جڤاكا مه‌ده‌نى
جوان عزه‌ت/ پشكا سیێ
پێش جڤاكا مه‌ده‌نى دروست ببیت ل گۆر هنده‌ك تایبه‌مه‌ندى و نیشانێن نه‌مه‌ده‌نیه‌تێ جڤاك دكه‌ڤیته ژێر باندۆرا خالێن نێگه‌تیڤ، بۆ نموونه/ تاكه‌كه‌س ل جهێ دگه‌ل دیالۆگ و هزركرنێ بژیت، دگه‌ل ده‌ربرین و هاڤیبوونێ دژیت. جڤاكێ مه‌ده‌نى هزرا ئازاد دخوازیت و مرۆڤه‌كێ ئازاد و فه‌لسه‌فى دخوازیت. چونكو ئه‌و پراكتیزا هزرا ره‌ها ژ دائخستنێ ناكه‌ت، به‌لكو دبیته سیسته‌مه‌كێ دیمۆكراسى ب راسپاردێن ئه‌خلاقى. ئه‌خلاق ب وێ واته‌یێ كو پاراستنێ ل سه‌ر بهایێن ئه‌قلێ دیمۆكراسى و مافێن مرۆڤى و وه‌كهه‌ڤى و دادپه‌وه‌ریا مرۆڤى بكه‌ت. جڤاكا مه‌ده‌نى ل سه‌ر پێكهاتا دیرۆك، زمان و ئه‌قل خوه به‌رهه‌م دئینیت. هه‌رده‌مێ دیرۆك بۆ قۆناغه‌ك ژ قۆناغێن نیاسین و دروستكرنا ئالته‌رناتیڤان بۆ ئه‌ڤرۆ و داهاتوو، دیسا زمان ژى بۆ فاكته‌ره‌ك ژ فاكته‌رێن پیشه‌سازیا ئه‌قل و ره‌فتار و هه‌لوه‌ست و ئاڤاهیێ مرۆڤى، وى ده‌مى زانین ژى دێ بیته هونه‌ره‌ك ژ بنگه‌هێ دامه‌زراندنا هۆنه‌رسازیا ژیانێ.
ل سه‌ر ڤێ بیروباوه‌رێ جڤاك ژى د بازنه‌یا ئه‌قلى مه‌ده‌نى دا، دێ بیته جڤاكێ پێشكه‌فتن و گوهۆرینێ. خالا گرنگتر ئه‌وه هه‌تا كو ئه‌م جڤاكا مه‌ده‌نى بنیاسین، گرنگه ئه‌م ڤێ پرسیارێ بئازرینن و بێژین، گه‌لۆ جڤاكا نه مه‌ده‌نى چیه؟ بۆچى هه‌یه؟ ئانكو، دڤێت ده‌ستپێكێ ئه‌م جڤاكێ نه مه‌ده‌نى بنیاسین، ژ به‌ركو جڤاكا نه‌مه‌ده‌نى ژ چه‌ند خال و پێكهاته و بنه‌مایان ڤه جڤاكه‌كا پاراستى/ محافزه‌كاره. ب تایبه‌تى ژ لایێ جڤاكى ڤه بنه‌مایه‌كه به‌رهه‌مێ دو جۆره سیسته‌ما یه (سیسته‌مێ ده‌ربه‌گى و مێرسالارى) ئه‌ڤ هه‌ردو سیسته‌مه ل سه‌ر په‌روه‌رده‌یا خێزان و قوتابخانه و داموده‌زگه‌هێن جڤاكى دبنه ئه‌گه‌رێ دروستكرنا چه‌ندین سیسته‌مێن دى. نه‌مازه د وارێ تابۆكرنا ره‌فتارێن خوه دا خواندنه‌كا ئه‌خلاقى ل سه‌ر سه‌پاندنا هزر و بریارێن ژن و زارۆى هه‌یه. ئه‌گه‌ر ئه‌خلاقێ كۆمه‌لایه‌تى نه‌بیته ئه‌خلاقێ پاراستنا بهایێن ئازاد یێن مرۆڤان، هینگێ ئه‌خلاقى چ رۆل و چ واته‌یێن خوه یێن مه‌عریفى ژى نین و دێ بیته ده‌رگه‌هه‌ك بۆ دروستكرنا سیسته‌مه‌كێ دژه ئه‌قل و زانین و نه قانوونى به‌رامبه‌ر گشت پره‌نسپێن ژن و مێر و زارۆ و جڤاكێ.
