستبكاربوونێ ل بالیۆزێ دانیمارك كر و هیڤیا سه‌ركه‌فتنێ د ئه‌ركیچن وی دا بۆ خواست و به‌رهه‌ڤیا هه‌رێما كوردستانێ بۆ پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل دانیمارك دووپاتكر.

بالیۆزێ دانیمارك، سه‌ره‌رای سوپاسیا ئالیێن په‌یوه‌ندیدارێن حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ هاریكاری و هه‌ماهه‌نگیان باش ل گه‌ل بالیۆزخانه‌یا وه‌لاتی وی، ئاماژه‌ ب گرنگیا پێگه‌هێ هه‌رێما كوردستانێ ل ئیراقێ و ده‌ڤه‌رێ كر و خواستا وه‌لاتێ خوه‌ ژی بۆ پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ دووپاتكر.

گرنگیا پاراستنا ئاسایش و سه‌قامگیریا هه‌رێما كوردستانێ و چاكسازیێن كابینه‌یا نه‌هێ یا حوكمه‌تا هه‌رێمێ، ته‌وه‌ره‌كێ دی یێ دانوستاندنێن دیدارێ بوون.

ئه‌ڤرۆ:

بودجه‌یا سالا نوو یا به‌رهه‌ڤه‌ و تنێ پێداچوون دێ بۆ هێته‌ كرن و پێدڤیه‌ به‌ری ده‌ستپێكرنا بێهنڤه‌دانا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ بهێته‌ په‌سه‌ندكرن

بریكارێ پێشتر یێ وه‌زاره‌تا دارایی ل ئیراقێ ڕاگه‌هاند، پرۆژه‌ قانوونا بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ یا به‌رهه‌ڤه‌ و تنێ پێداچوون دێ بۆ هێته‌ كرن و دشیاندایه‌ به‌ری د ده‌مه‌كێ زوو دا ئانكو به‌ری ده‌ستپێكرنا بێهنڤه‌دانا جڤاتا نوونه‌ران بهێته‌ په‌سه‌ندكرن و یا گرنگه‌ هه‌رێما كوردستانێ و حوكمه‌تا ئیراقێ ژی ڕێككه‌فتنه‌كا نوو بكه‌ن، چونكه‌ وه‌زیرێ دارایی یێ نوو ل ئیراقێ گه‌له‌ك یێ قانوونی یه‌ و هه‌ر ڕێككه‌فتنه‌كا بهێته‌ ئه‌نجامدان دناڤ بودجه‌ی دا ئه‌و دێ بجهئینیت.

د. فازل نه‌بی دیاركر ژی” حوكمه‌تا ئیراقی یا پێشتر ب سه‌رۆكایه‌تیا مسته‌فا كازمی پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یا گشتی یا ئیراقێ به‌رهه‌ڤ كربوو و نوكه‌ بودجه‌ یا ئاماده‌یه‌ و تنێ پێداچوون دێ بۆ هێته‌ كرن و پێدڤیه‌ به‌ری ده‌ستپێكرنا بێهنڤه‌دانا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ ئه‌و پرۆژه‌ قانوونه‌ بهێته‌ په‌سه‌ندكرن. له‌وما د ده‌مه‌كێ كێم دا وه‌زاره‌تا دارایی ل ئیراقێ دشێت پێداچوونێ د پرۆژه‌یێ قانوونا بودجه‌یا گشتی ل ئیراقێ بكه‌ت و بهێته‌ هنارتن بۆ جڤاتا نوونه‌ران بۆ وێ چه‌ندێ بهێته‌ په‌سه‌ندكرن كو گۆژمێ بودجه‌یا گشتی 180 ترلیۆن دینارن، به‌لێ یا دیار نینه‌ كا حوكمه‌تا نوو ب سه‌رۆكایه‌تیا محه‌مه‌د شیاع سودانی دێ هه‌مان گۆژمێ پاره‌ی د بودجه‌ی دا دیاركه‌ت، یان دێ گوهۆڕین ب سه‌ردا هێن”.

بریكارێ پێشتر یێ وه‌زاره‌تا دارایی ل ئیراقێ گوت ژی” هه‌مان ڕێككه‌فتنا به‌ری د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و به‌غدا د ناڤ بودجه‌ی دا یا هه‌ی و ڕاسته‌ ژ ئه‌گه‌رێ زێده‌بوونا بودجه‌ی دێ پشكا هه‌رێما كوردستانێ هێته‌ زێده‌كرن، به‌لێ یا باشتره‌ ڕێككه‌فتنه‌كا نوو بهێته‌ كرن و شاندێ هه‌رێما كوردستانێ بچیته‌ به‌غدا و ڕێككه‌فتنێ بكه‌ن، چونكه‌ ڕێككه‌فتنا پێشتر د به‌رژه‌وه‌ندیا كوردان دا نینه‌، له‌وما یا گرنگه‌ كورد هه‌ر ژ نوكه‌ خه‌ما خوه‌ بخوه‌ن و لسه‌ر هوورده‌كاریێن بودجه‌ی دانوستاندن ل گه‌ل حوكمه‌تا به‌غدا بهێنه‌ كرن”.

به‌رچاڤكر ژی” وه‌زیرێ دارایی یێ نوو ل ئیراقێ 10 سالان ل ده‌ف من كاركریه‌ و كه‌سه‌كێ باشه‌ و گه‌له‌ك یێ پێگیره‌ ب قانوونێ، له‌وما هه‌ر ڕێككه‌فتنه‌ك دناڤ بودجه‌ی دا د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و به‌غدا بهێته‌ كرن، ئه‌و دێ بجهئینیت، چونكه‌ ئه‌و قانوونێ بجه دئینیت”.

دیدار، نیوار محمه‌دسه‌لیم:

ئه‌ندامێ‌ كۆنگره‌یێ‌ 14ێ‌ یێ‌ پارتی دیموكراتی كوردستان، یوسف سه‌بری، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژنامه‌یا (ئه‌ڤرۆ) باس ل گێران و گرنگیا كۆنگره‌یێ‌ 14 یێ پارتی ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ دكه‌ت و دیاركر كو ژئالیێ مه‌عنه‌وی و ئابووری ڤه‌ گرنگیا خوه‌ بۆ پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ یا هه‌ی و ئاماژه‌كر كو گوهۆڕینێن به‌رچاڤ ژی دێ‌ هێنه‌ كرن و دێ ئۆرگانه‌كا تایبه‌ت هێته‌ دامه‌زراندن بۆ سه‌رپه‌رشتیكرنا ڕێكخستنا حزبی ل پارێزگه‌هان. گه‌شبینیا خوه‌ ژی ب گێرانا كۆنگره‌یێ 14 ل دهۆكێ‌ و پشكداریا رێژا گه‌نج و ژنان به‌رچاڤكر و دبێژیت یا ژ هه‌موویان گرنگتر سه‌رپه‌رشتیكرنا ئێكسه‌ر یا سه‌رۆك بارزانی یه‌.

ئه‌ڤرۆ: ب دیتنا ته‌ گێرانا كۆنگره‌یێ‌ پارتی ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ چ گرنگیا خوه‌ هه‌یه‌؟

یوسف سه‌بری: گێرانا كۆنگره‌ی ل دهۆكێ گرنگیه‌كا مه‌عنه‌وی و مادی ژی یا هه‌ی، حزبه‌كا وه‌كو پارتی كو ئه‌ڤه‌ ٧٦ سالن ‏چاره‌نڤیسێ كوردستانێ ب سیاسه‌ت و خه‌بات و ستراتژییه‌تا خوه‌ ڤه‌ گرێدای و د ڤێ خه‌باتێ دا دهۆك ناڤه‌ندا پارتی و ده‌ڤه‌را هه‌ره‌ ‏گرنگا كوردستانێ بوویه‌ لێ بۆ جارا ئێكێ یه‌ پارتی ل دهوكێ كۆنگره‌ی دگێریت له‌وما وه‌كو كریاره‌ك سیمبوله‌ك د دیرۆكێ دا ‏دهێته‌ توماركرن و ژ ئالیێ مادی ژی ڤه‌ بێگومان دێ ڕه‌وشا دهوكێ ژ هه‌موو ئالیان ڤه‌ پتر ل به‌رچاڤ هێته‌ وه‌رگرتن و نها ژی ب ‏هزاران كه‌س ژ خه‌لكێ كوردستانێ ل دهوكێ د به‌رهه‌ڤن و خزمه‌تگوزاریێن گه‌له‌ك باش ل دهۆكێ هاتینه‌ ئه‌نجامدان و خه‌لكه‌كێ زۆر ‏ب ڕه‌وشا دهوكێ ئاگه‌هدار بوون و ل پاشه‌ڕوژێ دا ژی دێ گه‌شت گوزارا دهۆكێ ڤه‌ژه‌نه‌كا باش ب خوه‌ ڤه‌ بینیت .

ئه‌ڤرۆ: ب ڕه‌نگه‌كێ‌ گشتی گێرانا ڤان جۆره‌ كۆنگره‌یان چ گرنگیا خوه‌ هه‌یه‌؟

یوسف سه‌بری: كۆنگره‌ ‏بۆ حزبێن سیاسی وه‌ك بلندترین ده‌سه‌لات دهێنه‌ ناساندن و ژ ئالیێ یاسایی ڤه‌ ب (چێكه‌ر و خولقینه‌ر) دهێنه‌ زانین، ‏چونكو حزبێن سیاسی ب كۆنگره‌یان ره‌وایه‌تیا سیاسی وه‌ردگرن و ب درێژاهیا ژیانا خوه‌ یا سیاسی ژی ب كۆنگره‌یان خوه‌ نوو ‏دكه‌ن و خوه‌ دگه‌ل ده‌م و جهان دگونجینن. له‌وما كۆنگره‌ هه‌م بلندترین ده‌سته‌لاتا حزبێن سیاسی یه‌ و هه‌م ژی ڕوودانه‌كا گه‌له‌ك گرنگه‌ د ‏ژیانا پارتایه‌تیێ دا.

ئه‌ڤرۆ: تو دبێژی ل سه‌ر ئاستێ‌ په‌یڕه‌و و پرۆگرامی گوهۆڕینێن مه‌زن بهێنه‌ كرن؟

یوسف سه‌بری: بێگومان دێ گوهۆڕینێن ئه‌رێنی و بنگه‌هین هێنه‌ كرن، پروگرام ده‌ڕبرینێ ژ دیتن و جیهان بینیا هه‌ر ‏حزبه‌كا سیاسی دكه‌ت و فه‌لسه‌فه‌یا سیاسی یا حزبێ د پروگرامێ حزبێ دا خوه‌یا دبیت، پارتی د پروگرامێ خوه‌دا دێ دیتن و پلانا ‏خوه‌ یا سیاسی بۆ چه‌ند سالێن داهاتی دارێژیت و ل گۆر وێ جیهان بینیێ سیاسه‌تێ كه‌ت، په‌یڕه‌وێ ناڤخوه‌ ژی ده‌ربڕینێ ژ ئۆرگانێن ‏حزبی و شیوازێ ڕێكخستنا حزبی و په‌یوه‌ندیا ئه‌ندام و كادران دیار دكه‌ت و په‌یكه‌رێ حزبێ د په‌یڕه‌وی دا  دیار دبیت. دێ ‏هنده‌ك گوهۆڕین د شێوازێ ڕێكخستنا حزبی و په‌یكه‌رێ پارتی ژی هێنه‌ كرن كو دێ ڕه‌نگڤه‌دانه‌كا زۆر ل سه‌ر شێوازێ ‏په‌یكه‌ر و ڕێكخستنا  پارتی هه‌بیت.

ئه‌ڤرۆ: تو پێشبینی دكه‌ی كو په‌یكه‌رێ پارتی گوهۆڕین ب سه‌ر دا بهێن و تایبه‌ت لسه‌ر ئاستێن بلند و هه‌كه‌ به‌لێ‌، چاوان؟

یوسف سه‌بری: به‌لێ دێ گوهۆڕین ب سه‌ر په‌یكه‌رێ حزبی دا هێن، وه‌كو د بابه‌تێ پله‌یا جێگرێ سه‌روكێ ‏پارتی دا و هه‌روه‌سان دێ هنده‌ك ئۆرگانێن ئاست بلند كو گرێدای ب سه‌رۆكێ پارتی ڤه‌بن هێنه‌ دامه‌زراندن و لسه‌ر ئاستێ پارێزگه‌هان ‏ژی دێ ئۆرگانه‌كا تایبه‌ت هێته‌ دامه‌زراندن بۆ سه‌رپه‌رشتیكرنا ڕێكخستنا حزبی ل پارێزگه‌هێ دا.

ئه‌ڤرۆ: دهێته‌ گۆتن كو لسه‌ر ئاستێ‌ كه‌سان ژی گوهۆڕینێن مه‌زن دێ‌ دروست بن، بۆچوونا ته‌ ل دۆر ڤێ‌ چه‌ندێ‌ چیه‌؟

یوسف سه‌بری: دێ گوهۆڕین ‏هه‌بن لێ ب باوه‌رم دێ سێ نفش د ناڤا سه‌ركردایه‌تیا پارتی دا هه‌بن ئێك، هه‌ڤته‌مه‌ن و هه‌ڤخه‌باتێن سه‌رۆك بارزانی كو ‏خودان ئه‌زمونه‌كا زۆرن، دو، هنده‌ك ژ سه‌ركردایه‌تیا نها كو خودان ڕۆل و كاریگه‌ری بووینه‌، سێ‌، كۆمه‌كا باش ژ كادرێن گه‌نج و ب ‏تایبه‌ت ژن دێ خوه‌ ل سه‌ركردایه‌تیێ و جهێن بلندێن ده‌سته‌لاتێ دا بینن.

ئه‌ڤرۆ: خه‌لك ب هیڤیا وێ‌ چه‌ندێ‌ یه‌ پشتی كۆنگره‌ی گوهۆڕینێن مه‌زن یێن ئیداری و حزبی دروست ببن، ئه‌رێ‌ ئه‌ڤ چه‌نده‌ دێ‌ هێته‌ دیتن؟

یوسف سه‌بری: بێگومان پارتی حزبا ده‌سته‌لاتێ یه‌ و هه‌ر ‏گوهۆڕینه‌كا دناڤا پارتی دا دێ ڕه‌نگڤه‌دان هه‌بیت لسه‌ر ژیان و ئابوور و سیسته‌مێ حوكمڕانیا هه‌رێما كوردستانێ ژی، پشتی ‏كۆنگره‌ی دێ ئه‌ڤ گوهۆڕینه‌ د ڕوویێ وێ یێ ئه‌رێنی دا ڕه‌نگڤه‌دانه‌كا باش هه‌بیت و ژ هه‌موو ئالییه‌كێ ڤه‌ دێ ڕه‌وش به‌ر ب باشتربوونێ ڤه‌چیت. گوهۆڕینێن حزبی ژی به‌رئه‌نجامه‌كێ سروشتیێ هه‌ر كۆنگره‌یه‌كێ یه‌ و دێ هه‌بن.

ئه‌ڤرۆ: ب چ تشتێ‌ ڤی كۆنگره‌یی تو گه‌له‌ك یێ‌ گه‌شبینی؟

یوسف سه‌بری: ب گرێدانا وی ل دهۆكێ‏، ب نوونه‌راتیا ڕێژه‌یه‌كا مه‌زن یا گه‌نجێن خودان باوه‌رنامه‌ و خودان شیان د ناڤا كۆنگره‌ی دا، ب ڕێژه‌یا ٢٥٪‏ ژ ئافره‌تان د ناڤا ‏كۆنگره‌ی دا، ژ هه‌موویان ژی مه‌زنتر، ب سه‌رپه‌ره‌شتیا رژد و كاریگه‌را سه‌رۆك بارزانی ب خوه‌ لسه‌ر كۆنگره‌ی گه‌شبینم كو ‏دێ ئه‌نجامێن گه‌له‌ك باش هه‌بن.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ، نێچیرڤان بارزانی، ل هه‌ولێرێ پێشوازی ل ماكسیم روبین، كۆنسولێ نوو یێ وه‌لاتێ رووسیا ل هه‌رێما كوردستانێ كر.

سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ سه‌ره‌رای پیرۆزباهیێن ده‌ستبكاربوونێ ل ماكسیم روبین وه‌كو كۆنسولێ نوو یێ رووسیا ل هه‌رێما كوردستانێ، هه‌موو پشته‌ڤانیه‌ك بۆ سه‌رخستنا ئه‌ركێ وی و خواستا هه‌رێما كوردستانێ بۆ پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیان ل گه‌ل وه‌لاتێ رووسیا ده‌ڕبری.

ب گۆڕه‌ی به‌یاننامه‌یه‌كا سه‌رۆكایه‌تیا هه‌رێما كوردستانێ، د كۆمبوونێ دا په‌یوه‌ندیێن د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و رووسیا هاتنه‌ باسكرن، كۆنسولێ نوو یێ رووسیا خوه‌شحالیا خوه‌ ب ده‌ستبكاربوونێ ل هه‌رێما كوردستانێ نیشادا و ئاماژه‌ ب په‌یوه‌ندیێن دێرین د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و رووسیا دا كر و هیڤی خواست ب پشته‌ڤانیا ئالیێن په‌یوه‌ندیدار ل هه‌رێما كوردستانێ، بشێت په‌یوه‌ندیێن هه‌ردو ئالیان به‌ر ب پێشڤه‌ ببه‌ت.

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی ب ڕێیا ته‌له‌فۆنێ پیرۆزباهی ل له‌تیف ره‌شید كر بۆ هه‌لبژارتنا وی وه‌كو سه‌رۆك كۆمارا ئیراقێ. باره‌گه‌هێ بارزانی به‌لاڤكر، سه‌رۆك بارزانی هیڤی خواست پرۆسه‌یا سیاسی ل ئیراقێ بكه‌ڤیته‌ د قۆناغه‌كا نوو و ئه‌رێنی دا.

هه‌روه‌سا سه‌رۆك بارزانی د پێگه‌هێ خوه‌ یێ تایبه‌ت دا ل سه‌ر تۆرا جڤاكی یا تویته‌ری به‌لاڤكر، دپه‌یوه‌ندیه‌كا ته‌له‌فۆنێ ل گه‌ل محه‌مه‌د شیاع سودانی ئاخڤتم و من هیڤیا سه‌ركه‌فتنێ د ئه‌ركێ وی یێ نوو دا وه‌كو سه‌رۆك وه‌زیرێن راسپاردی بۆ خواست، هه‌روه‌سا د ئه‌ركێ وی دا بۆ پێكئینانا حوكمه‌تا نوو.

ءءئه‌ڤرۆ، سالار دۆسكی:

ئه‌ندامه‌كێ جڤاتا نوونه‌ێن ئیراقێ راگه‌هاند، پێدڤییه‌ ئالیێن سیاسی زێده‌تر بگه‌هنه‌ وێ باوه‌ریێ كو ل دووڤ سه‌نگا خوه‌ یا ده‌نگان دهه‌لبژارتنان دا پۆستان ل به‌غدا وه‌ربگرن و كار ل سه‌ر رێكخستن و ئێكرێزیا ناڤمالا كوردی بهێته‌كرن.

د.خلیل غازی دۆسكی، ئه‌ندامێ جڤاتا نوونه‌ێن ئیراقێ ژ فراكسیونا پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ ئه‌ڤرۆ گوت”پارتی دیموكراتی كوردستان وه‌رگرتنا پوستێ سه‌رۆك كوماری بمافێ خوه‌ دزانیت و به‌ربژارێ مه‌ ( رێبه‌ر ئه‌حمه‌د)ه‌ و ب هیڤی نه‌ ل نێزیك سه‌رۆك كومار بهێته‌ هه‌لبژارتن و كار بۆ دروستكرنا حوكمه‌تا نوو ل ئیراقێ دنێزیكترین ده‌مدا بهێته‌كرن”.

غازی ئه‌و ژی گوت”  تێكچوونا كاودانێن ئیراقێ ژ روویێ ئه‌منی و ئابووری و سیاسی بۆ نه‌باوه‌ریا ئالیێن سیاسی ڤه‌دگه‌ریت كو باوه‌ری ب ئێك دو نینه‌ و ئه‌و ئیراقا به‌ری سالا 2003 كار بۆ دهاته‌كرن كو ل سه‌ر بنیاتێ هه‌ڤپشكیێ تنێ ئاخفتن بوو و نه‌بوو كریار به‌لكو پشتی 2003 ئالیێن سیاسی بۆ هنده‌ك مه‌ره‌مێن دی كار كر ل ئیراقێ كو نه‌ دبه‌رژوه‌ندیا خه‌لكێ ئیراقێ دابوون و ئه‌و  به‌رژوه‌ندیه‌ بوونه‌ ئه‌گه‌ر ئێدی خه‌لكی ژی باوه‌ری ب دروستكرنا وێ ئیراقێ نه‌بیت ئه‌وا خه‌ون پێڤه‌ دیتن”.

خویاكر ” ساله‌ك ده‌ربازبوو ل سه‌ر ئه‌نجامدانا هه‌لبژارتنێن جڤاتا نوونه‌ێن ئیراقێ و هێشتا ئالیێن سیاسی نه‌ گه‌هشتینه‌ ڕێككه‌فتنێ ل سه‌ر دروستبوونا حوكمه‌تێ و گه‌له‌ك ئالۆزی دروست بوون و نه‌ گه‌هشتیه‌ وێ باوه‌ریێ كو ئالیێ سه‌ركه‌فتی ل هه‌لبژارتنان مافێ وی یه‌ حوكمه‌تێ پێكبینیت و گه‌له‌ك بزاڤ هاتنه‌كرن و دیسا تنێ ئه‌ڤه‌ نه‌ ئه‌گه‌ر بوو به‌لكو گه‌له‌ك مایتێكرنا وه‌لاتێن هه‌رێمی ژی د كارۆبارێن ئیراقێ دا و هه‌ر وه‌لاته‌كی بۆ به‌رژوه‌ندیێن خوه‌ كار دكر  پێخه‌مه‌ت پاراستنا سه‌نگ و هێزا خوه‌ ل ئیراقێ و هه‌لبه‌ت ئه‌ڤه‌ ژی نه‌ د به‌رژوه‌ندیا خه‌لكێ ئیراقێ دا بوو و هه‌ر خه‌لك بوونه‌ قوربانی و نه‌شیان ب ده‌نگێن خوه‌ نوونه‌رێن خوه‌ بۆ دروستكرنا حوكمه‌تێ هه‌لبژێرن”.

ئاماژه‌كر ژی” نابینم ل نێزیك حوكمه‌ت بهێته‌ دروستكرن راسته‌ نزیكبوونه‌ك دناڤبه‌را ئالیێن سیاسی دا ل ئیراقێ یا هه‌ی لێ ئه‌ڤه‌ وێ نا گه‌هینیت كو حوكمه‌ت زی بهێته‌ پێكئینان،لێ  هه‌تا به‌ری سالا نوو حوكمه‌ت نه‌هێته‌ پێكئینان دێ گه‌له‌ك زیان گه‌هیته‌ خه‌لكێ ئیراقێ لێ مه‌ باوه‌ری یا هه‌ی سه‌رۆك كومار ل نێزیك بهێته‌ هه‌لبژارتن”.

ل دور چاره‌سه‌ریێ ژی، گوت” تنێ چاره‌سه‌ری نێزیكبووونا ئالیێن سیاسی یه‌  و پێكئینانا حوكمه‌ته‌كا به‌روه‌خت بۆ بڕێڤه‌برنا وه‌لاتی، هه‌روه‌سا هه‌لبژارتنێن پێشوه‌خت نابینم چاره‌سه‌ری چونكه‌ هه‌ر ئالیه‌كێ سیاسی سه‌نگ و قه‌وارا خوه‌ دزانیت و بتنێ چاره‌سه‌ری ئه‌وه‌ نێزیكیبوونه‌كا نشتیمانی د ناڤبه‌را هه‌موو ئالیان دا دروست بیت و ڤان ئالیان هه‌ستێ نشتیمانپه‌روه‌ریێ هه‌بیت و تنێ هیڤیا وان بۆ گه‌لێن ئیراقێ بیت”.

د.خه‌لیل غازی دۆسكی رۆهنكر ژی” بۆ ڤێ قوناغێ ئێكگرتنا ناڤمالا كوردی ژ هه‌ر قوناغه‌كێ گرنكتره‌ و گرنگه‌ گوتارا كوردی ل به‌غدا ئێك بیت و هه‌موو ئالیێن كوردی بگه‌هنه‌ وێ باوه‌ریێ كو هه‌ر ئێك ل دووڤ سه‌نگ و كورسییێن خوه‌ داخوازا ماف و ئه‌ركان بكه‌ت”.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی دوهی دوشه‌مبی 10/10/2022 ل گه‌ل شانده‌كێ هه‌ڤپه‌یمانیا بڕێڤه‌برنا ده‌وله‌تێ كۆمبوو. باره‌گه‌هێ بارزانی به‌لاڤكر، د كۆمبوونێدا ره‌وشا سیاسی یا ئیراقێ و ڕێوره‌وێ دانوستاندنێن گرێدای روونشتنا داهاتی یا جڤاتا نوونه‌ران و دیاركرنا سه‌رۆك كۆماری و پێكئینانا حوكمه‌تا ئیراقی یا نوو هاتنه‌ باسكرن.

ب گۆڕه‌ی باره‌گه‌هێ بارزانی، پشكداربوویێن كۆمبوونێ  ڕێككه‌فتن ل سه‌ر ڤه‌خواندنا وان بابه‌تێن هه‌ستیار و گه‌هشتن ب چاره‌سه‌ریێ، ئه‌وژی به‌ری گرێدانا كۆمبوونا جڤاتا نوونه‌رێن ئیراقێ یا تایبه‌ت ب ڤێ پرسێ ڤه‌.

ئه‌ڤرۆ:

سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی پێشوازی ل مارتین یێگه‌ر بالیۆزێ ئه‌لمانیا ل ئیراقێ كر و دكۆمبوونه‌كێ باسێ دووماهی بزاڤێن دهێنه‌ كرن بۆ ب دووماهی ئینانا قه‌یرانا سیاسی ل ئیراقێ هاته‌ كرن و سه‌رۆك بارزانی ئاماژه‌ ب تێكگه‌هشتنا د ناڤبه‌را ئالیێن كوردی و سوننی و چارچۆڤه‌یێ هه‌ماهه‌نگیێ كر كو ل سه‌ر بنه‌مایێ دستووری هاتیه‌ كرن.

بالیۆزێ ئه‌لمانیا، هێرشێن هێزێن ئیرانی بۆ سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ شه‌رمزاركرن و دیاركر كو وه‌لاتێ وی ب گرنگی سه‌حدكه‌ته‌ په‌یوه‌ندیێن خوه‌ ل گه‌ل هه‌رێما كوردستانێ و خواست ئه‌و په‌یوه‌ندیه‌ به‌ر ب پێشڤه‌ بچن بتایبه‌ت د بوارێ بازرگانیدا.

هه‌روه‌سا دوهی ئێكشه‌مبی سه‌رۆك بارزانی پێشوازی ل عه‌لی ره‌زا گۆنه‌ی، بالیۆزێ توركیا ل ئیراقێ كر و هه‌ردو ئالیان دووماهی بزاڤێن پێكئینانا حوكمه‌تا نوو یا ئیراقێ و په‌یوه‌ندیێن د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و توركیا باسكرن و دووپاتی ل سه‌ر پێشڤه‌برنا په‌یوه‌ندیان د بوارێ ئابووری و بازرگانی دا هاته‌ كرن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com